Paragraaf 1 Ongeslachtelijke voortplanting
Ongeslachtelijke voortplanting: er ontstaat door celdeling identieke nakomeling van de ouder. Dit
gebeurt vaak bij eencelligen; planten en bacteriën (soms ook dieren).
Natuurlijke wijze
Bij zaadplanten gebeurt dat op 2 manieren:
1. Uitlopers waar nieuwe planten ontstaan (aardbeien)
2. Knollen waar knoppen ontstaan waaruit een nieuwe plant ontstaat (aardappels
Kunstmatige wijze
Een methode op kunstmatige wijze is stekken; een stukje van een stengel of blad wordt eraf
gesneden. Op de plek komen er nieuwe wortels
Een manier van stekken is weefselkweek; een stukje weefsel van een plant wordt geplant. Het is dan
nog ongedifferentieerd. Na een aantal weken zijn de cellen gedeeld en heb je een callus. Het wordt
in stukken verdeeld en weer op een bodem geplaatst met plantenhormonen. De cellen specialiseren
en differentiëren zich en van daaruit komen nieuwe plantjes. Deze cyclus wordt dan herhaald.
De nakomelingen worden ook wel klonen genoemd.
Dieren kunnen ook gekloond worden. Dat gaat op 2 manieren:
1. Embryosplitsing: Het embryo wordt na de bevruchting gedeeld in tweeën of vieren. Het
wordt daarna in een baarmoeder geplaats waar het uitgroeit tot een kalf.
2. Celkerntransplantatie: Uit een donorkoe worden onbevruchte eicellen gehaald. Daarvan
worden de celkernen veranderd met de celkern van een superkoe. Daaruit komt een embryo
die vervolgens in een draagkoe wordt gezet
Celdeling: 1 moedercel wordt 2 dochtercellen.
Belangrijk voor de voortplanting, groei van een organisme of ter vervanging van oude en beschadigde
cellen
De erfelijke eigenschappen liggen vast in het DNA. Voor de celdeling wordt deze DNA gekopieerd in
de chromosomen. De chromosomen spiraliseren zich en worden dan gescheiden. Na de mitose heb
je 2 nieuwe cellen. Er wordt nog cytoplasma gevormd oftewel plasmagroei. De celorganellen nemen
ook toe.
De celcyclus (p.76 A):
,Mitose (p.76 B):
Centrosoom: gebied waarbij twee centriolen (eiwitbuisjes) liggen
Microtubuli: ook wel trekdraden genoemd
Spoelfiguur: Ook wel kernspoel genoemd
Paragraaf 2 Geslachtelijke voortplanting
Celfusie: een kenmerk van geslachtelijke voortplanting, het samensmelten van twee cellen met name
de inhoud. De nieuwe cel heeft dan een dubbele aantal chromosomen.
, Om hetzelfde aantal chromosomen te
behouden vindt reductie plaats. Deze
gebeurt bij de productie van Gameten
of Geslachtscellen. Alle andere cellen
worden Somatische cellen genoemd.
Meiose
Bij een bevruchting komen twee
gameten samen. Een gameet is een
haploïde cel: het bevat een volledige
set chromosomen. Een bevruchte eicel
oftewel een zygote bevat twee
volledige set chromosomen. Het is daarom ook een diploïde
cel.
Dit gebeurt bij de man in de teelballen en bij de vrouw in de eierstokken. Hier ontstaan uit diploïde
moedercellen haploïde dochtercellen. Dit is Meiose.
Zaadcellen
De zaadcellen worden gevormd in de teelballen. Deze bevat zaadbuisjes. Aan de binnenkant van de
zaadcellen bevinden zich diploïde moedercellen. Deze vormen
Zaadcellen Het proces wordt ook wel spermatogenese genoemd. De ook wel oögenese
genoemd. Bij de geboorte van een meisje bevinden zich al miljoenen primaire eicellen in de
eierstokken. Deze primaire cellen zijn nog diploïd. Elke primaire cel wordt omgeven door een follikel.
Tijdens het rijpen ervan neemt het vocht op. In de tussentijd vindt meiose bij de primaire de plaats.
Er ontstaat twee haploïde cellen. De ene is wat kleiner en heeft bijna geen cytoplasma en de andere
is een volgroeide eicel. De kleinere cel wordt ook wel poollichaampje genoemd. De follikel is groot
en puilt uit het ovarium. Na de openbarsting van de follikel verlaat de eicel het ovarium. Dit wordt
ook wel de ovulatie genoemd. De eicel komt in de eileider en wordt door middel van trilharen en
spierbewegingen richting de baarmoeder vervoerd. De eicel bevindt zich dan in Meiose II als
secundaire cel. Bij een bevruchting wordt de meiose afgerond waarbij nog een keer een
poollichaampje ontstaat.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper samueldt. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €0,00. Je zit daarna nergens aan vast.