Samenvatting hoofdstuk 2: geschiedenis vak mens & maatschappij
5 keer bekeken 0 keer verkocht
Vak
Mens & Maatschappij
Instelling
Arteveldehogeschool (Artevelde)
Dit is een samenvatting van het hoofdstuk: Geschiedenis van het vak Mens & Maatschappij van de richting Lager Onderwijs. Maakte dit examen naar aanleiding van het examen, en slaagde
Historisch proces : geheel van menselijke handelingen die in verleden plaatsvonden
Onderzoek en beschrijving van historisch proces: studie van menselijk handelen in
verleden
Historische kennis = historicus die door onderzoek kennis van historisch proces verzamelt en
vormgeeft
Zo objectief mogelijk beeld vormen verleden
Menselijk
bronnen
handelen in het
verleden
Beeld van het Historicus =
verleden onderzoek van het
(= Reconstructie) verleden
1.2 Bronnen
= voorwerpen uit verleden die tot ons zijn gekomen of getuigenissen over het verleden.
2 soorten:
Overblijfselen
= voorwerpen die iets vertellen over verleden, iets dat tastbaar is.
Overleveringen
= mondelinge of schriftelijke getuigenissen die verhaal, gebeurtenis,..
beschrijven/becommentariëren
pag. 1
,Indeling bronnen
1e verdeling:
Geschreven bronnen
= teksten die gedrukt, gebeiteld, geschreven,.. zijn
Ongeschreven bronnen
= onderverdeeld in 2 groepen
o Materiële voorwerpen
= archeologische bronnen, munten (numismaticus = specialist geld
geschiedenis), met de hand vervaardigde afbeeldingen, mechanisch
vervaardigde afbeeldingen (foto’s, film,..)
o Immateriële bronnen
= orale bronnen, talen, zegswijzen, namen, tradities,..
2e onderverdeling:
Primaire bron
= direct afkomstig persoon die betrokken was bij gebeurtenis
Secundaire bron
= informatie gebaseerd op informatie die eerder is doorgegeven door primaire bronnen
!!! secundaire bronnen zijn ook subjectief maar betrouwbaarder dan primaire bronnen !!!
Primaire bronnen = gekleurd
3e onderverdeling:
Bewuste bron
= bron heeft bedoeling om verslag te doen
Onbewuste bron
= bron heeft niet het doel om verslag te doen over gebeurtenis
Historische kritiek = overblijfselen/overleveringen worden pas historische bronnen genoemd als ze
deze kritisch bevraagd worden door historicus
Historische kritiek
= bij bestuderen bronnen zowel inwendige als uitwendige kritiek toegepast:
Uitwendige kritiek
= bevraagt hoe bron tot stand kwam
o Oorsprongskritiek: wie, wat en wanneer?
o Oorspronkelijkheidskritiek: authentieke versie bron?
o Ontleningskritiek: plagiaat gepleegd?
Inwendige kritiek
= bevraagt inhoud bron
o Interpretatiekritiek: waarom werd bron gemaakt, wat was de maker zijn
boodschap?
o Gezagskritiek: is bron historisch waardevol?
= historisch feit plaatsen in tijd, ruimte en domeinen (socio-cultureel, socio-politiek en socio-
economisch)
Periode veranderd als er op alle domeinen veranderingen zijn:
politiek: besturing land
cultureel: levensbeschouwelijk, esthetische,
sociaal: binnen maatschappij ons elkaar gedragen
economisch: geldzaken
klassen = economische daagkracht (inkomens)
standen = adel meer rechten dan gewone burgers, politiek
mercantilisme: bestuursvorm waarbij er weinig import is maar de export gaat stimuleren
(afschermen eigen grenzen)
De tijdrekening
= middel om tijd voor te stellen vanaf bepaald vertrekpunt
Christelijke tijdrekening = geboorte krischtus
Arabische wereld = 622 na Chr.
Joodse tijdrekening = 3761 v. Chr.
MAAR: welk vertrekpunt ook, elke tijdrekening start met jaar 1, NOOIT jaar 0
Periodisering in eindtermen
In basisonderwijs: indeling in 4 periodes
1. prehistorie/oudheid = tot +/- 500
2. middeleeuwen = +/- 500 tot +/- 1500
3. nieuwe tijden = +/-1500 tot onze tijd
4. onze tijd = ?
pag. 3
, 2. De oudste tijden (van de eerste mens tot 800 v. Chr.)
Indeling o.b.v. werktuigen die gemaakt zijn.
2.1 inleiding
Geschiedenis vertelt verhaal van mensen, verleden menselijke cultuur -> geen duren en planten
(paleontoloog)
Prehistorie: 3 periodensysteem
Steentijd
Bronstijd volgorde van materiaal dat gebruikt werd werktuigen en voorwerpen
ijzertijd
driedeling v/d steentijd: -> economisch oogpunt
paleolithicum = periode jagers en voedselverzamelaars
mesolithicum = overgang nomadische samenleving naar agrarische samenleving
neolithicum = eigen voedselproductie, agrarische samenleving krijgt vorm
2.2 wat voor de prehistorie?
2.3 De prehistorie: periode jagers-voedselverzamelaars
!!! mens stamt niet af van apen -> wel dezelfde voorouders!!!
Primaten = opperdieren, waaronder apen en halfapen -> meest verwant met mens:
Anatomische gelijkenissen
Embryologische gelijkenissen
Moleculaire gelijkenissen
Genetische gelijkenissen
Fysiologische gelijkenissen
Chromosomale gelijkenissen
MAAR: morfologische verschillen:
Verhoudingsverschil schedeldoos en gelaat -> ontwikkeling hersenen
Voorhoofd mens = verticaal, mensaap = achteruit
pag. 4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper CelineBraeckman. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,49. Je zit daarna nergens aan vast.