CP4 AANTEKENINGEN
WERKCOLLEGE 1: ZELFMANAGEMENT EN EIGEN KRACHT
Wat is zelfmanagement?
Trappenburg e.a (2014) onderscheiden de volgende drie invullingen van zelfmanagement:
(1) paradigmaverschuiving van een paternalistisch model naar een participatiemodel,
(2) zelfmanagement als vaardigheid ofwel het vermogen van de patiënt om goed om te gaan met de
chronische aandoening, en
(3) zelfmanagement als interventie, een behandelvorm bedoeld om de patiënt meer
zelfmanagementcompetenties bij te brengen.
Herstelvisie
Herstel verwijst naar het persoonlijke proces van mensen met psychische kwetsbaarheid waarmee zij de draad
weer oppakken en hun leven nieuwe vorm en inhoud geven
Het proces is belangrijker dan de uitkomst: herstellen is ook goed mogelijk wanneer de aandoening
niet geheel verdwijnt.
Het herstelconcept biedt een andere kijk op ziekte en gezondheid.
Op individueel niveau verschuift de aandacht geleidelijk van de psychische aandoening en onmacht
naar het hernemen van de eigen regie en mogelijkheden in het eigen leven.
UIT: Helping people help themselves
Focusing behaviour change and supporting self-efficacy.
Samen heel actief zijn in het formuleren van doelen.
Wat werkt echt?
De meest veelbelovende manier om zelfmanagement te ondersteunen, lijkt benaderingen te omvatten die
mensen in staat stellen en activeren, zodat ze zich zelfverzekerder voelen over het beheren van hun
omstandigheden en meer kans hebben om hun gedrag te veranderen. Er zijn sterke aanwijzingen dat
verbeterde zelfeffectiviteit geassocieerd is met betere klinische resultaten.
Deze benaderingen omvatten motiverende interviews per telefoon of persoonlijk, groeps- of individuele
onderwijsprogramma's met een actieve component, coaching met proactieve doelen stellen en follow-up, en
programma's op basis van psychologische en emotionele ondersteuning die het stadium van verandering van
mensen erkennen.
Gedragsveranderingsmodellen
Ben Tiggelaar:
“Gedrag is de zwakke schakel tussen plannen en resultaten. Complicerende factor daarbij is dat het overgrote
deel van de gedragingen van mensen onbewust en ongepland plaatsvindt. Rationeel – en dus relatief makkelijk
te beïnvloeden – gedrag, vormt maar een klein deel van de dingen die we dagelijks doen. ”
Reptielenbrein. ->
Theory of planned behavior
Menselijk gedrag wordt gestuurd door 3 overwegingen:
1. Waar leidt dit gedrag toe? Wat zullen de resultaten van mijn
gedrag zijn? 'Behavioral Beliefs'
2. Wat vinden anderen van dit gedrag? ‘Normative beliefs’
3. Kan ik dit ook echt? ‘Control beliefs’
Deze drie factoren leiden tot een gedragsintentie, een voornemen tot
bepaald gedrag. Wat werkt niet: Kennis leidt niet tot ander gedrag.
Een positieve houding hebben tegenover iets ook niet.
Pagina 1 van 8
, Hoe verander je dan op basis van deze theorie?
1. Mensen motiveren tot het veranderen van hun intentie. In gesprek gaan over de overwegingen die
ten grondslag liggen aan de gedragsintentie en de resultaten/het gewenste gedrag zo duidelijk
mogelijk definiëren
2. De tweede stap is dat je het mogelijk maakt om die intentie ook uit te voeren. Deze tweede stap kent
veel obstakels: kloof tussen intentie en gedrag
De kloof tussen intentie en gedrag
Een verandering willen is niet genoeg. Het is de stap van voornemen naar implementeren waar het vaak mis
gaat. Vier oorzaken en mogelijke remedies:
1. Vergeten: we nemen ons iets voor, maar vergeten het daarna domweg. Remedie: werken met reminders in
de werkomgeving.
2. Uitstellen: het ene voornemen is belangrijker voor ons dan het andere. Voornemens waaraan we ons niet
echt committeren leiden vaak tot uitstel en afstel. Remedie: meer aandacht voor de motivatie van de
betrokkenen.
3. Verandering van mening: in de ene situatie heb je een voornemen gevormd, in de andere situatie -
geconfronteerd met andere input - kom je tot een nieuwe opvatting. Remedie: interventies op de werkvloer, in
direct overleg met de mensen die het nieuwe gedrag moeten vertonen.
4. Hypothetische vertekening: bij het overtuigen van mensen gaat het vaak over toekomstige, denkbeeldige
situaties. Als er later dan echt moet worden geïmplementeerd, dan daalt de bereidheid tot actie. Remedie:
met betrokkenen samen ideeën ontwikkelen en meteen uitproberen.
Kop-leeks
Fase 1 Van hulpvraag naar probleemomschrijving
Fase 2 Van probleemomschrijving naar doelstelling (Wat is wenselijk? Wat is haalbaar?)
Fase 3 Van doelstelling naar actieplan (Doelen in actieplan, Aard van de ondersteuning)
TAAKGROEP 1 (07-12-2021)
Beslisboom
Wat zijn de voordelen van de huidige situatie? Wat zijn de nadelen van de huidige situatie?
Wat zijn de voordelen van verandering? Wat zijn de nadelen van verandering?
ORBS
O = (onbeoordeeld) open vragen stellen
R = reflecteren (kort teruggeven wat de ander zegt)
B = bevestiging (van positief gedragsverandering -> de voordelen, wat wil je?)
S = samenvatten (laatste stukje)
START
Wat brengt je hier? Wat zou je op dit moment zelf graag willen veranderen?
- Gezonder eten, meer bewegen, meer leuke dingen doen etc.
- Waarom wil je veranderen? Hoe vaak per week doe je …?
Motivatie -> hoe groot is je motivatie op een schaal van 1-10, waarin 1 geen motivatie is en 10 veel motivatie?
Waarom is het geen 9? Hoe komt het dat het geen 7 is?
Eindiging -> Afweging voordelen en nadelen.
- Wat weegt zwaarder? Motivatievraag? Wanneer wil je starten?
Zelfregie -> cliënt moet zelf op een oplossing komen: Eigenaarschap, Kracht, Motivatie en Contacten
Pagina 2 van 8
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper mereldenhartog. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.