06/10 les 4: Ontstaan handelingsonbekwaam
4. Ogenblik waarop de handelingsonbekwaamheid ontstaat
4.1 Minderjarigen
Start van handelingsonbekwaamheid
Minderjarigen: bij de geboorte (tot 18jaar)
Vanaf wanneer is die persoon dan handelingsonbekwaam – wanneer rechterlijke
beschermingsmaatregel?
- principieel vanaf de neerlegging v/h verzoekschrift waarin iemand die onbekwaamheid
al vraagt = start vd procedure (algemene regeling) (art. 492/3, tweede zin oud bw)
- uitzonderingen:
- voor machtigingbehoevende handelingen*; vanaf de bekendmaking van (een
uittreksel van) de beschikking v/d vrederechter waarin de maatregel is
uitgesproken in het BS (art. 492/3 oud BW)
*= rechtshandelingen die voorafgaande machtiging vd vrederechter behoeven (bv;
lening)
à voor sommige handelingen kan zelfs een vertegenwoordiger niet zomaar optreden;
hij moet eerst het fiat vragen bij de vrederechter (= een verzoeksschrift waarin hij om
macht vraagt)
Dit zijn bij belangrijke zwaargewichtige rechtshandelingen
Waar vinden we deze handelingen in de codex?
à het gaat om welke soort handelingombekwame het gaat;
- Voor minderjarigen; lijst in Art. 378 oud BW (=handelingenlijst waarvoor machtiging
moet gevraagd w door de ouders)
- Voor minderjarigen onder voogdij; Art. 410 paragraaf 1 oud BW (voogdij bij wie; zonder
ouders, wiens ouders overleden of niet de ouderschap kunnen voldoen)
- Voor personen aan wie een bewindvoerder is toevertrouwt: lijst Art. 499/7
Dit is belangrijk want voor machtigingbehoevende handelingen ontstaat onbekwaamheid
LATER, banaf de bekendmaking van een uitstreksel van de beschikking vd vrederrechter in
het BS
à het is de beschikking van de vrederechter, NIET de beschikking waarin de vrederechter de
machtiging verleend, maar de beschikking vd vrederechter waarin hij iemand onbekwaam
verklaard = onbekwaamheidsvonnis (het vonnis waaarbij de onbekwaamheid w
uitgesproken)
à daar van moet er een stukje in het BE staatsblad w gepubliceerd (binnen de 15 dagen);
dan pas ontstaat de onbekwaamheid voor die soort machtbehoevende handelingen à
daarvoor was hij wel nog bekwaam
(bv; persoon w onbekaam verklaard door de rechter en vraagt dan lening maar als de
beschikking nog niet in BE staatsblad staat -> nog bekwaam)
, Sanctieregeling inzake onbekwaamheid
Regels van (louter) dwingend recht versus regels van openbare orde
“Er kan niet [rechtsgeldig] worden afgeweken van de [regels van] openbare orde, noch van
de regels van dwingend recht” (art. 1.3, derde lid BW)
== er kan niet afgeweken w, er kan niet op rechtsgeldige manier afgeweken worden,
afwijkingen zijn ongeldig, zowel afwijkingen van bepalingen van openbare orde als afwijking
van bepalingen van dwingend recht
maar toch w bepalingen van dwingend recht afgeweken in de praktijk zelfs bepalingen vd
openbare orde!
Verschillen qua intensiteit v/d regel, aard v/d nietigheid na miskenning, wie de nietigheid
kan opwerpen
Intensiteit vd regel:
Aanvullend recht > louter recht > superdwingend recht
- Aanvullend recht = minst intens dwingend, maar niet dwingend het is aanvullend je mag
er rechtsgeldig van afwijken
- Louter dwingend recht = dwingend recht maar niet van openbare orde, je mag niet
afwijken
- Openbare orde / overtreffende trap / superdwingend recht = dwingend van openbaare
orde, mag niet van afwijken
Aard vd nietigheid
Schending van dwingend recht zal leiden tot de relatieve nietigheid
Schending vd openbare orde tot absolute nietigheid
Wie de nietigheid kan opwerpen
Regels van openbare orde; iedereen kan het opwerpen
Regels van dwingend recht; enkel de partij die daardoor beschermd w zal het kunnen
opwerpen
Regels van dwingend recht
- beschermen slechts particuliere belangen (v/e partij die de wet als zwakker beschouwt,
zie art. 1.3, vijfde lid BW) & (art hn5.58 tweede lid bw)
regels vn openbare orde beschermen publieke belangen (publiekrecht)
à doel: een regel van openbare orde het algemeen belang beschermt en NIET een
particulier = bescherming vd samenleving / maatschappij
regels van dwingend recht beschermen private belangen (privaatrecht)
à doel: een regel van dwingend recht de zwakkerij partij bij de rechtshandeling
Ook enkel die zwakkere partij kan de nietigheid kunnen opwerpen
- bij afwijking primeert dwingend recht
- de belanghebbende kan de nietigheid opwerpen en bekomen (maar hoeft dit niet te
doen)
enkel de partij die beschermd wordt door dwingend recht kan nietigen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper anoniemxmxm. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.