Evolutie binnen de gezondheidszorg
Begin 20e eeuw genezen van acute aandoeningen
Aandoeningen verband met gezondheidsgedrag en leefstijl:
- Luchtwegen
- Kanker
- Diabetes
- Obesitas
- Hartaandoeningen
Psychologische aandoeningen: depressie
21e eeuw focus op chronische zorg en disease management
Gedragsverandering in functie van beter gezondheid
Bv: meer bewegen
- Gezonde voeding
- Tandenpoetsen
- Stoppen met roken
Veranderen grote rol tot betere gezondheid
Patiënten toch opzoek naar medische behandelingen
Patiënten verantwoordelijk zijn voor genezing bij hulpverlener legt
MH veel praten met je cliënt
Mogelijkheden om met je cliënt in gesprek te gaan?
Uitleggen aan je patiënt wat ze beter anders doen om hun gezondheid te verbeteren?
Patiënt adviseren en overtuigen om hun gedrag te veranderen
Patiënt waarschuwen over gevolgen van ongewijzigd laten van hun gedrag
Patiënt begeleiden in hoe ze hun gedrag kunnen veranderen
Patiënt doorverwijzen naar specialist
Strategieën die tot deze aanpak horen
Ze zijn niet patiënt gericht
Hulpverlener geeft advies
One way/unidirectionele communicatie
De patiënt moet luisteren
Patiënt weerstand bieden van adviezen
,Samenvatting communicatie met de patiënt
Waardoor wordt gedragsverandering beïnvloed?
Niet iedereen vindt noodzakelijk om gedrag te veranderen
Verschillende reden zoals persoonlijk
Beargumenteren met: ik zou wel willen maar… ik kan niet of nu (nog) niet
Veel mensen goede voornemens motivatie groot
Cyclus van bewustwording van Maslow
Inzicht geven in redenen van mensen
4 fasen:
1 onbewust onbekwaam:
- Persoon niet bewust over impact van zijn gedrag
- Persoon weet niet dat ander gedrag positief kan zijn
Bv: patiënt heeft last van gingivitis. Hij poetst dagelijks zoals hij het werd aangeleerd. Hij
begrijp niet waarom zijn tandvlees zo blijft vloeden. Patiënt is zich er niet van bewust dat
hij ook interdentaal kan reinigen. Zolang patiënt deze info niet krijgt zal hij dit ook niet
doen.
2 bewust onbekwaam:
- Bewust dat er kennis ontbreekt.
- Persoon beseft dat gedragsverandering positief effect kan hebben
- Kiezen om gewenst gedrag te oefenen of niet te oefenen
Bv: MH informeert de patiënt over interdentale reiniging en de positieve effecten
hiervan. Patiënt wordt zich bewust dat interdentale reiniging kan helpen om bloedend
tandvlees te verminderen (bewust). Patiënt weet nog niet hoe hij deze handeling moet
doen (onbekwaam).
3 bewust bekwaam:
- Persoon gaat aan de slag met gedragsverandering.
- Gewenste handelingen worden uitgevoerd
Bv: patiënt oefent bewust elke dag het interdentaal reinigen
4 onbewust bekwaam:
- Persoon stelt gewenste gedrag automatisch
- Oude gedrag is verdwenen en vervangen door nieuwe
Bv: patiënt voert dagelijks interdentale reiniging uit voor slapen gaan
Aantal pijlers dat bepalend is om tot gedragsverandering te komen
Belangrijk
- Wat is het belang van verandering?
- Willen veranderen ≠ zou moeten
Vermogen
- Kunnen
- (zelf) vertrouwen dat verandering mogelijk is
Gereedheid
- Nu willen
- Geef je er prioriteit aan?
,Samenvatting communicatie met de patiënt
Gedragsverandering door motivatie
Ryan en Deci ontwikkelen zelfdeterminatietheorie (ZDT)
ZDT geeft aan hoe autonomer de motivatie hoe groter de kans dat gedragsverandering
blijvend is
Extrinsieke motivatie
Gedragsverandering door iets van buitenaf
Middel om positief resultaat te bereiken of ongewenste resultaten vermijden
Bv: kind wordt beloond met een sticker na het poetsen van de tanden
Intrinsieke motivatie
Gedragsverandering gemotiveerd vanuit de persoon zelf
Ziet dit gedrag als een beloning voor zichzelf
Bv: ik vind het hebben van een gezond gebit heel belangrijk en geniet van dit
zelfzorgmoment
ABC van de motivatie: Autonomie, Verbondenheid en competentie
3 psychologische basisbehoeften:
Autonomie: zelf beslissen
Verbondenheid: connectie tussen jou en de patiënt
Competentie: hoe kunnen we duidelijk maken dat die persoon het kan?
Gecontroleerde motivatie: je kan een beloning krijgen
Autonome motivatie: ik ben geïnteresseerd en geboeid om de opleiding mondzorg te
volgen
Internalisatie: starten met beloning beloning plezier uithalen
Het begrijpen en verkennen van de motivatie van de cliënt
Luisteren naar de redenen
Zo goed mogelijk begrijpen
Interesse hebben voor bedenkingen, waarden en motivatie van patiënt
Verkennen van hoe de patiënt zijn situatie inschat
Hulpverlener geen oplossingen geven of corrigeren
Belangrijk om signalen in gesprek te herkennen
, Samenvatting communicatie met de patiënt
Onderdruk de reparatiereflex
Sterk neiging om te corrigeren
Met oplossingen komen
Patiënt verkeerd gedrag stelt dat hun gezondheid kan schaden willen we zeggen dat
ze verkeerd bezig zijn
We willen zeggen dat ze het anders moeten doen
Het wordt vaak automatisch gedaan
Verhaal van patiënt wordt na 18sec onderbroken
Non-verbaal patiënt zijn verhaal is niet interessant
Moeilijke opbouw van vertrouwensrelatie
Ambivalentie
Optreden van tegenstrijdige gedachten, waarden of gevoelens
Ik zou wel willen, maar
Te veel duwen gaat zorgen voor weerstand
Mensen geloven vaak wat ze zeggen
Hoe meer wij deze taal uitlokken, hoe sterker de patiënt overtuiging zal worden om niet
te veranderen
Cliënt moet redenen hebben voor aanpassen van gedrag
Doel is:
Uitlokken van die argumenten voor verandering bij cliënt
Cliënten ambivalent op gezondheidsgedrag
Willen veranderen
Zouden kunnen veranderen
Goede redenen om te veranderen
Weten dat ze moeten veranderen
Stoppen denken bij de MAAR
Professional helpen om erdoor te komen
Persoon eigen motivatie tot verandering activeren
Empatisch luisteren
Goed luisteren
Actief luisteren
Empathisch luisteren
Vergt veel oefening
Bestaat uit meer dan enkel stallen van juiste vraag
Oprecht en nieuwsgierigheid zijn naar verhaal van je patiënt
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper MOZ2122. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €16,99. Je zit daarna nergens aan vast.