Samenvatting voeding en gezondheid.
Bevat de hoofdstukken: koolhydraten, lipiden, eiwitten, voedingsaanbevelingen, vitaminen, mineralen, ondervoeding, energiebalans, energie uit balans - overvoeding, voeding en cardiovasculaire aandoeningen, voeding en diabetes, voeding en allergie, eerste 1000...
Inhoud:
1. Indeling
a. Monosachariden
i. Glucose – fructose – galactose
b. Disachariden
i. Sucrose – lactose maltose
c. Oligosachariden
i. Raffinose
ii. FOS
iii. Maltodextrine
d. Polysachariden
i. Zetmeel
ii. Voedingsvezels
1. Wateroplosbaar – niet wateroplosbaar
e. Verteerbaar – niet verteerbaar
f. Suikeralcoholen
i. Sorbitol
ii. Xylitol
g. Voedingsvezels
2. Rol
3. Spijsvertering
4. Metabool lot
5. Glycemische respons
6. Aanbevelingen
7. Gezondheidsaspecten
8. Low calorie sweeteners (LCS)
Glucose
o Nuchter +- 90 mg/ml in plasma
o Vrij aanwezig in voedingsmiddelen
o Productie uit zetmeel door hydrolyse voor voedingswarenindustrie
o Rel zoetigheidsgraad = 0,8
Fructose
o Vrij aanwezig in voedingsmiddelen
o Productie uit zetmeel door hydrolyse en bacteriële omzetting of uit sucrose voor
voedingswarenindustrie
o Rel zoetigheidsgraad = 1,15-1,17
o Zoeter bij lage T°, hoe rijper hoe zoeter
Galactose
o Weinig vrij aanwezig in voedingsmiddelen
o Productie uit lactose door hydrolyse
o Rel zoetigheidsgraad = 0,6
DISACHARIDEN 2 suikermoleculen
Sucrose glucose + fructose
o Meest voorkomende DS
o Vrij aanwezig in fruit
o Productie uit suikerbiet en suikerriet ovv tafelsuiker
o Aanwezig in veel voedingsmiddelen
o Invertsuiker door hydrolytische splitsing voor voedingsindustrie
o Rel zoetigheidsgraad = 1
Lactose glucose + galactose
o Aanwezig in zoogdierenmelk en zuivelproducten die hiervan gemaakt w
o Tragere vertering dan sucrose
o Licht laxatief
o Bij opwarming onverteerbaar lactulose
o Rel zoetigheidsgraad = 0,2
Maltose glucose + glucose
o Verwaarloosbaar als voedingsKH
o Belangrijk intermediair bij vertering zetmeel
o Productie door hydrolyse zetmeel voor voedingsindustrie
o Vrij aanwezig in kiemend graan mout
o Rel zoetigheidsgraad = 0,4
Isomaltose – trehalose – cellobiose
Zoetigheidsgraden: fructose > sucrose > glucose > galactose > maltose > lactose
2
,OLIGOSACHARIDEN 3-9 suikermoleculen
Raffinose sucrose + 1-3 galactose
o Zit in bonen, leidt tot flatulentie
FOS (fructoseoligosachariden) fructose + glucose
o Lange ketens, moeilijk verteerd
o Komen in colon fermenteren korte ketenvetzuren rol bij
doorlaatbaarheid darm stimuleert darmflora
Maltodextrine 5-11 glucose
o Vaak placebo
POLYSACHARIDEN
Zetmeel glucosepolymeer (plantaardig)
o 20% amylose – 80% amylopectine (verhouding bepaalt smaak)
Amylose = Onvertakt polymeer van 250-1000 glucosemoleculen
lange ketens
Amylopectine = Vertakt polymeer van 10k-100k glucosemoleculen (bindmiddel)
vertakking
o Belangrijkste reserve KH in planten, aanwezig in wortels, patatten, onrijp fuit,
peulvruchten, rijst, wortelknollen
o Korrels met specifieke vorm en grootte per plant
o Verschillende graansoort verschillende smaak verschillend
indikkingsvermogen
o Kwantitatief belangrijkste KH in voeding
o Enkel verteerbaar na koken
o Retrogradatie amylose bij afkoeling resistent zetmeel
o Spijsvertering:
o Veel vertakkingen langzame en slechte vertering
o Resistent zetmeel geen vertering
o Enkel verteerbaar na warmte en water ketens open
Glycogeen glucosepolymeer (dierlijk)
o Opstapeling in onze spieren; energiereserve
o Amper in voeding aanwezig (wel in orgaanvlees)
Voedingsvezels
o Onverteerbaar
o Bestanddelen plantenwand
o Secretieproducten van cellen
o ReserveKH van planten en zaden (mucilagenen)
o Belang van oplosbaarheid
o Cellulose, hemicellulose en lignine (dit is geen KH) onoplosbaar
o Hemicellulose, pectines, gommen, mucilagenen oplosbaar
o Fysiologisch effect bepaald door
o Afmetingen
o Viscositeit
o Fermenteerbaarheid
3
, VERTEERBAAR – NIET VERTEERBAAR
Verteerbaar / glycemische KH ze creëren een bloedsuikerreactie
o Glucose, Fructose, Galactose, Maltose, Zetmeel
o Afgebroken in dunne darm
o Afbraak tot glucose
Niet verteerbaar/ niet glycemische KH
o Resistent zetmeel, Pectine, Hemicellulose, Betaglucanen, Oligosachariden (FOS)
o Afgebroken in dikke darm
o Darmbacteriën (fermentatie): belangrijke rol
o Voedingsvezels
Wateroplosbaar
Oplosbaar in water
Passage door maag en dunne darm
o Geen invloed ongewijzigd in colon
o Indien erg kleverig/taai tragere vertering
FERMENTEERBAAR
o Afhankelijk van
Substraat
Samenstelling microbiota
Passagetijd
Meer microbiële massa = voordeel
Meer stoelgang
Niet-wateroplosbaar
Verhoogt volume maaginhoud door waterbinding
Meer verzadiging
Daling passagetijd door maag-darmstelsel
Niet-fermenteerbaar
Meer stoelgang “bulking effect”
SUIKERALCOHOLEN (PYOLEN)
Alcoholderivaten van monosachariden
o Sorbitol
I. Vrij aanwezig in fruit
II. Productie uit glucose oiv aldosereductase
III. Trage en onvolledige absorptie voedingsadditief
IV. Flatulentie
V. Rel zoetigheidsgraad = 0,5
o Xylitol
I. Alternatieve zoetstof
II. Flatulentie
III. Rel zoetigheidsgraad = 1
o Mannitol – Galactitol
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Eenflinkestudent. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €12,99. Je zit daarna nergens aan vast.