4.3 – Onderneming
Een onderneming is:
- Een duurzame organisatie.
- Van kapitaal en arbeid.
- Die erop is gericht om deel te nemen aan het maatschappelijk productieproces (het
economische verkeer).
- Met het oogmerk om winst te behalen.
4.4 – Ondernemers en andere winstgenieters
4.4.1 – I NLEIDING
Naast de ondernemer zijn er ook andere winstgenieters, namelijk medegerechtigden en schuldeisers
met specifieke vorderingen.
4.4.2 – O NDERNEMERSCHAP
Ondernemer is de belastingplichtige voor rekening van wie een onderneming wordt gedreven en die
rechtstreeks wordt verbonden voor verbintenissen betreffende die onderneming.
Eenmanszaak
Is een ondernemer want hij is rechtstreeks aansprakelijk voor verbintenissen. Ook als hij het werk
door andere laat doen.
De vennootschap onder firma (vof) / maatschap
De vof en de maatschap zijn samenwerkingsverbanden van personen. Bij een vof is iedere deelnemer
voor alle schulden van de vennootschap voor het geheel (hoofdelijk) aansprakelijk. Bij de maatschap
is ieder slechts aansprakelijk voor zijn aandeel in de schulden. Bij beide vennoten kan verhaal worden
gehaald op het privévermogen. Alle firmanten worden gezien als ondernemer.
Partners verrichten vaak allebei werkzaamheden in een onderneming (man-vrouwfirma), waardoor
de onderneming voor rekening en risico van hen beiden wordt gedreven.
Commanditaire vennootschap (cv)
Een cv is een samenwerkingsverband met een of meer beherende vennoten, die voor hun gehele
vermogen aansprakelijk zijn voor zakelijke schulden. Een cv is te vergelijken met een vof.
Een commanditaire vennoot is een geldschieter die geen beheersdaden mag verrichten. Hij is slechts
aansprakelijk voor zijn deel, maar kan wel meegenieten van de winst.
Er bestaat ook een open commanditaire vennootschap. Bij een open cv kan een stille vennoot zijn
belangen verkopen zonder dat hij er toestemming voor nodig heeft. De open cv wordt belast via de
vennootschapsbelasting.
Besloten vennootschap (bv) / naamloze vennootschap (nv)
Een bv of nv betaalt vennootschapsbelasting over haar winst. De aandeelhouders in een bv of nv
worden niet rechtstreeks verbonden voor verbintenissen van de vennootschap.
,4.4.3 – U RENCRITERIUM
Voor ondernemers bestaan een behoorlijk aantal fiscale faciliteiten, zoals de zelfstandigenaftrek, de
mkb-vrijstelling en de oudedagsreserve. Deze zijn bedoeld om het ondernemerschap in het bijzonder
te stimuleren. Om te vermijden dat alle ondernemersfaciliteiten ook bij activiteiten met een zeer
geringe omvang binnen handbereik komen, heeft de wetgever het urencriterium geïntroduceerd.
Een ondernemer hoeft niet aan het urencriterium te voldoen om de mkb-vrijstelling en de
stakingsaftrek te mogen toepassen.
Een belastingplichtige voldoet aan het urencriterium als:
- In een kalenderjaar minimaal 1225 uur besteedt aan werkzaamheden voor de onderneming.
- 50% of meer van de arbeidstijd wordt besteed aan de onderneming.
De laatste eis geldt niet als hij in de 5 voorafgaande kalenderjaren geen ondernemer was.
Bij een zwangerschap vindt er een versoepeling plaats. In dat geval wordt de onderneemster
namelijk geacht om ook tijdens haar zwangerschapsverlof de normale uren te hebben gemaakt.
Een andere uitzonderingen zijn: samenwerkingsverbanden, onder-maatschap met verbonden
personen en starters.
4.4.4 – M EDEGERECHTIGDEN
Medegerechtigden zijn personen die wel (financieel) deelnemen in een onderneming, maar die niet
(of slechts beperkt) aansprakelijk zijn voor de schulden van die onderneming.
4.4.5 – S CHULDEISERS MET SPECIFIEKE VORDERINGEN OP EEN ONDERNEMER / ONDERNEMING
De vorderingen leidt tot winst uit onderneming onder de volgende omstandigheden:
- De schuldvordering die is aangegaan onder danige voorwaarde dat deze in feite functioneert
als eigen vermogen van de onderneming;
- Een schuldvordering waarvan de vergoeding op het tijdstip van het aangaan van de
schuldvordering zodanig wordt vastgesteld dat deze bezien over de gehele looptijd
grotendeels afhankelijk is van de winst. De vergoeding heeft dan eigenlijk meer weg van een
winstaandeel dan van rente.
Samenloop met de terbeschikkingstellingsregeling
Als de rente op een schuldvordering als winst uit de onderneming in de heffing kan worden
betrokken, maar ook valt onder de terbeschikkingstellingsregeling, gaat deze laatste voor.
4.4.6 – W EL OF GEEN RECHT OP VRIJSTELLINGEN EN FACILITEITEN
De medegerechtigden en schuldeisers met een specifieke vordering zijn wel winstgenieters, maar
geen ondernemers. Zij kunnen geen gebruik maken van fiscale faciliteiten die voor ondernemers zijn
bedoeld.
4.4.7 – B EPERKTE VERLIESVERREKENING VOOR MEDEGERECHTIGDEN EN SCHULDEISERS MET EEN SPECIFIEKE
VORDERING
Het verrekenbare verlies uit de onderneming voor de medegerechtigden en de schuldeiser met een
specifieke vordering nooit meer kan zijn dan de waarde (op het moment van inbreng) van het door
deze winstgenieters ingebrachte vermogen.
, 4.5 – Verhouding tussen winst uit onderneming en andere
inkomensbronnen
Winst uit onderneming versus belastbaar loon
Over loon uit dienstbetrekking worden premies werknemersverzekeringen ingehouden. Bij winst uit
onderneming gebeurt dit niet. Verder kan een ondernemer nog aanspraak maken op een aantal
ondernemings- en ondernemersfaciliteiten, terwijl dit bij loon uit dienstbetrekking niet mogelijk is.
Winst uit onderneming versus resultaat uit overige werkzaamheden
Belangrijkste elementen bij het onderscheid tussen een onderneming en een werkzaamheid zijn:
- De duurzaamheid;
- De omvang van de werkzaamheden, de omvang van investeringen, de aanwezige (financiële)
risico’s
Winst uit onderneming versus inkomen uit sparen en beleggen
Bij sparen en beleggen worden forfaitaire percentages van het vermogen op 1 januari van het
betreffende jaar als inkomen in aanmerking genomen. Bij winst uit onderneming geldt als
uitgangspunt dat de daadwerkelijk gerealiseerde voordelen, dus ook vermogenswinsten of
-verliezen, in de heffing worden betrokken.
Onderdeel B – Bepalen van de belastbare winst uit onderneming
4.6 – Inleiding
De belastbare winst uit onderneming bestaat uit de winst uit onderneming minus de
ondernemersaftrek en de mkb-vrijstelling.
De winst uit onderneming is het bedrag van de gezamenlijke voordelen die worden verkregen uit een
ondernemer. Dit is de behaalde winst uit reguliere bedrijfsvoering, incidentele baten en
onttrekkingen aan omzet.
De winst uit onderneming kan worden berekend door middel van een resultatenrekening of
vermogensvergelijking.
- Vermogensvergelijking: eindvermogen – beginvermogen = stijging / daling +
kapitaalonttrekkingen – kapitaalstortingen = winst / verlies
Belasting wordt per kalenderjaar geheven. Maar kan ook een gebroken boekjaar zijn, dit is
toegestaan als de aard van de onderneming dat rechtvaardigt.
Met de tonnaregeling wil de regering tegengaan dat zeescheepvaartondernemingen verhuizen naar
landen met een gunstig klimaat.
4.7 – Basisprincipes fiscale winstbepaling
4.7.1 – I NLEIDING
Een ieder die winst uit onderneming geniet moet jaarlijks zijn winst uit onderneming bepalen en
aangeven bij de Belastingdienst. De winst uit onderneming moet zo goed mogelijk worden
toegerekend aan de jaren waarop zij betrekking heeft. Daarbij moet de winst volgens goed
koopmansgebruik worden vastgesteld en moet de beginbalans van het boekjaar steeds aansluiten op
de eindbalans van het vorige boekjaar.
4.7.2 – G OED KOOPMANSGEBRUIK
De in een bepaald jaar aan te geven winst moet worden bepaald volgens goed koopmansgebruik,
met inachtneming van een bestendige gedragslijn die onafhankelijk is van de vermoedelijke
uitkomst. Het houd in dat de boekhouding gevoerd moet worden naar algemeen aanvaarde
bedrijfseconomische principes. Er staan 3 begrippen centraal.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper tessstreng. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,32. Je zit daarna nergens aan vast.
