Samenvatting
Samenvatting Taak 7 - Tourette en Parkinson
Samenvatting van de verplichte literatuur van Taak 7. De informatie is verkregen uit de nieuwste druk van het boek Fundamentals of Human Neuropsychology (7de druk).
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 13 pagina's
Voorbeeld 3 van de 13 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
1 beoordeling
Door: zmgezondheidswetenschappen • 7 jaar geleden
Voorbeeld van de inhoud
Taak 7: Parkinson en Tourette’s syndroom1. Wat is de ziekte van Parkinson?
De ziekte van Parkinson is een hypokynetische ziektebeeld. Een overkoepelende definiëring
van ziektebeelden met overlappend symptomen is Parkinsonisme. De ziekte van Parkinson
wordt gekenmerkt door vele symptomen, waarbij de moeite met het aanzetten tot
bewegingen en spierstijfheid dominant is. Een patiënt kan problemen ervaren bij het
opstaan uit een stoel, een schuivende manier van lopen hebben en moeite met het reiken
naar een object. Daarnaast kunnen ritmische tremoren in de handen en benen optreden in
rustpositie. Parkinson wordt geassocieerd met het verlies van verbindingen van en naar de
basale ganglia, met name de connecties met de substantia nigra in de middenhersenen.
De symptomen van de ziekte van Parkinson zijn als volgt onder te verdelen:
• Positieve symptomen
1. Tremoren in rust
Afwijkende bewegingen van de ledematen wanneer deze in rust zijn, maar
stoppen tijdens het slapen of bij vrijwillige bewegingen. Trillingen in de
vingers worden ook wel ‘pill-rolling’ genoemd.
2. Spierstijfheid
Spierstijfheid komt voornamelijk voor als de ledematen tegelijkertijd op een
passieve manier worden bewogen (bijv. lopen). De bewegingen zijn beperkt,
maar een korte afstand kan door de kracht van de spieren afgelegd worden.
3. Onvrijwillige bewegingen
Deze onvrijwillige bewegingen worden ook wel akathesie genoemd, wat
betekent dat de onvrijwillige bewegingen belemmerend werken op de
vrijwillige bewegingen. Andere onvrijwillige bewegingen hebben betrekking
op het keren van het hoofd of rollen met de ogen (+/- minuten tot uren).
• Negatieve symptomen (onderverdeling in 5 groepen)
1. Postural disorders (houdingsstoornissen)
Stoornissen met een onderscheid in fixatieproblemen en balansproblemen:
⋅ Disorder of fixation: het onvermogen om een gedeelte van het lichaam
in de normale positie te behouden (hoofd, ledenmaten, etc.)
⋅ Disorder of equilibrium: het onvermogen om zonder begeleiding te
staan of te zitten/op te staan. In minder ernstige gevallen hebben
patiënten moeite met het optillen van een been of balans te houden.
2. Righting disorders (oprichtende stoornissen)
Stoornissen in het behouden van een rechte standspositie. Een
veelvoorkomend fenomeen is dat patiënten voorovergebogen lopen.
, 3. Locomotive disorders (stoornissen in het bewegingsapparaat)
Patiënten met de ziekte van Parkinson hebben moeite met het initiëren van
(stapsgewijze) bewegingen. Wanneer een eerste beweging is geïnitieerd, is er
sprake schuifelende, kleine stappen. Omdat Parkinson patiënten moeite
hebben met het behouden van balans bij de overgang naar het andere been,
behoeven ze hulp bij het lopen. Een veelvoorkomend fenomeen is het
'bevriezen' van de benen tijdens lopen (freezing), waardoor het lijkt alsof de
voeten aan de vloer blijven plakken. De vermoeilijkte initiatie van bewegingen
leidt tot het steunen op eigen reflexen (d.w.z. jezelf laten vallen en door
reflex laten opvangen). Daarnaast komt festinatie voor, waarbij de patiënt
steeds snellere, maar oncontroleerbare stappen gaat zetten en uiteindelijk
rennend of vallend eindigt.
4. Speech disturbance (verstoringen van de spraak)
Bij patiënten met Parkinson is er sprake van complete afwezigheid van
intonatie en ritme in de spraak. Ze spreken over het algemeen erg monotoon.
5. Akinesia
Met akinesie worden de verminderde en vertraagde bewegingen in zowel de
ledematen als de gezichtsexpressie bedoeld. Er wordt onderscheid gemaakt
tussen hypokinesie en bradykinesie:
⋅ Hypokinesie: verminderde frequentie en amplitude van spontane
bewegingen. Een veelvoorkomend verschijnsel hiervan is het masked
face, wat een strak gezicht zonder weinig emoties inhoudt. Daarnaast
hebben patiënten moeite met op meerdere dingen, waardoor bijv.
tijdens het schrijven de aandacht op de geschreven tekst wordt gelegd
en niet op het handschrift (wat daardoor kleiner wordt).
⋅ Bradykinesie: het trager worden van bewegingen.
Niet-motorische symptomen
De eerste tekenen van Parkinson zijn vaak moeilijkheden met ruiken en geurdetectie.
• Cognitieve disfuncties en dementie
à denken en informatieverwerking gaat trager
⋅ Attentie dmv strooptest
⋅ Executieve functies dmv Wisconsin cardsorting test
⋅ Geheugen dmv Ray verbal learning test
⋅ Taalfuncties dmv het benoemen van woorden van een bepaalde categorie
⋅ Visuospatiële functie dmv het tekenen van een klok
• Hallucinaties (beginnende symptomen voorafgaand aan motorische symptomen)
• Stemmingsstoornissen (ook 1 a 2 jaar voor de motorische symptomen aanwezig)
à depressie, angststoornissen, slaapproblemen
, 2. Welke risicofactoren en oorzaken voor Parkinson
Oorzaken (film: awakenings)
De oorzaak voor Parkinson blijft lastig vast te leggen. Wel is bewezen dat er een genetische
component bestaat: de ziekte van Parkinson is voor 25% genetisch bepaald
Er zijn drie typen Parkinson die verband houden met een/geen bepaalde oorzaak:
1. Idiopathische Parkinson: hiervan is de oorzaak niet bekend, wel is bekend dat de
substantia nigra in de hersenstam beschadigd raakt. Deze beschadiging komt
waarschijnlijk door een virusinfectie. Hierdoor wordt er geen dopamine meer
geproduceerd. Deze ziekte ontwikkelt zich meestal na het 50ste levensjaar.
2. Postencephalitische Parkinson: dit is een onbekende vorm van Parkinson. Het wordt
weinig geconstateerd en er is alleen bekend dat het vanuit een slaapziekte ontstaat.
3. Drugsgerelateerd Parkinson: sommige drugs kunnen leiden tot Parkinson-achtige
verschijnselen.
3. Welke hersengebieden en neurotransmitters zijn betrokken bij Parkinson? (filmpje)
Het directe pad van de basale ganglia
Het directe pad van de basale ganglia is een ondersteunend mechanisme voor het initiëren
van bewegingen en het verfijnen van deze bewegingen.
• In rusttoestand is de thalamus in principe onderdrukt. Het directe pad zal de
thalamus stimuleren als een beweging in gang moet worden gezet, omdat de
thalamus met de motorische cortex communiceert. Deze cortex communiceert met
onze spieren zodat ze gaan bewegen.
• Als de motorische cortex de boodschap krijgt dat er moet worden bewogen stuurt
deze een stimulerende boodschap naar de striatum (putamen en caudate nucleus).
Hierbij komt de neurotransmitter glutamaat vrij.
• Als de striatum gestimuleerd wordt, dan worden de remmende neuronen die met de
globus pallidus internal communiceren gestimuleerd (waardoor meer remming
ontstaat). Hierbij komt de neurotransmitter GABA vrij. De globus pallidus houdt de
thalamus onder controle, en houdt de activiteit laag.
• Doordat de globus pallidus meer geremd is dan normaal (vanuit de striatum), kan
deze de thalamus minder goed remmen, waardoor de thalamus minder geremd is
dan normaal. De thalamus stuurt daardoor stimulerende boodschappen naar de
motorische cortex.
• De gestimuleerde motorische cortex stuurt een stimulerende boodschap naar de
spieren, welke hierdoor aangezet worden om te gaan bewegen.
De substantie nigra en de subthalamic nucleus zijn actief op de achtergrond van dit proces
om de bewegingen te verfijnen (voorbeeld met het stoplicht):
• De substantia nigra is in het bezit van neurotransmitters genaamd dopamine.
Dopamine gaat vanuit de substantia nigra naar de striatum, waar het communiceert
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Loucky94. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,48. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 76799 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen