Strafrecht
Materieel strafrecht: bestaat uit strafbepalingen, de straffen en maatregelen die
kunnen worden opgelegd. In het materieel strafrecht staat beschreven welk
gedrag wel en niet strafbaar is.
Formeel strafrecht: het deel van het strafrecht waarin wordt beschreven: de
rechten van de verdachte, de bevoegdheden van politie en justitie om een
onderzoek naar een strafbaar feit in te stellen, het verloop van een strafzaak, de
regels voor hoger beroep.
De rechten van een verdachte:
- het recht om te weten van welk strafbaar feit je wordt verdacht
- het recht om te zwijgen
- het recht om vóór het (eerste) verhoor vertrouwelijk met een advocaat te
praten
- het recht op de aanwezigheid van een advocaat tijdens het verhoor om je
bij te staan
- het recht om de stukken in te zien, als die er zijn
Het verloop van een strafzaak:
- De bode roept de zaak uit.
- De officier van justitie leest de tenlastelegging voor.
- De rechter ondervraagt de verdachte
- De officier van justitie houdt zijn requisitoir.
- De raadsman houdt zijn pleidooi.
- De rechter geeft de verdachte het laatste woord.
De belangrijkste rechtsbronnen:
- Wetboek van SR
- Wetboek van SV
- Bijzondere strafwetten (Wapenwet, Opiumwet)
- AMvB (Algemene maatregel van bestuur, door de regering vastgesteld)
- Gemeentelijke verordeningen (een gemeenteraad kan in een bepaalde
regeling een verbod opnemen, zo’n verbod is opgenomen in een APV)
- Verdragen
- Jurisprudentie
De doelen van het strafrecht:
- Vergelding: het straffen van de dader om hem pijn toe te brengen omdat
hij dat zelf ook heeft gedaan.
- Algemene preventie: proberen te zorgen dat anderen het strafbaar feit
niet zal plegen.
- Bijzondere preventie: proberen te zorgen dat de dader niet opnieuw het
strafbaar feit zal gaan plegen.
- Resocialisatie: proberen de dader in de maatschappij terug te brengen.
De reikwijdte van het strafrecht
, - Legaliteitsbeginsel: overheidshandelen moet gebaseerd zijn op een
vooraf aanwezige wettelijke bepaling. Het voorkomt dat de wetgever niet
met terugwerkende kracht regels kan opleggen.
- Territorialiteitsbeginsel: het uitgangspunt dat de Nederlandse strafwet
van toepassing is op iedereen die op Nederlands grondgebied een
strafbaar feit pleegt.
- Universaliteitsbeginsel: het Nederlandse strafrecht is ook van
toepassing als het strafbare feit in het buitenland wordt gepleegd door
Niet-Nederlanders. Het gaat dan om misdrijven waarbij internationale
belangen en veiligheid op het spel staan.
- Personaliteitsbeginsel: uitgangspunt dat de Nederlandse strafwet
toepasselijk is op een Nederlander die zich buiten Nederland schuldig
maakt aan o.a. misdrijven tegen de Koninklijke waardigheid en andere
misdrijven welke indruisen tegen het Nederlandse staatsbelang.
Onderdelen van een strafbepaling
- Delictsomschrijving: de omschrijving van het verboden gedrag in een
strafbepaling.
- Kwalificatie: de juridische naam die in de strafbepaling wordt gegeven aan
het verboden gedrag.
- Sanctienorm: De maximale straf die in de strafbepaling wordt genoemd
voor het verboden gedrag.
Voorwaarden om bestraft te worden voor een strafbaar feit
De dader doet iets wat in strijd is met het recht. Het moet vallen onder een
wettelijke strafbepaling.
Schuld: de daad kan aan de dader verweten worden bijvoorbeeld omdat de
dader zeer onzorgvuldig of slordig te werk is gegaan. De dader heeft niet de
bedoeling om het strafbaar feit te plegen maar waarbij hem wel een verwijt kan
worden gemaakt van de daad.
Opzet: de dader heeft de bedoeling om het strafbaar feit te plegen.
Voorbeeld:
Meneer Jansen valt per ongeluk tegen een spiegel en die spiegel gaat daardoor
kapot. Voldoet meneer Jansen aan de voorwaarden om bestraft te worden tegen
vernieling?
Nee, want vernieling is een opzetdelict. In dit geval is er geen sprake van opzet.
Kenmerken van een misdrijf en een overtreding
Overtredingen zijn licht strafbare feiten zoals vandalisme, verkeersovertredingen
en openbare dronkenschap. Misdrijven zijn zwaardere strafbare feiten zoals
moord, diefstal en verkrachting.
MISDRIJF OVERTREDING
Bevoegdheid van de Strafkamer/rechtbank kantonrechter
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper brittvanveenendaal. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,29. Je zit daarna nergens aan vast.