Inleiding tot het recht
Deel III - Het internationaal recht
1. Supranationale instellingen
1.1 De internationale rechtsorde
Over de wereld geldt: statelijke rechtsordes = Territoriale begrenzing door staten tot stand gebracht
o Juridische basisstructuren van samenleving bevinden zich op niveau van de staat.
o Juridisch gezien zijn alle Structuren met beperkt territoriale afgrenzing (bv: provincies, gemeenten) of met
ruimere territoriale omvang tot stand gebracht
o Internationale rechtsorde is weinig ontwikkeld → bovenstatelijke structuren pas ontstaan na WOII
o Op welke manier gaan landen internationaal (met verschillende landen) samenwerken?
o Er is een Veelheid van internationale rechtsordes → geen enkele overkoepelt alle staten, het geheel of
zelfs maar een deel van de intermenselijke relaties
Welke thema’s houdt hen bezig?
Beperkt zich tot één of hoogstens een paar domeinen: het militaire(NAVO) , het economische (EU) , het zuivere
politieke (UNO/VN)
We beperken ons hier dan ook tot het schetsen van de organen in enkele belangrijke internationale organisaties
waar BE lid van is
1.2 Verenigde Naties (UNO)
Voor WOII voorloper: VOLKENBOND
VN is de opvolger van de Volkenbond Politieke Gerechtelijk
Doelstellingen van de Verenigde Naties: orgaan orgaan
o Bevorderen en handhaven van vrede en veiligheid
o Realiseren van gelijke rechten en zelfbeschikking der volkeren ( zelf
vrije keuzes kunnen maken) Internationaal
Algemene
Gerechtshof
o Doen eerbiedigen van de rechten van de mens en van de vergadering
(Den Haag)
fundamentele vrijheden
Belangrijkste organen van de verenigde naties:
o De ALGEMENE VERGADERING: Veiligheidsraad
• Bestaat uit alle lidstaten die elk over max 5 vertegenwoordigers
beschikken, met elk 1 stem
• Belangrijkste politieke orgaan van de VN
• Kan geen bindende beslissingen nemen ten aanzien van de lidstaten maar wel aanbevelingen
doen
• Voor beslissingen te nemen moet 2/3 van de leden aanwezig zijn en zijn stem uitbrengen
o De VEILIGHEIDSRAAD:
• Belangrijkste beslissingsorgaan van VN voor handhaving van internationale vrede en veiligheid
• Bestaat uit 5 permanente leden: China, Frankrijk, Russische federatie, Verenigd Koninkrijk, VS
=> vetorecht
• Bestaat uit 10 niet permanente leden → gekozen uit de algemene vergadering voor 2 jaar
• Als de permanente leden niet akkoord gaan hebben de andere 10 niets te zeggen. Er moeten
9/15 akkoord zijn om een beslissing te nemen
pag. 1
, o Het internationaal gerechtshof: beslecht geschillen tussen staten (vervolgen van personen verdacht van
genocide, misdaden tegen de menselijkheid en oorlogsmisdrijven), maakt geen deel uit van de VN, maar
werkt er wel mee samen.
1.3 Raad van Europa
Vrij losse en weinig uitgewerkte verdragsstructuur → 47 EU landen zijn er bij aangesloten + Turkije en Rusland
Niet bezig met de economie dus hoort niet bij de Europese Unie
Belangrijkste doelstellingen: (gemeenschappelijke waarden van Europa)
o Bescherming van de rechten van de mens
o Ontwikkeling van een culturele, sociale en wetenschappelijke politiek → a.d.h.v. verdragen
o Als de interne politiek van een lid strijdig is met deze waarden (vnl mensenrechten) dan kan het als lid
worden geschorst
VB➔ Rusland wegens de invasie van Oekraïne, Griekenland onder het kolonelsregime, Turkije onder het
generaal regime
1.3.1 Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens EVRM
Belangrijkste verwezenlijking van de Raad van Europa
o Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens en fundamentele vrijheden (EVRM)
o Gesloten in 1950 te Rome
o Op politiek en wetgevend vlak → grondrechten eerbiedigen zoals “het recht op leven, het recht op
persoonlijke vrijheid en veiligheid (art 5), het recht op eerbied voor het privé leven,…
o Dit verdrag heeft het “Europese Hof voor de Rechten van de Mens” opgericht en regelt ook structuur en
werking ervan
1.3.2 Europees Hof voor de Rechten van de Mens EHRM
Kenmerken van het Europees Hof:
o Gevestigd in Straatsburg
o Bevoegd voor de interpretatie en toepassing van het EVRM en de Fundamentele Vrijheden en de
aanvullende protocollen, gesloten tussen de landen die lid zijn van de Raad van Europa
o Men kan rechtstreeks zaken aanhangig maken → enkel wanneer nationale rechtsmiddelen zijn uitgeput en
als de zaak aanhangig wordt gemaakt binnen de 6 maanden na definitieve uitspraak
o Hof pleit meestal voor minnelijke regeling tussen betrokken staat en eisers
o Als er klacht is tegen de staat, dan moeten zij hun wet wijzigen zodat het interne recht van EVRM wordt
aangepast. Als dat niet volstaat om de gevolgen uit te wissen waarvoor de staat is veroordeeld, dan kan
het EHRM een schadevergoeding toekennen
o Klacht kan worden ingesteld door: lidstaten, NGO’S, particulieren
o Klacht enkel mogelijk: schending van grondrechten, tegen publiekrechtelijke instantie, nationale
rechtsmiddelen zijn uitgeput
1.4 Europese Unie als bijzondere internationale rechtsorde
Europese unie verschilt op bepaalde punten t.o.v. klassieke internationale organisaties:
1. Lidstaten hebben bevoegdheden overgedragen aan de Europese Gemeenschap
→ internationale organisaties: geen overdracht van bevoegdheden van nationale staten. De staten
kunnen niet tegen hun wil in gebonden worden door beslissing die op internationaal vlak genomen
worden
2. Europese unie heeft instellingen die bij verdrag in het leven zijn geroepen, die een eigen
beslissingsbevoegdheid hebben, de leden van parlement zijn rechtstreeks verkozen door de EU-burgers
3. Rechtstreeks band tussen instellingen en organen van de EG/EU, burgers kunnen zich hierop beroepen
pag. 2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper hanaxxl. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,99. Je zit daarna nergens aan vast.