Fysiologie – De Zieke Mens
Colleges fysiologie en Marieb
Inhoud
Anesthesie.............................................................................................................................. 2
Hart- en vaatziekten................................................................................................................ 5
Hartfalen.............................................................................................................................. 7
Diabetes Mellitus................................................................................................................... 15
Bloedstolling.......................................................................................................................... 21
Longziekten........................................................................................................................... 28
Astma................................................................................................................................ 32
.......................................................................................................................................... 34
.......................................................................................................................................... 35
COPD................................................................................................................................ 35
.......................................................................................................................................... 35
Leverziekten.......................................................................................................................... 36
,Anesthesie
Door het afnemen van een anamnese voor verdoving, voorkom je medische accidenten.
Vragen naar: allergieën (anestheticum, conserveringsmiddelen, etc), astma, HVZ, hoge
bloeddruk, schildklierziekte, ernstige bloedingsneiging, zwangerschap/borstvoeding.
Allergie:
- Matige reactie: eerste keer in aanraking. Allergische sensibilisatie.
- Heftige reactie: anafylactische schock. Verlies bewustzijn, roodheid huid, zwelling van
de tong/gehemelte, zwelling strottenhoofd.
Acute opvang: ontstaan zeer snel na contact met allergeen. Jeuk, roodheid, zwelling
gelaat, kortademigheid, piepen bij inademing, klamme huis, lage bloeddruk,
bewustzijnsverlies.
Wat te doen bij acute allergie: leg patiënt plat neer, meet bloeddruk en schrijf op,
ademwegobstructie, geef Epipen (adrenaline) intramusculair in bovenbeen, bel 112 indien
nodig.
Patiënten die onwel worden/flauwvallen. Wat te doen?
A. Airway: luchtweg vrijmaken/vrijhouden.
B. Breathing: ademhaling goed/oppervlakkig/etc.
C. Circulation: bloedsomloop beoordelen door kleur huid en pols.
D. Disability: nog bij bewustzijn?
2 redenen waarom mensen onwel worden:
1. Paniekaanval: te beïnvloeden door instructies en zelf rustig te blijven.
2. Dreigen flauw te gaan vallen: volg ABCD methode.
Lokaal anestheticum:
1. Oppervlakte anesthesie
2. Infiltratie anesthesie
3. Geleidingsanesthesie: perifere zenuwblokkade.
Werking:
Normaal gesproken gaat natrium de zenuw in en wekt zo een actiepotentiaal op.
Anestheticum ongeioniseerd ingespoten > zenuw is zuur van binnen> anestheticum wordt
geioniseerd > bindt aan natriumpoort > remt natriuminflux > actiepotentiaal bereikt niet de
drempelwaarde.
Wanneer het buiten de cel al zuur is, wordt het anestheticum daar als geïoniseerd. Het is
dan niet meer werkzaam in de zenuw.
- Esters: cocaine, procaine, benzocaine, tetracaine.
Nadeel: meer allergische reacties. Wordt nauwelijks meer gebruikt.
- Amides: lidocaine, bupivacaine, mepivacaine, prilocaine.
Voordeel: worden alleen in de lever afgebroken, niet in weefsels. Hierdoor blijven ze
beter op hun plek zitten. Amides geven vasodilatie. Wordt meestal gebruikt.
,Verdere bestanddelen lokaal anestheticum:
- Vasoconstrictor: adrenaline, felypressine.
Voordelen: minder bloeding, langere werking, minder systemische bijwerkingen.
Nadelen: negatief effect op wondgenezing, lokale ischemie > acidose, bloeding na
uitwerken, kan zorgen voor hartkloppingen of bloeddrukverhoging.
Contra-indicatie:
o Slecht doorbloedde weefsels (perifeer)
o TCA, MAO-remmer, B-blokkers
o Ernstige hypertensie
- Conserveermiddelen: natriummetabisulfiet (sulfiet) of methylparahydroxybenzoaat
(parabenen).
Voordelen: verlengde houdbaarheid en is antibacterieel.
Nadelen: uitlokken van allergische reacties en astma-aanval.
- Isotone middel: vaak zout water. Oplosmiddel.
- Fingucide: anti-schimmel middel.
Toxische verschijnselen bij overdosering:
Overprikkeling centrale zenuwstelsel:
o Gapen, rusteloosheid, duizeligheid, braken, gek praten,
gehoorstoornissen, visusstoornissen (lijkt op zelfde symptomen als
bij paniekaanval, maar die mensen hebben dan vaak nog geen
anestheticum gehad).
o Spiertrekkingen, epileptische aanval, bewustzijnsdaling,
ademhalingsdepressie, coma.
o Hartritmestoornis, lage bloeddruk, hartblok, hartstilstand.
Subcutaan: net onder huid.
Intramusculair: in spieren.
Intravasaal: in bloedvat.
Bij intravasale injectie met anestheticum vaak heftige pijnreacties, wegtrekken hoofd,
hardkloppingen, duizeligheid, diplopie (dubbelzien).
Om intraveneuze injectie te voorkomen altijd aspireren, geleidelijk toedienen.
Verdoving bij ziektebeelden:
Ziektebeeld Advies
<6 weken geleden hartinfarct Contra-indicatie voor lokale anesthesie en
tandheelkundige behandeling.
Hypertensie Altijd meten. Contra-indicatie als:
- Bovendruk > 210 mmHg
- Onderdruk > 110 mmHG
Hyper- of hypothyreoïdie (schildklier) Levert zelden problemen op.
Ernstige bloedingsneiging Bij punctie kan bloeding of ernstige
hematoom ontstaan.
Zwangerschap/borstvoeding - Felypressine afgeraken als
vasoconstrictor
, - Articaïne en prolicaïne kunnen
- Dosis zo laag mogelijk houden
- Wel gewoon behandelen
Theoretische interactie-risico’s:
- Tricyclische antidepressiva en adrenaline
- Neusdruppels en adrenaline
- Bèta-blokkers
- Bloedverdunners en nabloeding
Overige bijwerkingen:
- Overgevoeligheidsreactie (<1%)
- Paresthesieën (gevoelverstoring) en smaakverlies/verandering
- (bijt)wonden
- Sedatie (verminderde staat van bewustzijn)
Ultracaïne en Prilocaïne worden het meeste gebruikt.
Het effect van Felypressine is onbekend. Wordt daarom afgeraden.
Eventueel nog anatomie en theorie over anesthesie herhalen.