Samenvatting
Samenvatting HBOV04 Veevoeding
- Instelling
- Aeres Hogeschool (aeres)
Samenvatting van alle benodigde leerstof voor het tentamen, aantekeningen, powerpoints en berekeningen.
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 29 pagina's
Voorbeeld 3 van de 29 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
Hoofdstuk 1 – Vertering door herkauwersPensontwikkeling van pasgeboren kalf tot volwassen koe
1: Esophagus = slokdarm
2: Esophageal groove = slokdarmsleuf
3: Rumen = pens
4: Reticulum = netmaag
5: Omasum = boekmaag
6: Abomasum = lebmaag
7: Pylorus = maagportier
Hoe gaat het voer door de pens en de andere magen? (beweging: iedere 30 à 40 seconden)
1. Voor- en onderzijde pensspieren trekken samen en duwen de inhoud omhoog, terwijl de
netmaag ontspant.
2. De achterzijde van de pens trekt opeenvolgend samen en drukt naar voren en door elkaar
(mening fijn/grof).
3. De bovenzijde van de pens trekt zich samen en drukt naar voren en beneden.
4. De netmaag trekt zich samen en de voerdeeltjes worden de boekmaag ingedrukt.
Herkauwen:
- 7 à 11 uur per dag; 50 – 70 keer (ca. 1 minuut) kauwen per herkauwbolus.
- Door tegendruk van het voermateriaal in de pens (op de binnenkant van de pens/netmaag
bij de slokdarmomgeving) ontstaat herkauwactiviteit. De koe rispt structuur op in een
herkauwbolus en maakt ca. 1/3e liter speeksel per bolus.
De functies van herkauwen:
- In de natuur: op een veilige plek beter kauwen van snel opgenomen voedsel + maakt rustig
- Herkauwen verkleint de voerdeeltjes en vergroot het oppervlakte van de deeltjes. Daardoor
hechten zich meer pensmicroben aan de voerdeeltjes.
- Het malen van de kiezen maakt de celwanden kapot, waardoor de celinhoud vrij komt voor
pensmicroben zodat zij dit kunnen omzetten in voedingsstoffen voor de koe.
- Door het herkauwen komt er meer speeksel vrij, wat gunstig is voor de pH in de pens
- Recycling-route van stikstof en fosfor van het bloed naar de pensinhoud (voeding
pensmicroben).
- Mucines = schuimremmende stoffen (gas: elke 2 à 3 minuten opboeren met methaan).
De vier magen
1. De pens heeft een inhoud van 150 – 200 liter (13% ds). De buitenste laag van de pens bestaat
uit spieren; de binnenste laag uit een epitheel vol papillen. Deze papillen zorgen voor een
vergroting van de pensoppervlakte en zijn doorlatend voor vetzuren, ammoniak e.d.
2. De netmaag heeft een inhoud van 6 – 8 liter. De netmaag vangt fijne voerdeeltjes op door de
net-ribbelstructuur op de binnenzijde, als slot van de mengbeweging van de pensinhoud. De
netmaaginhoud wordt middels samentrekkingen door een kleine opening geloosd in de
boekmaag.
3. De boekmaag heeft een inhoud van 7 – 18 liter en neemt vocht en mineralen op uit de
voerbrij. De ingedikte voerbrij wordt geleidelijk doorgeduwd naar de lebmaag.
, 4. De lebmaag heeft een inhoud van 1,5 – 2 liter en heeft als functie het inwerken van zuren en
eiwitsplitsende enzymen. De pH-verlaging zorgt ervoor dat bacteriën worden gedood.
Pensontwikkeling
% van de totale maagcapaciteit
Leeftijd Pens Netmaag Boekmaag Lebmaag
Pasgeboren kalf 25 5 10 60 (= ca. 3 l)
3 – 4 maanden 65 5 10 20
Volwassen koe 80 5 7–8 7 – 8 (= ca. 10 l)
Bacteriegroei: snelle groei en deling van de bacterie om een eigen soort zo snel mogelijk te
doen groeien (eigen soort eerst).
Fermentatie: afbraak van eiwit in de pens door bacteriën, schimmels en gisten.
Vertering: afbraak van eiwitten in aminozuren door enzymen.
In de lebmaag gaan bacteriën dood vanwege de lage pH. Het maagenzym pepsinogeen begint met
afbraak van eiwit van de bacteriewand tot aminozuren. In de dunne darm worden aminozuren
geabsorbeerd in het bloed voor de eiwitopbouw van de koe (melkeiwit, spieren, weerstand, dracht).
Bacteriën groeien in diverse soorten, afhankelijk van:
- Soort-eigenschappen - Concurrentie van andere bacteriesoorten
- Passend milieu qua zuurtegraad (pH) - Beïnvloeding door stoffen en schimmels
- Beschikbaarheid van zuurstof - Diverse vetzuren en vetten
- Beschikbaarheid van fermenteerbaar eiwit
- Passende voedingsbodem
Cellulolytisch: celwandsplitsing
Amylolytisch: zetmeelsplitsing
Bestendig eiwit: kan niet door pensmicroben worden afgebroken en stroomt mee met de
pensinhoud van netmaag en boekmaag en komt beschikbaar voor opname in de darm (ca.
30% van het voer).
Onbestendig eiwit: eiwit wat in de pens wordt afgebroken en door pensmicroben wordt
omgebouwd tot microbieel eiwit.
Vluchtige vetzuren:
- Azijnzuur
- Propionzuur
- Boterzuur
DVE: het totaal van de hoeveel eiwit dat in de dunne darm verteerbaar is, uit het opgenomen voer.
DVE: Darm verteerbaar bestendig eiwit (DVBE) + Darm verteerbaar microbieel eiwit (DVME) - Darm
verteerbaar metabool fecaal eiwit (DVMFE)
DVBE: niet afbreekbaar in de pens, maar wel verteerbaar in de darm
DVME: op 1 kg FOS groeit gemiddeld 150 gram microben-eiwit. Microbieel eiwit bestaat voor 75% uit
aminozuren en wordt voor 85% in de darm verteerd.
DVMFE: endogeen eiwit, afkomstig van uitscheiding van darmwandepitheel aan de darminhoud
Hoog DVE betekent veel bestendig eiwit, veel afbreekbare componenten en weinig darm-ballast.
, De voeropname van de koe is afhankelijk van de snelheid waarmee het voer uit de pens verdwijnt.
Het verdwijnen van voer uit de pens gebeurt op twee manieren:
1. Fermentatie
Het voer komt in de pens en wordt onder invloed van micro-organismen (bacteriën,
schimmels, gisten) afgebroken. Het kengetal wat hier bij past is FOS p+
2. Passage
Alles wat niet wordt gefermenteerd verdwijnt uit de pens en wordt in de darmen afgebroken
door enzymen of is onverteerbaar. Onverteerbaar voer verlaat de koe via de mest. Het
kengetal wat hier bij past is VOS (FOS p+ + afbraak op darmniveau).
Penswerking
- Droge producten:
Droge producten fermenteren langzamer en hebben meer tijd nodig om afgebroken te
worden. Dit komt doordat droge producten in eerste instantie bovenop de vloeistof blijven
drijven.
Vragen:
Wat zijn celwandkoolhydaten?
Celwandkoolhydraten zijn pectine, hemicellulose, cellulose en lignine. De celwandkoolhydraten
verschillen sterk in de afbraaksnelheid en verteerbaarheid.
Onder welke benaming vind je celwandkoolhydraten op de ruwvoeranalyse?
Ruwe celstof
Op welke manier beïnvloeden celwandkoolhydraten de VEM-waarde van het ruwvoer?
Hoe meer celwandkoolhydraten, hoe lager de VEM-waarde.
Welke vluchtige vetzuren worden gevormd bij de fermentatie van celwandkoolhydraten?
Azijnzuur, boterzuur en propionzuur
Hoeveel speeksel kan er per dag geproduceerd worden bij genoeg ruwvoer?
200 liter speeksel per koe per dag, 0,6% natriumcarbonaat
Hoeveel gram natriumcarbonaat is dat per dag?
1,2 gram
Melkveehouders voeren weleens natriumcarbonaatpoeder om bij het pensmilieu te bufferen
tegen schommelingen van pH. Weet jij hoeveel men dan ongeveer bijvoert per koe per dag?
150 – 200 gram per koe per dag
Reageer op de stelling: pensprik is belangrijk voor herkauwen
Pensprik bestaat niet. Producten worden opgenomen in de pens, worden vochtig en verliezen de
pensprik. Wat wel de reden is dat een pens gaat samentrekken zijn de rekreceptoren. Deze
rekreceptoren constateren dat er spanning staat op de penswand en door deze spanning zorgen de
receptoren ervoor dat de pens samentrekt en de voedselbrij wordt rondgepompt.
De structuurwaarde zegt meer over de herkauwactiviteit en niet over het samentrekken van de pens.
Bij herkauwen produceert de koe speeksel, wat natriumbicarbonaat bevat en wat ervoor zorgt dat de
pH in de pens niet te ver daalt. De structuurwaarde wordt bepaalt op basis van de celwanden (NDF).
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jorikevandoorn. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 80467 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen