Dit is een uitwerking van de leerdoelen per hoorcollege voor blok 2 van het vak Inleiding Onderwijswetenschappen. Aangevuld met informatie uit de hoorcolleges en literatuur. Ook de schrijvers van de artikelen zijn benoemd.
Behaald cijfer hiermee: 7.5
Basiscollege - Thema 4 Schoolorganisatie
● Studenten kunnen een definitie geven van een organisatie.
‘Organisaties zijn sociale entiteiten die gericht zijn op een doel, ontworpen zijn als systemen
van bewust gestructureerde en gecoördineerde activiteiten en verbonden zijn met de
externe omgeving’
sociale entiteiten: mensen en hun onderlinge relaties en interacties
doel: gemeenschappelijk doel voortvloeiend uit de wisselwerking tussen
mensen
gestructureerde en gecoördineerde: middelen en activiteiten worden ingezet
om het doel van de organisatie te realiseren
externe omgeving: maatschappij, inclusief andere organisaties
● Studenten kunnen de vijf door Bryk (2010) onderscheiden kenmerken van een
schoolorganisatie toelichten.
1. Ondersteuning van het onderwijs
Wat en hoe moet er geleerd worden? → didactische vormgeving, etc.
2. Professionele capaciteit
Samenwerking van docenten, professionalisering van docenten,
vakbekwaamheid van docenten
3. Verbondenheid met ouders en gemeenschap
Band tussen ouders-gemeenschap-school
4. Leerlinggericht leerklimaat
Leerproces van de leerling staat voorop → bevordert door een veilig klimaat
5. Leiderschap
Betrokken leiderschap, zowel instructie geven als begeleiding bieden → een
goede leider voert niet alleen coördinerende/controlerende taken uit, maar
bevordert ook de relaties binnen en met de school
● Studenten kunnen een professionele leergemeenschap definiëren door deze af te
zetten tegen andere samenwerkingsvormen (Bruns & Bruggink, 2016).
‘Een professionele leergemeenschap is een klein
team dat regelmatig bij elkaar komt om op een
gestructureerde wijze kennis en ervaring te delen
rond een relevant thema, waarbij de inzichten
bovendien direct praktisch toegepast worden om
het onderwijs of de onderwijsinstelling te
verbeteren.’
Zoals hiernaast te zien is, bestaat dit uit meerdere
onderdelen. Het gaat hierbij voornamelijk om het
‘structurele’ deel.
, ● Studenten kunnen de resultaten van de studie van Bryk (2010) toelichten, inclusief
het belang van interactie tussen schoolorganisatorische factoren, relational trust en
omgevingskenmerken (sociaal kapitaal en leerlingen in nood).
Uit de studie van Bryk (2010) blijkt dat de 5 kenmerken van schoolorganisatie (mesoniveau)
allemaal met elkaar in relatie staan. Leiderschap wordt gezien als de ‘driver’ van verandering
van onderwijs. De andere 4 kenmerken ontstaan uiteindelijk allemaal vanuit het klaslokaal
(microniveau). Er wordt hier gefocust op de lees- en rekenprestaties om de schooleffectiviteit
te meten. De 5 kenmerken voor schoolorganisatie moeten daarvoor op orde zijn.
Schooleffectiviteit draait dus puur om de lees- en rekenprestaties van leerlingen.
Bakken van een cake vergelijking:
Als er ingrediënten ontbreken kan je geen cake bakken. In dit geval zijn de kenmerken
ingrediënten (voor het verbeteren van onderwijs). Als 1 van de kenmerken ontbreekt, kan er
dus geen verbetering plaatsvinden.
Relational Trust
Schoolleiders zijn verantwoordelijk voor het bouwen en behouden van vertrouwen tussen
alle stakeholders binnen het onderwijs. Een goede schoolleider voert niet alleen
coördinerende/controlerende taken uit, maar bevordert ook goede relaties binnen en met de
school.
Omgevingskenmerken die verbetering beïnvloeden
1. sociaal kapitaal
bestaat uit sociale netwerken, zoals religieuze instellingen → wanneer er veel
van deze netwerken zijn wordt verbetering veel makkelijker om uit te voeren
dan wanneer deze afwezig zijn
2. proportie leerlingen in nood
wanneer er veel leerlingen zijn met een moeilijke thuissituatie (verwaarlozing,
mishandeling, etc.) is de school meer bezig met het oplossen van
gezinsbanden en de situaties thuis, en is er weinig ruimte voor de verbetering
van het onderwijs
, ● Studenten kunnen verschillende factoren benoemen die de schooleffectiviteit
beïnvloeden en hierbij onderscheid maken tussen factoren op klas-/instructieniveau
(micro) en schoolniveau (meso).
Microniveau (Creemers & Sleegers, 2009):
➔ methoden
➔ differentiatievormen
denk hierbij aan etnische achtergrond → verschillen
➔ handelen van de leerkracht
impliciete of expliciete vooroordelen vanuit de leerkracht
Mesoniveau:
➔ 5 kenmerken van schoolorganisatie (Bryk, 2010)
◆ ondersteuning van het onderwijs
● duidelijkheid van het schoolwerkplan
◆ professionele capaciteit
● consensus en gezamenlijke inspanning van docenten
◆ verbondenheid met ouders en gemeenschap
◆ leerlinggericht leerklimaat
● ordelijk en rustig
◆ leiderschap
● het behalen van resultaten
➔ Lerarentekort
➔ Zwakke relatie tussen school en ouders
● Studenten kunnen het verschil uitleggen tussen de manier waarop factoren op
microniveau en factoren op mesoniveau schooleffectiviteit beïnvloeden.
Microniveau → klaslokaal (handelingen en relaties tussen leerkracht en leerling)
Mesoniveau → school (5 kenmerken van Bryk (2010))
Macroniveau → stelsel
● Studenten kunnen de definitie van schooleffectiviteit van Creemers en Sleegers
(2009) uitleggen.
‘Effectiviteit van scholen gaat over het bereiken van onderwijsdoelstellingen. Het is de
bijdrage / toegevoegde waarde van het onderwijs aan de leeropbrengsten.’ Dit wil zeggen:
de hoeveelheid variantie in leeropbrengsten die door vormgeving en inrichting van het
onderwijs kan worden verklaard.
Er worden vandaag de dag steeds meer nieuwe doelstellingen voor het onderwijs
gecreëerd. Dit komt doordat we de 21e eeuwse vaardigheden veel belangrijker zijn gaan
vinden dan dat we ze vroeger vonden.
5 factoren voor het verbeteren van de schooleffectiviteit zijn:
1. sterk onderwijskundig leiderschap
2. hoge verwachtingen t.a.v. leerprestaties
3. ordelijke, leren bevorderende sfeer
4. nadruk op verwerven en verwerken van basisvaardigheden
5. veel evaluatie
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper evk2002. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,49. Je zit daarna nergens aan vast.
