College aantekeningen
ALLE colleges en werkcolleges van Mariene 1
- Instelling
- Universiteit Utrecht (UU)
Collegedictaat van 101 pagina's voor het vak Mariene Wetenschappen I aan de UU (Letterlijk alles)
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 101 pagina's
Voorbeeld 4 van de 101 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
www.eurekalert.org (voor nieuwspresentatie)Hoorcollege 1
04-02-2019
De baan die de jetstream volgt gaat steeds meer golven, eerst was dit gewoon een min of
meer rechte lijn maar nu heeft het meer een golfpatroon. De variabiliteit blijkt sterk
afhankelijk te zijn van het temperatuurverschil tussen de tropen en de polen, door het
opwarmen van de aarde wordt de gradiënt tussen de polen en de tropen steeds kleiner wat
ervoor zorgt dat de jetstream steeds meer een golfpatroon gaat vormen.
Een belangrijk probleem is dat de polen veel sneller opwarmen dan de rest van de aarde.
Wereldwijd is de stijging in temperatuur 0.3 graden maar op de noordpool is een stijging van
3.55 graden waargenomen.
Why are the oceans important?
- Biodiversity
- Climate (heat and salt transport)
- Biogeochemical cycles
- Natural resources (Oil/gas & minerals)
- Economy (jobs/transport/food/pharmaceutical products/recration/meer dan 66% van
de wereldbevolking woont binnen 100km van de kust)
CO2 zorgt voor verzuring van de oceaan.
Er zijn steeds meer bewijzen dat er veel water op mars is geweest/nog steeds is. Het
magneetveld van de aarde zorgt ervoor dat de zonnewind de dampkring niet wegblaast. Bij
mars is dit niet het geval omdat het magneetveld hier weg is gegaan, hierdoor is mars
‘opgedroogd’.
Na de big bang was de ruimte veel te warm, toen de ruimte begon af te koelen konden de
deeltjes die we kennen konden ontstaan. De eerste atomen die hieruit ontstonden waren
waterstof en helium. Daarna duurt het een miljardjaar voordat het genoeg is afgekoelt zodat
gaswolken gaan samenklonteren, de eerste sterren ontstaan dan. Later komen ook de
zwaardere elementen (hoger dan Fe, ijzer) als de sterren als supernova’s uit elkaar knallen.
De even atoomnummers komen vaker voor dan de oneven atoomnummers. Je hebt dan
evenveel protonen en neutronen wat een stabieler element voortbrengt wat dus meer
voorkomt.
Waterstof en zuurstof zijn de meest voorkomende elementen in het heelal. (waterstof het
allermeest).
Main-sequence stars are in hydrostatic (gas pressure = gravity and thermal
equilibrium)(radiation = nuclear fusion). The star does neither contract/expand, nor change
in temperature. Het is dus eigenlijk een hele stabiele vorm van een ster.
,On the outside, sun is composed of cool H-envelope. Below it is a shell where H is fused into
He. radiation pressure = gravity. Helium is contracting in to core. Helium is burned in the
core into carbon.
Onze zon zal uiteindelijk een rode reus worden doordat de gassen hem laten opzwellen,
vervolgens zal hij in elkaar krimpen en een witte dwerg worden. Dit gaat nog vele miljarden
jaren duren.
Er zijn waarschijnlijk verschillende bronnen van water geweest. Het klassieke model ging
ervan uit dat er een groot bombardement heeft plaatsgevonden waarbij er over een periode
van meerdere miljoenen jaren allerlei kometen en brokstukken op aarde zijn gevallen. Vooral
de kometen brachten veel water met zich mee. Het oorspronkelijke idee was dus dat de
grote hoeveelheid kometen al het water op de aarde hebben gebracht. Ongeveer 3.8 miljard
jaar geleden zou er een rustfase zijn aangebroken waarin leven kon ontstaan. Het zou
echter kunnen dat dit verhaal niet helemaal klopt. De ratio van deuterium tot waterstof op
bepaalde kometen is niet vergelijkbaar met wat we op aarde kennen.
Earth accumulated in layers sorted by density
Aggregation of particles (meteors and asteroids) -> heat and mass generation. Homogenous
mixture of materials
Gravitational compression -> heating -> inner earth became semisolid. Dense iron (red)
toward the center -> core formation. Less dense silicates outward. Friction generated by this
movement heated earth even more.
-> density stratification: inner and outer core, a mantle. Subsequent cooling -> crust
formation. Ongeveer 4.6 miljard jaar geleden heeft dit plaatsgevonden, er kan dan ook water
gaan ontstaan.
Dit is een andere theorie hoe water de aarde zou kunnen hebben bereikt, namelijk dat water
al ingebouwd zat toen de aarde is ontstaan.
Als er dus al water in de aarde gebakken zat heeft afkoeling er waarschijnlijk voor gezorgd
dat water naar het oppervlak is gekomen.
Met behulp van diamanten kan worden afgeleid dat er grote hoeveelheden water in de
mantel van de aarde aanwezig zijn. Er zijn twee mogelijkheden hoe dat daar is gekomen, de
ene is dus dat water nog steeds bezig is met naar de oppervlak te komen en daarom daar te
vinden zijn. De andere theorie is dat oceaanwater meegenomen is naar de mantel.
Kometen bestaan voornamelijk uit ijs. Meteorieten bestaan uit steen.
Ongeveer 4 miljard jaar geleden zijn de oceanen gevormd. 4.5 miljard jaar geleden is de
aarde ontstaan dus het heeft ongeveer 500 miljoen jaar geduurd voordat water vloeibaar is
geworden door afkoeling etc.
,As NASA missions explore our solar system land search for new worlds, they are finding
water in surprising places. Water is key in the search for habitable planets and life beyond
earth.
Young ocean was a broth of (in)organic compounds in solution, brought to earth during
planet formation. Building blocks of life can be generated under ‘early earth’ conditions. All
life, including on land, depends on saline water within its cells to dissolve and transport
chemicals. Mechanisms of biosynthesis remain unknown.
Eratosthenes was een van de eerste die met nieuwe inzichten over het feit dat de aarde een
bol was kwam. Hij kwam hierop door te kijken naar de schaduwen van stokken in
verschillende steden. Veel van de kennis is later weer verloren gegaan.
Hipparchus was ook een belangrijk figuur, hij wordt gezien als een van de grootste
astronomen. Hij was bezig met de beweging van de maan rond de zon. Hij was heel
belangrijk bij het verdelen van cirkels in 360 graden.
Captain james cook was the first european to make detailed maps and charts of hawaii, new
zealand and other islands in the pacific. He was the first to study a rare astronomical
phenomenon: the transit of venus across the sun. this unusual astronomical phenomenon
takes place in a pattern that repeats itself every 243 years. Ze begonnen ook monsters te
nemen van allerlei planten en dieren en waren ook bezig met het onderzoeken van de
oceaanbodem.
De challenger expeditie was de eerste echte wetenschappelijke expeditie zonder nog
andere doeleinden. Hier werd ook de diepte van de oceaan gemeten.
Tegenwoordig wordt er veel geboord in de oceaanbodem, je kunt daaruit veel afleiden over
de geschiedenis van de oceanen etc.
Hoorcollege 2
06-02-2019
Marie tharp was een van de eerste vrouwen die als een geoloog werkte, zij heeft de kaarten
waarop de bergketens te zijn zijn gemaakt. Ze gebruikte daarvoor data van een
onderzoeksschip genaamd ‘atlantis’. Ze heeft hiermee bijgedragen aan het bewijzen van het
bestaan van continental drift. Ze toonde aan dat er een V-vormige trog in de mid atlantische
rug zit, dit is het centrum van het verspreiden van de continenten.
Er zijn verschillende ‘ruggen’ (bergketens) aanwezig in de oceanen. Opmerkelijk is dat de
midatlantische rug ook aan de oppervlakte komt. Dit is het geval bij ijsland, ijsland zit
eigenlijk midden op de mid atlantische rug. De ene helft van ijsland is deel van de noord
amerikaanse plaat en de andere helft is deel van de euraziatische plaat.
Continenten bestaan voornamelijk uit graniet, dit is roodachtig en heeft kristallen van
silicium.Oceaanbodems bestaan voornamelijk uit basalt.
, Continenten zijn eigenlijk veel zwaarder dan de oceaanbodem, toch liggen de continenten
aan het oppervlak.
Ninety east rige
- Runs for 5000 km straight
- About 200 km wide
- Divides the indian ocean into a western and eastern part
- Consists of basalts
- Age in the south is about 42 million years
- Age in the north is about 80 million years
- Indicates hotspot track.
-> het ene deel is dus ouder dan het andere deel, wat er op wijst dat er dus een hotspot zit
waar steeds veel heet materiaal naar boven gestuwd wordt vanuit de aardmantel.
De eerste die de oceaanbodem gingen onderzoeken waren de romeinen, of in dit geval
grieken in dienst van de romeinen. Ze meette de oceaandiepte door een 2 km. lang touw te
laten zakken. Ze konden hierdoor de middellandse zee redelijk in kaart brengen. Daarna
was het een tijd rustig en op een gegeven moment in de 19e eeuw kwamen de eerste
expedities die zich echt bezig gingen houden met het meten van de diepte van de oceaan.
Deze dieptemetingen gebruik je ook om de structuur van de oceaanbodem op te helderen,
je kan bijvoorbeeld meten waar bergen zitten. De eerste echte grote vooruitgang begon met
het gebruik van sonar (geluidsgolven naar de bodem laten gaan en meten hoe lang hij
erover doet om heen en terug te gaan en onder wat voor hoek hij aankomt).
Advances in bathymetry (dieptemeting)
- Echo sounding, hierbij kaats je geluid naar de bodem en kijkt hoe lang het erover
doet om terug te komen en onder wat voor hoek, de hoek heldert de structuur van de
bodem op, de lengte van onderweg zijn de diepte.
- Multibeam systems, die geven geluid af in verschillende richtingen waardoor je in
een keer een hele strook oceaanbodem kunt meten.
- Satellite altimetry, sea surface levels can be measured more accurately, showing sea
surface distortion. Distortion of the sea surface above seabed feature occurs when
the extra gravitational attraction of the feature ‘pulls’ water toward it from the sides,
forming a mound of water over itself. Water wordt aangetrokken door massa en het
waterniveau staat dus relatief gezien hoger bij continenten. De geoide lijn geeft aan
hoe de zwaartekracht op de aarde verdeeld is. Niet alle delen van de aarde zijn even
zwaar, vandaar het verschil in zwaartekracht. Continenten trekken harder aan dingen
dan oceanen.
Satellieten worden op het moment veel gebruikt om de dikte van het ijs te meten, dit is
belangrijk om te voorspellen wat er met de ijskappen gaat gebeuren.
Gebied van een continent wat onder water staat maar niet heel diep is noem je een shelf
gebied. De overgangsgebieden naar de diepzee noem je de continentale hellingen.
Canyons zijn transportwegen voor sediment van de shelfs.
What are the two classifications of ocean floor?
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ilsepasschier. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,29. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 71498 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen