Hoofdstuk 1
Wat is psychologie?
Korte voorgeschiedenis
Definitie
Psychologie is de wetenschap
o Waarbij het gedrag bestudeerd wordt
o Gedrag wordt gebruikt om interne processen te begrijpen die aan de basis liggen van
gedrag
Voorbeeld agressie:
Hoeveel keer komt individu in een gevecht terecht?
Zijn er omstandigheden? (genetisch, sociaal, geschiedenis)
o Die dit beïnvloeden
o Waardoor we iets meer te weten kunnen komen over mogelijke interne processen
die meespelen
Psychologie probeert dit te doen op een wetenschappelijke manier
Om te komen tot ideeën over gedrag van mensen
Korte voorgeschiedenis
Duurde lang voordat psychologie een wetenschappelijke discipline werd
Toch dachten filosofen (Socrates, Plato) hier over na
PLATO: geheugen en “Tabula rasa”
o De geest was iets leeg, waarop alles geschreven kon worden
SOCRATES: geheugen als een vogelkooi
o Elke vogel staat voor kennis, om iets te herinneren moet je een vogel vangen
Probleem:
Ze deden dit op een intuïtieve manier:
Op een niet-wetenschappelijke manier
Het waren denkers en geen info-verzamelaars
Het duurde lang eer dat psychologie een echte wetenschap is geworden
Complexiteit van het fenomeen (mens zit complex in elkaar)
Eerbied voor de mens
o Mens is uniek
o Ziel en lichaam is niet hetzelfde
o Ziel is niet aards (gaan we niet onderzoeken)
1
,Ontwikkelingen die de psychologie mogelijk maakten
Toenemend belang van wetenschap in de maatschappij
Ontwikkelingen in de filosofie
Darwin en de evolutietheorie
Toenemend belang van wetenschap in de maatschappij (3 zaken van belang)
Kerk speelt een centrale rol in de middeleeuwen
o Na val Romeinse rijk was katholieke kerk de enige instantie die onderwijs
stimuleerde
Gevolg: geloofswaarden waren primair ziel is niet aards
o Dit duurde tot de reformatie in de 16 e eeuw eer dat daar wat verandering in kwam
Wetenschappelijke revolutie op hetzelfde moment als reformatie
o Belang van systematische observaties
o Problemen die hiermee naar boven kwamen en waar men oplossingen voor zocht
2 zaken uitleggen door:
o COPERNICUS: Geocentrisme naar Heliocentrisme
De mens en de aarde waren niet zo belangrijk als we dachten
De zon: is het centrale punt in het heelal
Mensen zijn onderworpen aan natuurwetten
Mag en kan voorwerp van studie zijn
Gevaarlijk idee (theorie pas na dood gepubliceerd)
Later ook Galilei en Newton
Systematische observaties zijn belangrijk!
Men merkte problemen hiermee: men zag dat niet iedereen op dezelfde wijze de afstand of
duur inschatte systematische meetfouten
DONDERS: mentale chronometrie
= manier om inzicht te krijgen in afzonderlijke processen
o Als je stimulus aanbiedt aan een persoon
o Je vraagt om stimulus te herhalen herkennen welk antwoord
o Hoelang duurt het herkennen?
o Methode: Mentale chronometrie
3 condities:
1e conditie (basisconditie): reeks van stimuli aanbieden
Als men die stimuli hoorde moesten ze die herhalen
e
2 conditie: niet alleen ki maar ook ka, ke, ko, ku
Precies hetzelfde doen
Moeilijker als 1e conditie
3e conditie: je hoort hetzelfde als bij 2 e conditie
Alleen antwoorden als je ki hoort
Onderscheid maken tussen wat je hoort
2
,Als we pure discriminatie tijd willen weten basisconditie aftrekken van de laatste conditie. Tweede
conditie aftrekken van de laatste conditie = pure keuze van het antwoord
Zuiveren meting proberen te krijgen voor discriminatie en voor keuze van antwoord
= voorloper van hoe psychologen te werk gaan
Ontwikkelingen in de filosofie
Dualisme
= Lichaam en geest gescheiden
Descartes: 2 principes
Rationalisme
o = waarheid kan afgeleid worden via de rede, door na te denken
o Observatie is niet nodig
Nativisme
o = sommige kennis is aangeboren
o Start nature-nurture debat
Lichaam niet langer de slaaf van de geest, maar beide interageren
o Soort van interactie tussen beide
o Lichaam en geest beïnvloeden elkaar
o Klein beetje interactie
Gebeurde in de pijnappelklier
= dualistisch interactionisme
Empirisme
= tegen rationalisme, observatie is noodzakelijk!
Geest komt tot stand via sensorische processen
Niet aangeboren zoals Descartes beweerde
Tabula Rasa via lege lij
Ook de geest kan bestudeerd worden
Zintuiglijke ervaringen zorgen ervoor dat geest zich ontwikkeld
HOBBES = grondlegger theorie LOCKE = heeft theorie verspreid
LOCKE:
Belangrijp begrip naar voorgeschoven = associationisme
Geest wordt gekenmerkt via associaties van eenvoudige ideeën
= 2 dingen worden tegelijkertijd
o Hond en beet, dokter en verpleegster
Belangrijk aan empirisme: lichaam en geest zijn machines en volgen natuurwetten
Geest kan ook onderzocht worden
3
, Darwin en de evolutietheorie
Evolutietheorie
= mens is ontstaan uit vroegere levensvormen
Zijn ontstaan tot wat we nu zijn.
Voorbeeld van boek:
Verhaal van vinken op eiland
Veel droogte vinken gestorven
o Alleen kleine vinken stierven
Waarom alleen kleine vinken?
Verschil tussen kleine en grote
o Kleine: kleine snavels
o Grote: grote snavels (grotere zaden breken en eten)
Hoe langer droogte hoe minder voedsel (alleen grote zaden)
Gevolg: aandeel van grote vinken werd groter
o droogte 10 tal jaren
o Plots periode van vochtigheid
o Gaf in omgeving verschil
Planten grote zaden kwamen kleinere plantjes boven met kleine zaden
o Grote zaden zaten verstopt
Er gebeurde het omgekeerde
o Kleinere vinken konden makkelijker zorgen voor nakomelingen dan grote vinken
Natuurlijke selectie (survival of the fittest)
= soorten die zich het best aanpassen hebben meer succes
Gevolg:
Mens ontstaan uit dieren
o Start van comparatieve psychologie
Interessante topic
Mens onderhevig aan natuurweten
o Mens op dezelfde manier bestuderen als dieren
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lienepeels. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.