Samenvatting Identiteit en de
diverse mens
Hoorcollege aantekeningen
Inhoud
Kennisclips..............................................................................................................................................2
Perspectief op IDM vanuit Sociale & Organisatie Psychologie............................................................2
Perspectief op IDM vanuit persoonlijkheidspsychologie.....................................................................2
Perspectief op IDM vanuit Klinische Psychologie................................................................................2
Perspectief op IDM vanuit psychologische functieleer........................................................................2
Perspectief op IDM vanuit ontwikkelingspsychologie.........................................................................3
Hoorcollege 1: College introductie, Persoonlijkheidsleer & Voorbeeld van integratie...........................3
Persoonlijkheidsleer...........................................................................................................................3
Sociale neurowetenschappen.............................................................................................................4
Hoorcollege 2: Gender 1.........................................................................................................................5
Ontwikkelingspsychologie..................................................................................................................5
Klinische Psychologie..........................................................................................................................7
Hoorcollege 3: Gender 2.........................................................................................................................8
Sociale Psychologie.............................................................................................................................8
Psychologische functieleer.................................................................................................................9
Hoorcollege 4: Sociale context 1..........................................................................................................10
Ontwikkelingspsychologie................................................................................................................10
Klinische psychologie........................................................................................................................12
Hoorcollege 5: Sociale context 2..........................................................................................................14
Sociale psychologie...........................................................................................................................14
Neuropsychologie.............................................................................................................................16
Hoorcollege 6: Veerkracht 1.................................................................................................................17
Klinische psychologie........................................................................................................................17
Sociale Psychologie...........................................................................................................................18
Hoorcollege 7: Veerkracht 2.................................................................................................................19
Persoonlijkheidspsychologie.............................................................................................................19
Ontwikkelingspsychologie................................................................................................................19
Psychologische functieleer...............................................................................................................21
1
, Kennisclips
Perspectief op IDM vanuit Sociale & Organisatie Psychologie
Persoonlijke identiteit: Persoonlijke geschiedenis, leeftijd, karakter, persoonlijke prestaties, hobby’s
Sociale identiteit: Gender, nationaliteit/etniciteit, geloof, leeftijdsgroep en collectieve geschiedenis
Vraagstukken: stereotypen en diversiteit en inclusie vergroten
Doelgroepen: zichtbare en onzichtbare diversiteit
Methoden: vragenlijsten, interviews, experimenten en dagboekstudies
Sterke punten: interactie tussen persoon en omgeving: Systeembenadering, goed identificeren van
mechanismes, inzichten die toepasbaar zijn in werksituaties, concrete toepassingen en
samenwerking met organisaties
Beperkingen en grenzen: minder kennis over het systeem zelf, studies vaak kleinschalig
Logische samenwerkingen: Klinische psychologie, ontwikkelingspsychologie, neuropsychologie,
sociologie (rechten & bestuurskunde)
Perspectief op IDM vanuit persoonlijkheidspsychologie
Identiteit: ‘laag’ van de persoonlijkheid (vb. wie ben ik en wat wil ik worden)
Diversiteit: persoonlijkheid als unieke combinatie van individuele verschillen genaamd “Trekken”
Identiteit
Motivatie
Trekken
Vb. Verschillen in hoe mensen op de omgeving reageren. Zulke verschillen kunnen cultureel bepaald zijn
Vraagstukken: Dimensies van persoonlijkheid, eigenschappen van levensverhalen welzijn,
verandering in persoonlijkheid in de levensloop
Doelgroepen: Adolescenten en jongvolwassen, maar ook klinisch en cross-cultureel
Methoden: vragenlijsten, interviews, smartphone onderzoek, observatie, longitudinaal
Sterke punten: focus op de hele mens, veel methodologische expertise, centrale positie,
internationaal
Beperkingen en grenzen: Abstract, blijft hangen in brede eigenschappen, omgevingsfactorenminder
in beeld
Perspectief op IDM vanuit Klinische Psychologie
Identiteit: Aspecten van het zelf, gevormd door persoonlijke factoren en de sociale omgeving
Wisselwerking tussen identiteitsaspecten (self-efficacy, cultureel identiteitsconflict, self-
concept, clarity, zelfwaarde) en psychisch welbevinden
Diversiteit: Unieke combinaties van persoonlijke en sociale factoren die mensen krachtig en
kwetsbaar kunnen maken in relatie tot mentale gezondheid
Verschillen in coping, draagkracht (veerkracht), en kwetsbaarheid (adversity) voor
psychologische symptomen
Vraagstukken: individuele en omgevingsfactoren effect op psychologische klachten en welbevinden,
identiteitsconflicten, kwetsbaarheid van psychologische klachten, interventies/therapieën
Doelgroepen: (jong)volwassenen, klinische groep en gezonde populatie en kwetsbare groepen
Methoden: vragenlijsten, interviews, experimenteel onderzoek, observatie
Sterke punten: individu en context (interactie), kennis (ab)normale ontwikkeling, samenwerking
Beperkingen en grenzen: abstractie, individu is meer dan klachten (holistisch)
Logische samenwerking: persoonlijkheidsleer, culturele psychologie, ontwikkelingspsychologie
Perspectief op IDM vanuit psychologische functieleer
Identiteit: geen thema
Diversiteit: Diversiteit in functies bij personen
Vraagstukken: cognitieve functies
2
, Doelgroep: UU studenten (gemak steekproef)
Methoden: Experimenten (MRI etc.), intelligentie test
Sterke punten: Onderzoekend, objectief, methodisch
Beperkingen en grenzen: beperkte sample, voorzichtig interpreteren
Logische samenwerking: beperkter, maar geeft methoden (cognitief, neuro, en klinisch)
Perspectief op IDM vanuit ontwikkelingspsychologie
Identiteit: ontwikkeling van de persoonlijke identiteit en sociale identiteit
Diversiteit: groepsverschillen, individuele verschillen
Transactioneel model: interactie tussen biologie x persoon x omgeving
Vraagstukken: toekomstige zelf, omgevingsinvloeden op zelfbeeld, bi-culturele jongeren
Doelgroepen: Kinderen vanaf 8 jaar en adolescenten, culturele en etnische diversiteit
Methoden: Vragenlijsten, interviews, experimenten, longitudinale methoden, focus groepen
Sterke punten: interactie tussen persoon en omgeving over tijd (aandacht voor leeftijd en
ontwikkeling), aandacht voor ontstaan/origine, (a)typische ontwikkeling, behoeften van het kind
Beperkingen en grenzen: minder systematisch, veel vragenlijst
Logische samenwerkingen: klinische psychologie, sociale psychologie, experimentele functieleer
Hoorcollege 1: College introductie, Persoonlijkheidsleer
& Voorbeeld van integratie
Persoonlijke identiteit: (eigenschappen/trekken)
Sociale identiteit: (waartoe behoor je)
Diversiteit: individuele verschillen/ persoonlijkheidseigenschappen waarmee mensen zich
onderscheiden
Integratie: Het kritisch evalueren van disciplinaire inzichten en het creëren van common ground
tussen deze inzichten om een ruimer inzicht
Common ground: Overeenkomsten in verschillende disciplines (gemeenschappelijke basis) tussen
conflicterende disciplinaire inzichten of theorieën
Persoonlijkheidsleer
Persoonlijkheid: Dynamische organisatie binnen de individu van psychofysiologische systemen die
bepalen zijn karakteristiek gedrag en gedachten
1) Psychische en fysieke eigenschappen (systemen)
2) Van één persoon
3) Dynamische manier met elkaar verbonden
4) Bepalen hoe die persoon zich meestal voelt en gedraagt
Legan (levels) van persoonlijkheid
1) Trekken
Definitie: Manier om een persoon mee te beschrijven
Methode: vaak vragenlijsten waarop mensen zichzelf of andere beschrijven, BIG 5, HEXACO
Factor analyse: hoe hangen deze beschrijvingen met elkaar samen
2) Motivaties
Definitie: Meer specifieke motivationele, cognitieve en ontwikkelingsvariabelen die contextueel zijn
in tijd situatie en sociale rollen (doelen, motieven, waarden en interesses)
Methoden: Vragenlijsten, projectieve technieken, dagboeken en experimenten
3
