Dit is een samenvatting van les 2 anatomie leerjaar 2 periode 3. Het gaat over: menstruele cyclus, hormonale veranderingen hierbij en mannelijke geslachtsorganen.
De student kan uitleggen hoe de menstruele cyclus verloopt en welke
veranderingen zich tijdens de menstruele cyclus voordoen in de bouw van het
endometrium:
Ontwikkeling van follikel en endometrium:
Door de wand van de follikel wordt oestrogeen, een steroïdhormoon geproduceerd.
Dit hormoon stimuleert de ontwikkeling van het endometrium (baarmoederslijmvlies).
Kort na de ovulatie wordt de Graafse follikel corpus ruvrum genoemd vanwege de
aanwezigheid van bloedstolsels. Twee dagen later wordt de lege follikel corpus
luteum (geel lichaam) genoemd. Het corpus luteum produceert naast oestrogeen ook
progesteron. Als er geen bevruchting plaatsvindt, gaat de corpus luteum te gronde.
Doordat hierbij de bloedvaten verdwijnen en bindweefselvorming optreedt, gaat het
corpus luteum dan over in het corpus albicans (wit lichaam).
Cyclische veranderingen endometrium:
Proliferatiefase (groeifase): endometrium wordt dikker door werking
oestrogeen. De vaatvoorziening neemt toe en er ontwikkelen zich talrijke
klierbuisjes.
Secretiefase: deze fase begint na de ovulatie en staat onder invloed van
progesteron uit het corpus luteum. Het endometrium wordt nog dikker, maar
vooral rijker aan voedingsstoffen door de afscheiding van secreten door het
slijmvlies en de talrijke kliertjes.
Menstruatiefase: deze treedt op wanneer er geen bevruchting plaatsvindt. Het
corpus luteum gaat te gronde, zodat de productie van progesteron daalt. De
bloedvaten worden dichtgedrukt, waardoor het endometrium afsterft en onder
bloedverlies wordt afgestoten.
De student kan uitleggen welke hormonale veranderingen zich tijdens de
menstruele cyclus en de zwangerschap voordoen:
Hormonale regulatie van de ovariële cyclus:
De ovariële cyclus (menstruatiecyclus) omvat 28 dagen, waarbij de eerste vier tot
zeven dagen worden uitgemaakt door de menstruatie.
1. Productie progesteron en oestrogeen is laag en hypofyse wordt aangezet tot
maken van FSH dat een follikel laat rijpen.
2. Follikelcellen produceren oestrogeen die FSH remt. Hierdoor wordt
voorkomen dat niet een tweede follikel gaat rijpen.
3. Onder invloed van oestrogeen wordt het endometrium voorbereidt op komst
eicel.
4. Twee dagen voor ovulatie neemt de productie van het hormoon LH sterk toe
en draagt zorg voor de ovulatie.
5. De follikel ontwikkelt zich in het corpus luteum en nu produceren de
follikelcellen niet alleen oestrogeen maar ook progesteron.
6. Door toename progesteron zorgt dit ervoor dat het endometrium nog meer
groeit.
7. Progesteron remt productie van LH. Daarmee wordt bereikt dat, wanneer er
toch een tweede follikel rijpt, deze niet kan openbarsten.
, 12.4 t/m 12.4.3 en 12.5 + BB
Geen bevruchting:
1. Het corpus luteum gaat te gronde. De productie van progestron en oestrogeen
daalt, waardoor de remming op de hypothalamus wegvalt.
2. De productie FSH komt weer op gang en begint een nieuwe follikel te rijpen.
Endometrium wordt afgestoten.
Wel bevruchting:
1. De vrucht nestelt zich na ongeveer zes dagen in het endometrium.
2. Productie HCG komt op gang. Dit hormoon voorkomt dat het corpus luteum
wordt afgestoten. Het blijft ongeveer 4 maanden bestaan, waarbij de omvang
nog toeneemt.
3. De productie oestrogeen en progesteron gaat gewoon door.
4. Na 4 maanden produceert de placenta genoeg hormonen en wordt de corpus
luteum afgestoten.
Effecten van oestrogeen:
Endometrium dikker maken
Primaire en secundaire geslachtskenmerken
Een sterk dalende oestrogeenproductie leidt tot climacterium (overgang).
Tijdens zwangerschap wordt het rijpen van een nieuwe eicel onderdrukt.
De student kan uitleggen hoe de mannelijke inwendige en uitwendige
geslachtsorganen zijn opgebouwd:
De mannelijke geslachtsorganen omvatten de testes (zaadballen), epididymides
(bijballen), ductus deferens (zaadleiders), vesiculae seminales (zaadblaasjes),
prostaat en de penis (lid).
Testes:
De testes bevinden zich in een huidplooi, het scrotum. Iedere testes is hierin
opgehangen aan de funiculus spermaticus (zaadstreng), waarbij de linkertestis
meestal iets lager hangt dan de rechter.
Testes bestaan uit lobjes, waarbij ieder lobje enkele zaadkanaaltjes (tubili seminiferi)
bevat, die uitmonden in een netwerk: rete testis. De wanden van de zaadkanaaltjes
bevatten twee soorten cellen, spermatogoniën, waaruit zaadcellen ontwikkelen en
steuncellen (cellen van Sertoli).
Ontwikkeling spermatozoën:
De spermatogenese begint vroeg tijdens de embryonale ontwikkeling, doordat
kiemcellen zich ontwikkelen tot spermatogoniën, die vervolgens naar de testes
verplaatsen.
Pas vanaf de puberteit gaan de spermatogoniën zich mitotisch delen, waardoor
voortdurend grote aantallen spermatogoniën in de testes aanwezig zijn.
Ze bevinden zich in de wand van de zaadkanaaltjes. Bij de man gaan zich vanaf de
puberteit voortdurend nieuwe cellen meiotisch delen, terwijl bij de vrouw dit voor de
geboorte al is begonnen.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lauravandiepen1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.