Psychodiagnostiek: Taak 5
PS: Hoe kunnen testresultaten vertekent worden?
LD: 1) Hoe kunnen testresultaten vertekent worden?
2) Hoe kun je dit voorkomen?
3) Toepassen op taak.
E-reader: Are Retrospective Measures of Change in Quality of Life
More Valid Than Prospective Measures? (Nieuwkerk).
Kwaliteit van leven (QOL) wordt gezien als een belangrijke uitkomst wanneer het gaat
over evalueren van het effect van klinische interventies. Er zijn een aantal bevindingen
die paradoxaal zijn:
Patiënten rapporteren gelijke kwaliteit van leven (QOL) als gezonde mensen.
Patiënten rapporteren hogere QOL wanneer ze het zelf aangeven dan wanneer
anderen hun QOL inschatten.
Deze bevindingen zouden mogelijk verklaard kunnen worden door aanpassing.
Aanpassing aan veranderende omstandigheden zou kunnen resulteren in een verandering
in de referentiewaarde die patiënten gebruiken om hun kwaliteit van leven te evalueren.
Dit heet ook wel de recalibration response shift.
Een methode om verandering te meten in referentiewaarden is door de retrospectieve
baseline meting te vergelijken met een conventionele baseline meting (thentest). In de
thentest, die gebruikt wordt op het moment van follow-up, worden patiënten gevraagd
om een nieuw oordeel te geven over hun kwaliteit van leven op het moment van de
conventionele baseline. Wanneer de thentest dan vergeleken wordt met een andere
follow-up maat, wordt er nu vanuit gegaan dat hetzelfde referentiepunt gebruikt wordt
voor beide metingen. Het vergelijken van de thentest met een follow-up meting is een
methode om na te gaan wat de verandering van kwaliteit van leven is over tijd, zonder
dat er confounding plaatsvindt door verandering in referentiepunt.
Een andere manier om verandering in kwaliteit van leven te evalueren is retrospectief
schatten van de perceptuele richting en sterkte van de verandering (bijv. transitie
vragen). Deze methoden wordt het meest gebruikt. Patiënten worden gevraagd of ze zich
beter, hetzelfde, of slechter voelen.
Het doel van het artikel is om te bepalen welke maat van verandering in kwaliteit van
leven de sterkste associatie heeft met klinische metingen van verandering in
gezondheidsstatus.
Patiënten passen zich aan, aan hun veranderende gezondheid, wat resulteert in
veranderingen in referentiewaarden waar patiënten hun kwaliteit van leven (over tijd) op
baseren. Deze aanpassing zou de paradoxale bevindingen kunnen verklaren.
Alle self-reports zijn vatbaar voor bias. Transitie vragen en thentest methodes zijn
bijvoorbeeld vatbaar voor recall bias. De prospectieve methode is vatbaar voor
verandering in referentie waarden of aanpassing (adaptatie). In het onderzoek bleek de
thentest methode het sterkst gerelateerd te zijn aan de klinische metingen van
verandering, wat een meer valide maat van verandering in kwaliteit van leven zou zijn
dan de standaard methoden.
Verder wordt er nog gesuggereerd dat er 2 pathways zouden bestaan waarin maten
mogelijk een invloed hebben op ‘kwaliteit van leven’ oordelen:
, PSYCHODIAGNOSTIEK 2
1. Nadat patiënten geïnformeerd zijn over hun toestand, weten ze hoe ze de resultaten
van het laboratorium moeten interpreteren in termen van verbetering of
verslechtering. Deze kennis leidt tot een oordeel over de kwaliteit van leven.
2. Fysiologische processen leiden tot andere symptomen die de patiënt opmerkt, deze
symptomen worden vervolgens gebruikt in hun oordeel. Bij patiënten die hun
laboratorium resultaten niet kennen, verloopt alles via deze 2e weg.
E-reader: Hoofdstuk 7: Schending (Oort).
Modellen voor itemresponsen die allemaal één persoonsparameter ( t j ) bevatten
worden eendimensionaal genoemd. In een eendimensionaal responsmodel gaat het
maar om één trek (bijv. stressbestendigheid). Als behalve de bedoelde trek ook
onbedoelde trekken invloed hebben op een itemscore, dan wordt het item onzuiver
genoemd. De onbedoelde trekken worden schenders genoemd, omdat ze de
eendimensionaliteit van het item en daarmee de eendimensionaliteit van de test waar
het item deel van uitmaakt schenden.
7.1. Vraagzuiverheid en eendimensionaliteit
Een trek wordt gemeten met een aantal items, o.a. item i. De score op item i wordt X i
genoemd. De trek is T en een potentiële schender is S . In onderstaand figuur
wordt de geobserveerde variabele X i en de latente trek T weergegeven. De status
van variabele S is onbekend. S kan voorkomen als geobserveerde variabele, maar
ook als latente en wordt daarom weergegeven als een vierkant met ronde hoeken.
Met de pijlen worden relaties aangegeven; bij pijlen met een enkele punt is de relatie
causaal. Deze relaties kunnen zowel lineair als niet- lineair zijn. De dikke stip stelt een
interactie voor.
Uniform onzuiver
Afbeelding b. Hier wordt de score op item i niet alleen beïnvloedt door de trek
T , maar ook door de schender S . Het gaat dus om de relatie tussen X i
en S . Item i is hier dus uniform onzuiver.
Niet- uniforme vraagonzuiverheid
Afbeelding c. S kan X i ook via een interactie met T beïnvloeden. De
vraagonzuiverheid is dan verschillend voor verschillende combinaties van waarden
op de latente trek T en de schender S .
In zowel afbeelding b als afbeelding c is item i onzuiver. Dit heeft als gevolg dat het
instrument waar item i deel van uitmaakt niet eendimensionaal is. Mensen met hogere
testscores hebben in zo’n geval niet noodzakelijkerwijs een grotere mate van trek T ,
en andersom.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Maxime12. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.