Diagnostiek van technisch lezen en aanvankelijk spellen (DTLAS)
Hoofdstuk 1: inleiding en verantwoording
DTLAS brengt de technische leesvaardigheid van leerlingen in kaart.
Hierbij ligt het zwaartepunt bij de groepen 3 t/m 6.
Tot 2006 kwam zo’n 10% functioneel ongeletterd van de basisschool af in
Nederland. hierbij maakt het school het verschil en niet de etniciteit van
de leerlingen!
Bij het meten van het technisch leesniveau wordt meestal gebruik
gemaakt van de CITO-toetsen. Hierbij worden 5 niveaus onderscheiden: A
t/m E.
De voldoende standaard voor een school is minimaal C voor 75% van de
leerlingen.
De minimum standaard voor een school is minimaal D voor 90% van de
leerlingen.
Bij niveau D is er sprake van een achterstand van de leerling. Dit worden
ook wel de risicoleerlingen genoemd.
Bij niveau E spreken we van uitval van de leerling. Deze leerlingen worden
uitvallers genoemd.
Voor de toetsprocedure van DTLAS zijn twee toetsen vanuit het CITO-LOVS
van belang: de DMT en de AVI-toetskaarten. Een verandering bij deze
procedure is dat de toetsmomenten verschoven zijn van oktober/maart
naar januari/juni.
Inmiddels is er een derde toets waarmee leestechniek en leestempo
gemeten kunnen worden: Toets Technisch Lezen (TTL). Deze toets kan
klassikaal afgenomen worden.
Als je deze toets gaat gebruiken zijn de DMT en AVI-toetskaarten alleen
nog nodig voor nader onderzoek van risicoleerlingen en uitvallers.
Van DLE naar DLV
Een centraal begrip in de oude versie van de DTLAS was het didactische
leeftijd equivalent (DLE). Daarmee werden prestaties van individuele
leerlingen vergeleken met de gemiddelde ontwikkeling van alle leerlingen.
Individuele prestaties worden vergeleken met de ondergrens van het B-
niveau. Het DLE geeft aan na hoeveel maanden onderwijs gemiddeld de
helft van d eleerlingen een bepaald nieveau beheerst. Bij het CITO spreken
we hier van functioneringsniveau.
Bij de nieuwe versie willen we vooral kijken naar de vergelijking met de
ontwikkeling van leerlingen die nog net voldoen aan de voldoende
standaard, in overeenstemming met de uitgangspunten van het
onderwijscontinuüm. De individuele prestaties worden dan vergeleken met
de ondergrens van het C-niveau. Dit wordt de didactische
leeftijdequivalent voldoende standaard (DLV) genoemd.
Het DLV geeft aan na hoeveel maanden onderwijs gemiddeld driekwart
van de leerlingen bepaalde leerstof of een bepaald niveau beheerst.
Parallel aan het DLV is het didactische leeftijdequivalent minimum
standaard (DLM) te definiëren. Het DLM geeft aan na hoeveel maanden
, onderwijs gemiddeld 90% van de leerlingen bepaalde leerstof of een
bepaald niveau beheerst.
DLV geeft aan wat nodig is voor een soepele overgang naar het
vervolgonderwijs. Als dit niet lukt, geeft de DLM aan welke socres
minimaal behaald moeten wordeno m aan het eind van de
basisschoolperiode nog net voldoende leesvaardigheid te hebben om zich
te kunnen redden in onze samenleving het niveau van functionele
geletterdheid.
De consequenties van het gebruik van DLV i.p.v. DLE is dat de normen iets
strenger zijn geworden. Een voordeel is dat het berekenen van het
leerrendement om te bepalen aan welke standaard een leerling voldoet,
overbodig is geworden.
Met de DLV, DLM en DLE naast elkaar heb je de mogelijkheid leerlingen op
drie manieren te beoordelen. Ten eerste als een leerling voor wie de
voldoende standaard geldt en ten tweede als een leerling voor wie alleen
de minimumdoelen haalbaar zijn.
In het geval van het tweede is er dan de mogelijkheid om vast te stellen
dat een leerling zich overeenkomstig zijn mogelijkheden ontwikkelt, i.p.v.
steeds weer te moeten vaststellen of er sprake is van een achterstand.
Tot slot kan het functioneringsniveau worden vastgesteld.
Het model van planmatig werken
In de groepen 3 t/m 6 krijgen de leerlingen instructie in technisch lezen.
Dit wordt geschreven in het schoolplan. Hierin is ook de extra zorg
beschreven die wordt gegeven aan risicoleerlingen. Maximaal 10% van de
leerlingen haalt de minimum standaard niet. Voor hen zijn specifieke
maatregelen beschreven in de vorm van een eigen leerlijn het model
voor planmatig handelen.
Het MPH onderscheidt 5 fasen. Deze zijn uitgewerkt op schoolniveau,
groepsniveau en op het niveau van de individuele leerling.
Het model voor het individuele niveau:
Fase 1) problemen signaleren
Fase 2) problemen analyseren
Fase 3) oplossingen voorbereiden
Fase 4) oplossingen toepassen
Fase 5) oplossingen evalueren
Op het schoolniveau wordt voor het technisch lezen gebruik gemaakt van
of de TTL, of de DMT voor het signaleren en selecteren van zwakke lezers,
fase 1 en 2. De leerlingen met een D/E score worden verder onderzocht
met de DMT (voor het lezen van losse woorden) en de nieuwe AVI-
toetskaarten (voor het lezen van teksten).
De DTLAS is geen leerlingvolgsysteem. Het is bedoeld voor fase 3 en 5 uit
het model planmatig handelen. In fase 3 gaat het om individueel
diagnostisch onderzoek van leerlingen die uitvallen op technisch lezen
en/of aanvankelijk spellen. Fase 5 betreft het evalueren van uitgevoerde
behandelingen.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper SianneR. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.