Les 10/10: Tegenwerpelijkheid van rechtshandelingen
Beginsel vd relativiteit vd rechtshandelingen
enkel de partijen zijn erdoor gebonden, derden in principe niet
“Het contract doet enkel tussen partijen verbintenissen ontstaan. Derden kunnen slechts de
nakoming van een contractuele verbintenis vorderen indien de wet dat bepaalt en in het
geval bedoeld in artikel 5.107” (art. 5.103 BW)
Uitzonderingen: rechtstreekse vordering en derdenbeding (≠ sterkmaking)
(SE tegen de SA van zijn SA)
= gaat om kunnen tegenwerpen tegen degenen die bepaalde partijen rechtshandelingen
kunnen doen
…. = kan als schuldeiser (SE) optreden op zijn schuldenaar (SA) van zijn schuldenaar
…. = is een bediening ten gunste ten derde (dus handeling ts A en B -> dat C ook voordeel
aan heeft) bv; als ik sterf, mijn dood verzekering (levensverzekering) bij de verzekering, dus
dat mijn vrouw erft à vrouw niets te maken = derden maar toch ‘voordeel’ haalt
Sterkmaking (art 5.106 BW) = is dat degene die zich sterk maakt, belooft dat 1/3 een
bepaalde prestatie zal weer richten
à weigert de derden de prestatie te verrichten? Herstel schade voor degene die zich sterk
maakte
maakt iem (persoon A) zich sterk ten opzichte van een bepaalde persoon (persoon B) die er
te maken heeft en belooft dat iem anders (persoon C) iets zal doen
Bv koopovereenkomst ts A en B en A belooft dat persoon C ook haar spullen zal verkopen
Maar als C niet meer wil verkopen à verkoop gaat niet door
Relativering op 3 niveaus
1) Het bestaan v/d rechtshandeling dringt zich als een feit op aan derden
Het bestaaan vd rechtshandeling dringt zich vooreerst als een feit op aan derden en kan hen
wel voordeel of nadeel toebrengen à rechtshandelingen tegenwerpelijk aan derden
zie Cass. 27 mei 1909: het “boswachtersarrest”
;Een boswachter sloot een contract met een verzekeringsmaatschappij, waarin hij zich
(enkel) verzekerde voor overlijden tijdens zijn taak.
De boswachter was slachtoffer van een ongeval, maar door tussenkomst van een dokter
stierf hij niet. Zijn behandeling bracht aanzienlijke medische kosten mee.
De dokter dagvaardt de verzekeringsmaatschappij (die weigert de medische kosten te
vergoeden, aangezien haar medecontractant niet overleden was) en beroept zich op de
theorie van de vermogensvermeerdering zonder oorzaak.
Het Hof van Cassatie geeft de dokter ongelijk: het verzekeringscontract dringt zich als feit op
aan de dokter (die een derde is) en is de oorzaak van de verrijking van de
verzekeringsmaatschappij.
;verzekeringsovereenkomst ts boswachter en boswachter -> sloot verzekeringsovereenkomst over overlijden tijdens zijn werk
(levensovereenkomst) à boswachter zaar gewond -> maar hij sterft dus verzekering doet zich niet voor maar er zijn kosten dus die kosten
w niet gegeven door de persoon of door de verzekering à dus dokter gaat naar hof van Cassasie en verwijt naar verzekeringskantoor dat
kantoor zich voor niets heeft opgetreden -> maar hof van Cass. Zegt dat er wel een reden is en door die overeenkomst à maar de derde
moet dus het respecteren dus dat feit (het ongeval) dringt zich op feit aan derden
, 2) Derden moeten andermans rechtshandelingen (subjectieve rechten) respecteren, wanneer
zij van het bestaan ervan op de hoogte (behoren te) zijn
Iedereen moet te goeder trouw handelen
- objectieve goede trouw = naleving van een gedragsnorm
;ied moet rechtshandelingen stellen, moet zich stellen als een goede huisvader (:een
voorzichtig en redelijk persoon geplaatst in dezelfde omstandigheden die geen
rechtsmisbruik pleegt (cintractenrecht art 5.73 BW)
(voorbeeld abstractre persoon) – redelijk en goed en voorzichtig handelingen uitvoeren –
waarnemeembaar voor ied ‘hoe zou die “perfecte” persoon nu handelen
- subjectieve goede trouw (art 1.9 BW) = kennisnorm (weten of behoren te weten)
;“De goede trouw wordt vermoed.
Een persoon is te kwader trouw, wanneer hij de feiten of de rechtshandeling, waarop zijn
goede trouw betrekking moet hebben, kende of in de gegeven omstandigheden behoorde te
kennen.”
==> publiciteitsvoorschriften
onderzoeksplicht ngl. Omstandigheden (dus niet altijd maar wel bij omstandigheden zoals bv
tweedehandswagens) en betrokkenen (derden)
‘ te goede trouw w vermoed’ omdat niet die betrokkenen of anderen altijd kunnen weten of
persoon X onbekwaam is gesteld of niet (drm publiciteitsvoorschriften) à drm vermoede te
goeder trouw
In beginsel rust op derden geen onderzoeksplicht; de goede trouw w vermoed (art. 1.9
eerste lid BW)
= weten of moeten weten wat vd kwestie te weten – men vermoed dat men te kwader
trouw kan zijn
3) Rechtshandelingen maken feitelijke gegevens uit die de toepassing van andere rechtsregels
voor derden kunnen beïnvloeden
dit geldt zowel voor patrimoniale (bv ik verkoop mijn auto aan iemand die een andere
rechtshandeling met persoon C heeft à dus koper heeft geel geld om mijn geld te geven vd
auto -> dus ik als derde heb ik feitlijke gevolgen bijbrengen) als voor extrapatrimoniale
rechtshandelingen
patrimoniale = op geld waardeerdbaar
extrapatrominiale = extra = buiten = buitenpatrominiale rechtshandelingen = personen
Tegenwerpelijkheid wordt soms aan bijkomende voorwaarden onderworpen, zoals
- registratie in een centraal register (CRH, CER, CRT, CRL, CRV)
o CRH = Centraal Register Huwelijken (huwelijkscontracten – gemeenschapsstelsel ->
moet geregistreeerd w door FEDNOT = federale dienst die het notariaat
overkoepeld)
o CER = Centraal erfrecht Register (attest van erfopvolging ; op papier zetten wie
erfgenaam is -> registratie op CER + er zijn keuzes hoe je erft moet ook in register)
o CRT = Centraal Testament Register (eenzijdige rechtshandeling zonder enige partij
(een testament is niet formelijk / authentieke (dus vorm niet van belang),
onderhands testament is ook geldig -> registreren in CRT)
o CRL = centraal register voor Lastgevingsovereenkomsten (onderhandse volmacht
geven aan notaris -> die notiaris gaat registeren in CRL)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper anoniemxmxm. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.