Een uitgebreide samenvatting van alle colleges van Inleiding in de psychologie 1.1a, gebaseerd op de leerdoelen. Lessen die aan bod komen:
Bijeenkomst 1: Psychologie de basis
Bijeenkomst 2: Stress, pijn en coping
Bijeenkomst 3: Motivatie en gedragsverandering3
Bijeenkomst 4: Leren en geheugen
...
Psychologie de basis
Leerdoelen
De student kan:
1. het begrip psychologie toelichten en uitleggen hoe kennis over psychologie van meerwaarde is
voor het werk van verpleegkundigen;
De letterlijke betekenis van psychologie is de studie van de geest. Tegenwoordig gebruiken
psychologen echter een bredere definitie. Psychologie houdt zich namelijk niet alleen bezig met
geestelijke processen, maar ook met gedragingen. Met andere woorden: het terrein van de
psychologie beslaat zowel interne geestelijke processen, die we alleen indirect waarnemen, als
externe waarneembare gedragingen. Psychologie is geen psychiatrie. Psychiatrie is een medisch
specialisme en maakt geen deel uit van de psychologie. Psychiaters kijken vanuit een medische
invalshoek.
Als verpleegkundige kun je met de kennis van psychologie beter afstemmen op de mensen waarmee
je gaat werken. En beter gaat begrijpen wat voor aanpak mensen nodig hebben, hoe je voorlichting
goed kunt opzetten, waarom iemand zich gedraagt hoe die zich gedraagt etc.
2. De kernpunten van de zes verschillende invalshoeken (biologisch, behavioristisch,
ontwikkelings-, cognitief, whole person en sociocultureel perspectief) uitleggen &
patiëntgedrag (uit een casus) verklaren vanuit bovengenoemde invalshoeken.
Het is niet zo dat één theorie die alles dekt. Er zijn een aantal perspectieven en je kunt zelf kijken
welke het best bij jou past.
Perspectief Idee Wie bepaalt gedrag?
Biologisch Het lichaam kan apart van de geest bestudeerd De hersens, zenuwstelsel, endocriene
worden. stelsel en genen.
het psychologische perspectief dat de oorzaken van gedrag zoekt in het functioneren van de
genen, de hersenen, het zenuwstelsel en hormoonstelsel.
Cognitief De wetenschappelijke methode kan gebruikt Iemands unieke patroon van
worden om de geest te bestuderen. waarnemingen, interpretaties,
Ik denk… verwachtingen en herinneringen.
Een van de belangrijkste psychologische perspectieven, waarbij de nadruk ligt op mentale
processen, zoals leren, geheugen, perceptie en denken als vormen van informatieverwerking.
Behavioristisch Psychologie moet de wetenschap van De prikkels in onze omgeving en de
observeerbaar gedrag zijn, niet van mentale voorgaande consequenties van ons
processen. gedrag.
Een psychologische invalhoek die de bron van onze handelingen zoekt in stimuli vanuit de
omgeving, in plaats van innerlijke mentale processen.
Whole person Psychodynamische psychologie: persoonlijkheid Processen in onze onbewuste geest.
en psychische stoornissen komen voort uit
processen in het onderbewuste.
Humanistische psychologie: psychologie moet Onze aangeboren behoefte om te groeien
de nadruk leggen op menselijke groei en en ons potentieel zo goed mogelijk te
potentieel in plaats van op psychische verwezenlijken.
stoornissen
Psychologie van karaktertrekken en De unieke persoonlijkheids- kenmerken
temperament: individuen kunnen worden die in de tijd en alle situaties consistent
begrepen in termen van hun temperament en zijn.
blijvende karaktertrekken.
Een aantal psychologische perspectieven die draaien om een globaal inzicht in de
, persoonlijkheid.
Ontwikkeling Mensen veranderen als gevolg van een De interactie tussen erfelijkheid eb de
Aanleg én interactie tussen erfelijke eigenschappen en de ingeving, die zich het hele leven door uit in
ontwikkeling omgeving. voorspelbare patronen.
Onderscheidt zich door de nadruk op erfelijkheid en omgeving, en op voorspelbare
veranderingen die zich voordoen tijdens de levensloop.
Sociocultureel Sociale en culturele invloeden kunnen de De kracht van de situatie.
Omgeving invloed overstemmen van alle andere factoren
Cultuur die gedrag beïnvloeden.
Legt de nadruk op het belang van sociale interactie, sociaal leren en cultureel perspectief.
3. het begrip persoonlijkheid toelichten en uitleggen wat de kennis over persoonlijkheid toevoegt
aan het werk als verpleegkundige.
We kunnen de persoonlijkheid beschouwen als de doorsnede van alle psychologische kenmerken en
processen die ons menselijk maken, en er tegelijkertijd voor zorgen dat ieder mens uniek is. De
persoonlijkheid wordt gevormd door de gecombineerde krachten van biologische, situationele en
psychologische processen, die allemaal in een context van sociaal-culturele en ontwikkelingsfactoren
zijn ingebed. Een baby wordt geboren met een bepaald temperament en beschouwen je als iets wat
biologisch bepaald is. Karakter is breder en is deels aangeboren en deels door de omgeving gevormd.
Karakter ontstaat dus door allemaal verschillende factoren. De effecten van nurture: persoonlijkheid
en omgeving. En de effecten van nature: karakter en psychische processen.
Het is voor verpleegkundigen handig om iets te weten over persoonlijkheid omdat het handig is om
te weten hoe karaktertrekken en persoonlijkheid de mens beïnvloed. Daardoor wordt het soms wat
voorspelbaarder. Je kunt beter dingen herkennen en je communicatie aanpassen.
4. de indeling in persoonlijkheidstypen volgens de Big Five herkennen en interpreteren.
De big five of de vijf factorentheorie is een perspectief op karaktertrekken dat aangeeft dat
persoonlijkheid is samengesteld uit vijf fundamentele persoonlijkheidsdimensies. De
persoonlijkheidsfactoren zijn dus dimensies met uitersten. De meeste mensen bevinden zich ergens
in het midden.
1. Open-nieuwsgierig vs. gesloten-ongeïnteresseerd
Onderzoekend/onafhankelijk/open voor nieuwe ervaringen vs. kleingeestig/fantasieloos
2. Betrouwbaar-georganiseerd versus onbetrouwbaar-chaotisch
Doelgericht/vasthoudend/zorgvuldig/zelfbeheersing vs. impulsief/onverantwoordelijk
3. Dominant-extravert vs ondergeschikt-introvert
Sociaal aanpassingsvermogen/assertief vs. introversie/verlegenheid
4. Warm-vertrouwend vs. koel-achterdochtig
Warm/aangenaam vs. kil/negatief/antagonistisch
5. Gelijkmatig-zelfverzekerd vs. nerveus-temperamentvol
Emotionele stabiliteit vs. angst/emotionaliteit
Een hulpmiddel om deze vijf dimensies te onthouden is OCEAN: open, consciëntieus (nauwkeurig),
extravert, aangenaam, neurotisch. Bij de big five zijn zowel extreem hoge als extreem lage waardes
niet gewenst!
5. de psychodynamische persoonlijkheidstheorieën kunnen uitleggen en de relevantie voor het
verpleegkundig werkveld begrijpen.
Psychodynamische psychologie is een benadering die nadruk legt op het begrijpen van het menselijk
functioneren in termen van onbewuste behoeften, verlangen, herinneringen en conflicten. De eerste
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper dagneymackaaij. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.
