CYTOLOGIE IN PODOLOGIE
DEEL1
1. Inleiding
4 principes spreekt over cellen:
- Cellen vormen bouwstenen v alle planten & dieren
- Kleinste functionerende eenheden leven
- W gevormd dr delingen v eerdere cellen
- Elk cel streeft nr HOMEOSTASE = EVENWICHT zodat cel
in leven kan blijven
Mens = complex netwerk van cellen die zich gespecialiseerd
hebben
- Zenuwcellen
- Levercellen
- Huidcellen
Homeostase in gehele menselijke lichaam w bereikt dr
gecombineerde activiteit v verschillende
gespecialiseerde cellen
Cytologie = studie vd structuur & functie vd cellen!!
Cellen bestuderen via lichtmicroscoop en elektronenmicroscopie
Meestal is een cel heel klein: tss 7 & 40micrometer
Kippenei = UITZONDERING → 1 grote cel met veel reservestoffen
Sommige cellen zijn constant v vorm
- Zaadcellen
Sommige cellen wisselen v vorm
- Witte bloedcellen
Cel = 3 grote delen
a. Celmembraan
b. Cytoplasma md celorganellen
c. Kern of nucleus
, ➔ Grote diversiteit aan cellen in menselijk lichaam
2. De celmembraan
Verschillende functies:
• Fysieke isolatie = fysieke barrière tss binnenkant cel
en extracellulaire vloeistof
• Regelen van uitwisseling met de omgeving = wat
komt binnen, wat gaat buiten
• Gevoeligheid voor de omgeving = bevat receptoren
waarmee cel zich kan aanpassen aan veranderingen
van buitenaf
• Structurele stabiliteit = door verbindingen tss
celmembranen of met extracellulaire stoffen is er
een stabiele structuur
De plasmamembraan (6 à 10 nm) bevat vetten, eiwitten en
koolhydraten
MEMBRAANLIPIDEN
Celmembraan is vr grootste deel opgebouwd uit:
DUBBELE FOSOLIPIDEN LAAG (2 lagen)
• Hydrofiele fosfaatgroepen → buitenzijde
• Hydrofobe vetzuurstaarten → binnenzijde
Daartss andere moleculen:
• Cholesterol
• Andere vetten
Dr hydrofobe vetstaarten => fysieke barrière m buitenwereld
• In vet oplosbare stoffen zoals O2 of CO2 knn langs membraan
zndr probleem
• In water oplosbare stoffen zoals ionen knn NIET
MEMBRAANEIWITTEN
In celmembraan bevinden zich eiwitten.
• Knn gedeeltelijk/volledig drheen membraan zitten ➔ TRANSMEMBRAANEIWITTEN
• FUNCTIE:
o Knn dienen als soort receptoren wr andere moleculen op binden
= binnenin cel w signaal doorgegeven
o Fungeren als kanaaleiwitten wr bijvoorbeeld hydrofiele stoffen drheen kunnen
o Knn dragereiwitten zijn: binden aan bepaalde stof en voeren doorheen fofolipiden
membraan
o Knn enzymen zijn = stoffen die zorgen dat bepaalde chemische reactie tss
verschillende stoffen veel gemakkelijker gaat.
Zonder die enzymen zou een bepaalde chemische reactie niet knn doorgaan
activeringsE om chemische reactie laten doorgaan w dr enzymen verlaagd zodat kn drgaan
o Knn verankeringseiwitten zijn, wrop stoffen aanhechten
o Knn herkenningseiwitten zijn, zorgen dat cel dr andere cellen w herkend
, • Zijn niet rigide & drijven soms v ene nr andere plaats tss fosfolipiden, afh v nood
MEMBRAANKOOLHYDRATEN
Op opp v celmembraan → koolhydraten
Vormen complexe moleculen m eiwitten en vetten en w drom ook GLYCOPROTEINEN & -
LIPIDEN
FUNCTIE:
o Smeer/kleefmiddel, wrdr cel gemakkelijk aan andere kleeft
o Kunnen dienen als receptor, soort antennes die signalen vd buitenwereld opvangen &
drseinen nr buitenkant cel
o Dienen herkenning v cel zelf tov andere cellen
, 3. Passief membraantransport: diffusie & filtratie
Doorlaatbaarheid v bepaalde structuur = PERMEABELITEIT (welke stoffen komen erin en welke eruit)
Heel wat stoffen knn dr plasmamembraan. Passage stoffen = TRANSPORT
• Actief: kost E onder vorm ATP
• Passief: vraagt geen E
Binnen passief membraantransport bestaan 2 types:
a. DIFFUSIE (OSMOSE)
b. FILTRATIE
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lobkevanpuyvelde1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,39. Je zit daarna nergens aan vast.