Wat is sociaal zekerheidsrecht? Het geheel van wettelijke maatregelen dat de
(inkomens)risico’s opvangt die mensen lopen bij hun functioneren in de maatschappij.
Sociaalzekerheidsrecht is dus een soort van vangnet. Het bevat enerzijds regels die beogen
mensen die niet (meer) in hun levensonderhoud kunnen voorzien, middel van bestaan te
geven (inkomensfunctie) Dat komt er op neer, je hebt geen geld je krijgt inkomen.
Anderzijds gericht op bevordering en instandhouding van deelname aan het arbeidsproces
(re-integratie) Dat is wanneer er geprobeerd wordt mensen terug te krijgen in het
werkproces.
Forse ingegrepen in het stelsel.
In de loop der jaren is veel veranderd. De veranderingen die de afgelopen jaren zijn
doorgevoerd. Ooit was de WAO ter hoogte van 80%. De WW-duur is beperkt, korter en lager.
Er is een inkomenstoets in Anw en AOW. Verder is er bij de Participatiewet spraken van een
kostendelersnorm en is de partnertoeslag in de AOW afgeschaft. De toegang wordt strenger
aan de poort. Dat gebeurt met diverse wetten zoals de Wet poortwachter (hoger eisen aan
gesteld) en Wet huisbezoeken. Ook zijn de keuringseisen aangescherpt.
Sociale verzekeringen
Er zijn twee verschillende verzekeringen: werknemers- en volksverzekeringen. De
werknemersverzekeringen zijn voor werknemers die een arbeidsovereenkomst hebben of
hadden. Of mensen die gelijk gesteld worden met een arbeidsovereenkomst. Hierover vallen
de zzp’er niet. De volksverzekeringen iedereen die in Nederland woont of in Nederland
werkt kan er aanspraak op doen (ingezetenen). ( Ze beginnen bijna allemaal met een ‘a’. De
financiering geschiet via premies.
Sociale voorzieningen
Een sociale voorziening is een inkomensaanvullende voorziening, zoals de PW. Heeft een
burger geen of niet genoeg inkomen, dan vult de bijstand het aan. Dit inkomen wordt
aangevuld tot het sociaal minimum. Maar ook inkomensondersteunende voorzieningen
zoals toeslagen belastingdienst (huurtoeslag) en vergoeding voor bepaalde kosten. De
financiering wordt uit belastingopbrengsten betaald.
, Twee systemen
Er is sprake van een omslagstelsel: er zijn mensen die dit jaar AOW betalen, deze
opbrengen worden dit jaar aan iemand uitbetaald die recht heeft op AOW. Dit is niet vol te
houden omdat er meer mensen in de AOW zitten dan mensen die werken. Het omslagstelsel
is dus binnenkrijgen en betalen! Een andere manier van sparen is het kapitaalstelsel hierbij
leg je geld opzij, waar je later geld van krijgt. Daardoor is de druk minder groot dan bij een
omslagstelsel. Het gaat hier om particuliere pensioenen.
Bij wie moet ik zijn? + toezicht en handhaving.
Er zijn 4 belangrijke instelling die de verzekeringen en sociale voorzieningen regelen. UWV,
SVB, Gemeenten en Belastingdienst. De minister van SZW houdt toezicht op SVB en
UWV (via inspectie SZW). De minister van SZW en Algemene rekenkamer houdt toezicht op
de gemeenten. Ook wordt er toezicht gehouden via cliëntenparticipatie dat zijn forums etc.
Waardoor toezicht wordt gehouden of het allemaal wel klopt. De sancties die opgelegd
kunnen leggen zijn maatregelen deze hebben altijd betrekking op de uitkering en je voldoet
niet aan de vereisten (bijv. de sollicitatieplicht van UWV). Er kan een boete worden opgelegd
er sprake van fraude. Als er ten onrechte een uitkering is ontvangen wordt dat
teruggevorderd.
Rechtsbescherming
In alle gevallen moet er bezwaar gemaakt worden bij de uitkeringsinstanties. De
uitkeringsinstantie neemt een beslissing op bezwaar (BOB). Een besluit van UWV en
gemeente geldt een termijn van 6 weken om te beslissen op het bezwaar. Bij SVB is dat 13
weken (afwijking). Daarna wordt er beroep ingesteld bij de bestuursrechter. Hierna kan er
hoger beroep Centrale Raad van Beroep.
begrip volledige naam Verzekering Wijze van Afgedekt risico
(volksverzekering of financiering
werknemersverzeker
ing) of voorziening?
WW Werkloosheidswet Werknemers premies Verzeker je je voor het
verzekering feit dat je werkloos
wordt
Wmo Wet Maatschappelijke Sociale voorziening Belasting Bijvoorbeeld
2015 Ondersteuning opbrengsten huishoudelijke hulp etc.
ZW Ziektewet Werknemers premies Doorbetalen bij ziekte.
verzekering
PW Participatiewet Sociale voorziening Belasting Je kan blijven voorzien
opbrengsten in je onderhoud.
TW Toeslagenwet Sociale voorziening Belasting Huur- /zorgtoeslag etc.
opbrengsten Dat je als je onder het
minimum aangevuld
wordt.
AKW Algemene kinderbijslag Sociale voorziening Belasting Toeslag op je oppas. Als
opbrengsten je kinder hebt is dit een
extra aanvulling
Wet Wet werk en inkomen Werknemers Premies Voor arbeidsongeschikte
WIA naar arbeidsvermogen verzekering die langdurig ziek zijn,
langer dan 2 jaar in de
ZW hebben gezeten.
Awir Algemene wet Sociale voorziening Belasting Huurtoeslag ter
inkomensafhankelijke opbrengsten aanvulling van
regelingen
Bbz Bijstand voor Sociale voorziening Belasting Als je een zzp’er bent
zelfstandigen opbrengsten (met een levensvatbaar
plan) dan kan je geld
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper kellybennik. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.