Deze samenvatting bevat de uitleg van de 6 leerpaden van Dierenzorg erfdieren. Enkel het deel over de kleine herkauwers en landbouwhuisdieren, geen vogels.
Deze samenvatting bevat geen uitleg van de powerpoints en hoorcolleges.
,Inhoud
1 Voortplantingsstelsel en uiergezondheid.................................................................4
1.1 Gezondheid van het vrouwelijke dier.................................................................4
1.1.1 Metabole aandoeningen............................................................................... 4
1.2 Gezondheid van de voortplantingsorganen.......................................................8
1.2.1 Aangeboren afwijkingen aan het geslachtsstelsel bij het rund....................8
1.2.2 FOC: Folliculaire Ovariële Cysten.................................................................8
1.2.3 Abortus........................................................................................................ 8
1.2.4 Verwentelen............................................................................................... 11
1.2.5 Vaginaprolaps of “potlijver”.......................................................................11
1.2.6 Baarmoedertorsie...................................................................................... 11
1.2.7 Baarmoederontsteking............................................................................... 12
1.2.8 Complicaties na keizersnede.....................................................................12
1.3 Uiergezondheid................................................................................................ 13
1.3.1 Mastitis als een multifactoriële aandoening...............................................13
1.3.2 Melkveehouderij......................................................................................... 14
2 Gezondheid van het bewegingsstelsel...................................................................15
2.1 Bewegingsproblemen....................................................................................... 15
2.1.1 Tetanus en Botulisme................................................................................ 15
2.1.2 Stress myopathie of white muscle disease................................................16
2.1.3 Rachitis...................................................................................................... 17
2.2 Klauwgezondheid............................................................................................. 18
2.2.1 Klauwgezondheid bij het rund....................................................................18
2.2.2 Klauwgezondheid bij de kleine herkauwers...............................................29
2.2.3 Klauwverzorging van een hobby-varken....................................................31
3 Gezondheid van het spijsverteringsstelsel.............................................................31
3.1 Inleiding tot het spijsverteringsstelsel..............................................................31
3.2 Slokdarmobstructie.......................................................................................... 34
3.3 Maagzweren..................................................................................................... 35
3.4 Traumatische Reticuloperitonitis......................................................................36
3.5 Neonatale diarree............................................................................................ 37
3.5.1 Diarree bij het jonge kalf............................................................................37
3.5.2 Lammerdiarree.......................................................................................... 39
~1~
, 3.5.3 Neonatale diarree bij biggen......................................................................40
3.6 Speenproblemen bij biggen............................................................................. 41
3.7 Diarree bij volwassen dieren............................................................................ 43
3.7.1 Diarree bij volwassen herkauwers.............................................................43
3.8 Intestinale oorzaken van koliek........................................................................47
3.9 Weeldeziekte bij het schaap............................................................................ 48
3.10 Intoxicaties..................................................................................................... 48
4 Inwendige parasitaire aandoeningen.....................................................................50
4.1 Inleiding tot parasitaire problemen..................................................................50
4.2 Maagdarmnematoden: Ostertagia stertagi bij het rund...................................50
4.2.1 Belangrijke soorten bij kleine herkauwers en cameliden...........................51
4.2.2 Algemene principes van wormbestrijding..................................................52
4.2.3 Weidebeheer bij kleine herkauwers...........................................................52
4.2.4 Monitoring van wormproblemen................................................................54
4.2.5 Behandeling van wormproblemen.............................................................54
4.2.6 De wormsleutel.......................................................................................... 54
4.3 Varkensspoelworm........................................................................................... 55
4.4 Longworm........................................................................................................ 56
4.5 Coccidiose........................................................................................................ 57
4.6 Giardose........................................................................................................... 57
4.7 Leverbot........................................................................................................... 58
5 Gezondheid van de huid en het urinair stelsel.......................................................58
5.1 Ectoparasieten................................................................................................. 58
5.1.1 Schurft....................................................................................................... 58
5.1.2 Ringschurft................................................................................................. 59
5.1.3 Vliegen....................................................................................................... 60
5.2 Niet-parasitaire huidaandoeningen..................................................................62
5.2.1 Zonnebrand............................................................................................... 62
5.2.2 Vlekziekte.................................................................................................. 62
5.2.3 ORF............................................................................................................ 63
5.3 Urinair stelsel................................................................................................... 63
5.3.1 Urolithiasis................................................................................................. 63
6 Gezondheid van het ademhalingsstelsel en het cardiovasculair stelsel.................65
6.1 Inleiding........................................................................................................... 65
~2~
,6.2 Circulatoire problemen..................................................................................... 65
6.3 BRD of kalvergriep........................................................................................... 66
6.3.1 BRD oorzaken............................................................................................ 66
6.3.2 Preventie van BRD..................................................................................... 66
6.3.3 IBR............................................................................................................. 66
6.4 Ademhalingsinfecties bij varkens.....................................................................67
6.4.1 Influenza.................................................................................................... 68
6.4.2 APP............................................................................................................. 68
6.4.3 Enzoötische pneumonie............................................................................. 69
6.4.4 PCV-2......................................................................................................... 69
6.4.5 PRRSV of blauwziekte................................................................................ 69
6.4.6 Atrofische rhinitis of snuffelziekte..............................................................69
6.4.7 Conclusie ademhalingsinfecties bij varkens...............................................70
6.4.8 Ademhalingsinfecties bij hobbyvarkens.....................................................70
6.5 Ademhalingsinfecties bij kleine herkauwers en cameliden..............................70
~3~
,1 Voortplantingsstelsel en uiergezondheid
1.1 Gezondheid van het vrouwelijke dier
Gezondheid vrouwelijk dier belangrijk voor kans op bevruchting
Rundvee bedrijven
o Hoogproductieve koeien later insemineren
o Meer inseminaties per bevruchting
1.1.1 Metabole aandoeningen
Stofwisselingsziekten vaak gevolg van negatieve energiebalans
o Zowel bij rund als schaap andere periodes
Bij rund op moment van melkpiek (enkele weken na de partus)
Bij schaap op het einde van de dracht (door sterke groei lammeren)
1.1.1.1 Drachtigheidstoxicose bij de ooi
Drachtigheidstoxicose, drachtigheidstoxaemie (bij het schaap), slepende
melkziekte of ketose
Slepende melkziekte is meest voorkomende metabole aandoening
o Rechtstreeks gevolg van negatieve energiebalans
o Uiteindelijk blijven dieren liggen (zie figuur) en maken fietsbewegingen
Verschijnselen verdwijnen meestal nadat ooi heeft gelammerd
Oorzaak
o Foetussen vragen te veel energie in de laatste
weken
o Ooi kan onvoldoende glucose aanmaken uit voeding
hypoglemie = negatieve energiebalans
o Ooi breekt NEFA’s1 af
te veel NEFA’s geeft leverproblemen
o Lever kan niet volgen met Krebscyclus waardoor cyclus niet geheel wordt
doorlopen ontstaan van ketonen
o Ketonen stapelen op in de lever = leververvetting
toxisch
verminderde eetlust, minder opname van energie = positive
feedbackloop
Gevoeligere dieren: oudere dieren, dieren met meerlingen, veel te vette of veel
te magere dieren
Onderverdeling in 4 groepen
o Primaire drachtigheidstoxicose door onvoeldoende voeder
o “Fat ewe” drachtigheidstoxicose bij te dikke ooien tijdens begin van de
dracht – vetopstapeling in de buik + uitzetten baarmoeder laat te weinig
plaats voor de pens onvoldoende voedselopname
o Extreem lage conditiescore door ondervoeding of lange periodes vasten
o Secundaire drachtigheidstoxicose gevolg van andere aandoening
(bv. worminfecties, rotkreupel, longontstekingen, schurft, …)
1
NEFA’s = Non-Esterified Fatty Acids of vrije vetzuren
~4~
, ~5~
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper hannelorekriek. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,99. Je zit daarna nergens aan vast.