Belastingrecht 1
BR
Samenvatti ng
H1 Algemene inleiding
College 1
Soorten recht =
Privaatrecht
Staatsrecht -> Belastingheffing o.b.v. art. 104 GW
Bestuursrecht -> Sociale zekerheid & Belastingrecht (Betreft de uitvoerende partij) -> Awb
geldt, tenzij anders in Awr geregeld
Strafrecht -> Fiscaal strafrecht ex art. 68 Awr e.v.
Internationaal recht -> Verdrag gaat boven (belasting)wet ex art. 94 GW
Tuchtrecht
Tuchtrecht accountants -> Voorbeelden van sancties aan accountants =
Het doen van onjuiste aangiften OB en LB
Onjuiste berekening van OB en LB schuld in jaarrekening
Onjuiste fiscale advisering aan cliënt
Te laat indienen van aangiften en/of bezwaarschriften
Delegatiebepalingen = Uitvoeringsbesluiten en uitvoeringsregelingen
Algemene maatregel van bestuur = Uitvoeringsbesluit (Hoeft niet langs de eerste en tweede kamer)
Ministeriele regeling = Uitvoeringsregeling
Overheidsheffingen =
Belastingen = Verplichte bijdragen van burgers zonder dat daar een specifieke tegenprestatie
tegenover staat.
• Rijksbelastingen
• Gemeentelijke en provinciale belastingen
• Waterschapslasten, product- & bedrijfschapslasten e.d.
Retributies en bijdragen = Vergoedingen die een burger moet betalen omdat hij bepaalde
diensten van de overheid afneemt -> Een individuele tegenprestatie, zoals betalen voor een
ID.
Premies sociale verzekeringen
• Volksverzekeringen en zorgverzekeringswet
• Werknemersverzekeringen
Belangrijkste inkomsten van gemeenten =
Van het Rijk
• Gemeentefonds & Specifieke uitkeringen
Belastingen van burgers en bedrijven, zoals:
• Onroerende zaak-, toeristen-, parkeer-, precario-, reclame- en hondenbelasting.
• Gemeenteraad bepaalt waar de inkomsten aan besteed worden
Heffingen van burgers en bedrijven
• Rioolheffing, kaartje voor zwembad, kosten voor paspoort e.d.
• Opbrengsten mogen alleen aan deze diensten/organisaties besteed worden
, Overige inkomsten, zoals:
• Bouwgrondexploitatie
• Onttrekking reserves
Doelen van belastingheffing =
Budgettaire functie -> Financiering v/d overheidsuitgaven o.a.:
• Lopende uitgaven, zoals ambtenaren, gebouwen, uitkeringen
• Investeringen in onderwijs, infrastructuur, dijken e.d.
• Rente & aflossing overheidsschuld
Regulerende functie -> Politieke beïnvloeding v/d maatschappij o.a.:
• Economie (inflatie, werkloosheid, investering, bedrijfsopleiding)
• Tegengaan drankmisbruik en milieuvervuiling
• Tegengaan ongelijke inkomensverdeling
• Verduurzaming / elektriciteitstransitie
Taken Belastingdienst =
Heffing, toezicht en invordering
• ‘Blauwe Belastingdienst’ -> Rijksbelastingen, zoals IB, LH, OB, Vpb & Zorg-, volks-,
werknemersverzekeringspremies
• Douane -> M.n. Invoerrechten, OB bij invoer en Accijnzen
Andere taken o.a.:
• Toeslagen -> Kinderopvang, huur, zorg
• Handhaven veiligheid, economie en milieu (door Douane) -> Drugs, wapens, plant- en
dierziekten, namaakartikelen e.d.
• FIOD -> Opsporen en bestrijden van (fiscale) fraude en georganiseerde criminaliteit
Beginselen van het belastingrecht =
Draagkracht = Iemand met een hoog inkomen kan verhoudingsgewijs meer bijdrage dan
iemand met een laag inkomen -> Progressief belastingstelsel
• Progressie in IB & LH
Profijt = Profijt hebben van de zaken die de overheid voor haar rekening neemt
• BPM, retributies, milieuheffing
Bevoorrechte verkrijging = Heeft betrekking op een financiële meevaller
• Kansspelbelasting, erfbelasting, schenkbelasting
Doelmatigheid/de minste pijn = Bepaalde belastingen worden ingehouden zonder dat je het
merkt
• Inhouding bij de bron (bijv. LB en dividendbelasting)
• Vrijstelling voor geringe bedragen
• Forfaits (normbedragen, bijv. In de LB)
Bronnen van belastingrecht =
Wetten & uitvoeringsbepalingen
• Inclusief parlementaire behandeling
Verdragen / EU-richtlijnen / EVRM
Jurisprudentie
• Rechtbank, gerechtshof, HR en HvJ-EU
Beleidsregels = Pseudowetgeving (Algemene maatregel van bestuur)
Algemene Beginselen van Behoorlijk Bestuur (ABBB), zoals:
• Gelijkheid
• Opgewekt vertrouwen
• Evenredigheid / proportionaliteit
,Onderverdeling (belasting)recht =
Materieel fiscaal recht -> Over het geld – Wordt gebruikt om de belastingschuld te
berekenen
• Inhoud van de regels -> Bijv. IB, Vpb, LB, OB
Formeel fiscaal recht -> Over het proces, de wijze waarop de belastingschuld tot stand komt
– Samenwerking tussen Belastingdienst en belastingplichtige
• Methode van vaststellen belastingschuld
• Bevoegdheden van de fiscus daarbij
• Rechtsbescherming tegen onrechtmatig gebruik van de bevoegdheden door de
Belastingdienst -> Bijv. Awb, Awr, Algemene termijnenwet, Invorderingswet
Algemene wet inzake rijksbelastingen (AWR) = Een wet waarop alle heffingswetten kunnen
terugvallen. -> Algemene wet in Wettenbundel
Algemene wet bestuursrecht (AWB) = Een overkoepelende (bestuursrechtelijke) wet, die onderdeel
is van het bestuursrecht. De AWB bevat voorschriften die voor het gehele bestuursrecht gelden en
ook van toepassing zijn op het belastingrecht, tenzij er in de AWR een specifieke uitzondering staat.
Indeling van een materiele heffingswet
Subject
• Wie is belastingplichtige?
Object
• Waarover wordt belasting geheven?
Tarief
• Progressief bij persoonlijke belastingen (LB & IB)
• Proportioneel bij zakelijke belastingen (OB, accijnzen)
Wijze van heffing
• Aanslagbelasting (Hoofdstuk III Awr) -> Vaststelling aanslag door inspecteur (IB & Vpb)
• Aangiftebelasting (Hoofdstuk IV Awr) -> Vaststelling aanslag door belastingplichtige (OB) &
inhoudingsplichtige (LB)
H13 AWR
College 1
Soorten belastingaanslagen =
Aanslagbelastingen
• Uitnodiging om aangifte te doen
• Indienen van de aangifte
• Eventueel voorlopige aanslag o.b.v. schatting door inspecteur -> Verschil met voorheffing,
zoals LB
• (Definitieve of primitieve) aanslag door inspecteur -> Soms ambtshalve
• Eventueel navorderingsaanslag door inspecteur
Aangiftebelastingen = Zelf verantwoordelijk voor het doen van de aangifte
• Meestal meerdere periodieke aanslagen per jaar -> Vaststelling belastingschuld door
belastingplichtige d.m.v. aangifte en gelijktijdig betalen daarvan
• Eventueel een suppletieaangifte OB door belastingplichtige, dan wel correctieberichten LB
door inhoudingsplichtige
• Eventueel naheffingsaanslag door inspecteur
Aangifte :
Duidelijk, stellig en zonder voorbehoud invullen
, • Duidelijk = Leesbare aangifte
• Stellig = De bedragen worden zonder twijfel ingevuld
• Zonder voorbehoud = Naar waarheid en volledigheid ingevuld
Aanslagbelastingen = Belastingbedrag wordt vastgesteld door de Belastingdienst -> (art. 6 e.v. en art.
16 Awr)
Voorbeelden: Inkomstenbelasting en vennootschapsbelasting
Zo nodig moet bel.pl. zelf verzoeken om aangifte te kunnen doen
• Art. 2 Uitv.reg. Awr
Aangifte doen voor 1/5 (IB) of 1/6 (Vpb)
• Mogelijkheid tot het vragen van uitstel
Aanslag opleggen ≤ 3 jaar + verleende uitstel
Voorlopige aanslag -> art. 13 en 14 AWR
Navordering ≤ 5 jaar + verleende uitstel -> art. 16 AWR
• Echter ≤ 12 jaar t.a.v. buitenlandse bronnen -> Bijv. geheime buitenlandse bankrekening
Navorderingsaanslag (art. 16 Awr)
Bij een nieuw feit
• Wanneer de aanslag te laag blijkt te zijn en de inspecteur kon dit redelijkerwijs niet weten
toen hij de aanslag oplegde
Bovendien is navordering altijd mogelijk:
• Bij onjuiste verrekening (LB en/of VA) / toerekening aan partners
• Als belastingplichtige te kwader trouw is
• Als de inspecteur een overduidelijke schrijf- of tikfout maakt en kort daarna navordert
Aangiftebelastingen = De belastingplichtige moet zelf de belastingschuld uitrekenen en aangifte
doen
Voorbeelden: Loonheffing, dividendbelasting en omzetbelasting
Voldoeningsbelasting = De belastingplichtige is de belasting op de aangifte zelf verschuldigd.
Afdrachtsbelasting = Door de inhoud plichtige wordt de belasting voor een ander op de
aangifte betaald.
Aangifte & betaling ≤ 1 maand (art. 19-1 Awr)
• Hier niet aan voldoen = Verzuimboete (art. 67b en 67c Awr & par. 22 t/m 24a BBBB)
Naheffing ≤ 5 jaar na afloop kalenderjaar, waarin tijdvak viel (art. 20-3 Awr)
• Opleggen naheffing (bijv. LB) ook mogelijk aan een ander (bijv. werknemer) -> ex art. 20-2
Awr
Fiscale procedure (hoofdstuk V Awr en hoofdstuk 6 t/m 8 Awb)
Bezwaarschrift bij inspecteur
• Behandeling door andere ambtenaar (art. 2:4, art. 6:4, lid 1 en 10:3, lid 3 Awb)
Beroepsschrift bij rechtbank
• Door (onpartijdige) feitenrechter in 1e aanleg
Hoger beroep bij gerechtshof
• Door (onpartijdige) feitenrechter in 2e aanleg
Beroep in cassatie bij Hoge Raad, alleen mogelijk indien:
• Vormverzuim (d.w.z. procedurefout)
• Verkeerde toepassing of schending v/h recht (d.w.z. interpretatiefout) -> NB Dus geen
onderzoek meer naar de feiten!
Eisen bezwaar & beroepsschrift (art. 6:5 Awb)
Schriftelijk (alleen per brief; dus niet per email of WhatsApp)
NAW, handtekening, dagtekening