Hoofdstuk 11: De Atlantische
revolutie
Ontmoeting Roosevelt & Churchill
Einde zomer 41: wereld verrast met bericht dat Winston Churchill en Roosevelt elkaar in geheim
hebben ontmoet op oorlogsschepen = De Conferentie van Placentia Bay te Newfoundland vond
plaats tussen 9 en 12 augustus 1941
à Atlantisch charter: goedgekeurd = Het was de eerste van een reeks teksten waarmee de
beide grootmachten en toekomstige geallieerden hun oorlogsdoelstellingen en hun visie op
de wereldorde na de overwinning tegen nazi-Duitsland duidelijk maakten.
à Hoogtepunt : religieuze dienst; symboliseerde de eenheid v.d. beide Atlantische
democratieën tgov. het gevaar v.h. autoritarisme en fascisme
à Eerste ontmoeting na jarenlang correspondenten te zijn
à Vonden beide dat Duitsland onder Hitler gevaarlijk was
à Churchill: kritiek vanaf de bühne v.d. Commons op pogingen v.d. Britse regering om
compromissen te maken met Hitler en hem te integreren in de vredesordening van
Europa
à Roosevelt: bereid zich voor op onvermijdelijke oorlog in Europa
Roosevelt
à Af te rekenen met Great Depression (1929)
à Hield oog op wat er over de Atlantische oceaan gebeurde
à Zag onvermijdelijke oorlog tussen nazi-Duitsland en de westers democratieën
à Hij zag het als strijd voor de toekomst van vrijheid en democratie
à Als nazi-Duitsland aan de macht kwam = dodelijk voor VS
- Probeert VS ervan te overtuigen neutraliteitspolitiek los te laten
- Onderstroom Amerikaanse politiek = isolationistisch
- Isolationisme = een reactie op de Amerikaanse interventie in de Eerste Wereldoorlog
VS toen meegesleurd in oorlog door idealisme v.d. democratische president
Wilson (hopen op nieuwe wereldorde na overwinning)
- Orde gevestigd op recht en rechtvaardigheid gebeurde niet na 1918
Amerikaanse reactie
wetten door Amerikaans Congres ( 1934-1935)
= verzekeren dat de VS niet opnieuw zou meegesleurd worden (Wilson) door democratische
president in oorlogen, waar zij niets mee te maken hadden
Voor interventie van VS, steun met geld en wapens gevolg: aanvallen v.d. Duitse zeemacht
tegen Amerikanen
VS werd zo meegesleurd in oorlog, want moest wel oorlog verklaren
Debt default act
1934
- Verboden leningen te geven aan staten in oorlogstijd die hun schulden niet tijdig aflosten bij
Amerikaanse banken (alle Europese staten tijdens of na WOI)
,Neutrality act
1935
- Boycot tegen wapenleveringen aan oorlogvoerende landen
- Verbied Amerikaanse burgers te reizen naar gebieden die door president als oorlogsgebied
aangeduid werden
beperkingen worden versoepeld door regering Roosevelt na invasie van Polen door Duitsland
(start WOII)
Cash & Carry act
November 1939
- Toegelaten dat oorlogvoerende landen wapens en goederen kochten mits ze contant
betaalden en met eigen schepen kwamen halen
- Amerikaanse burgers en schepen: NIET naar oorlogvoerende landen varen
risico op aanvallen zo klein mogelijk houden
Gevolg: bevoorraden westerse geallieerden en GB (na val Frankrijk in juni 1940)
Invoering dienstplicht
1940
Roosevelt: mobiliseerde Amerikaanse economie en industrie wapens maken en leveren aan
Britten en dominions
Arsenal of democracy
= Roosevelt noemt VS tijdens een van zijn Fireside Chats: Arsenaal van de democratie
( term van Jean Monnet)
Land lease act
Maart 1941
- Goedgekeurd door Congres
- Wapens en goederen uitlenen aan oorlogvoerende landen
o Zomer 1940: Battle of Brittain: 60 oorlogsschepen uitgeleend aan Londen door VS
noodzakelijk om scheepslijnen op Atlantische Oceaan te beschermen tegen Duitse
duikboten
In ruil: GB VS: Britse militaire basissen langs Atlantische kust van Amerika
en in de Caraïben
, Ontmoeting Newfoundland
Doel: beide leider willen de band versterken
Waarom: oorlog in nieuwe fase invasie van de SU door Duitsland
- Roosevelt en Churchill bieden steun aan SU (blijven tegen ideologie v.h. communisme en
regime van Stalin)
o Leverden wapens aan Moskou
Churchill’ doel = Roosevelts bevestiging dat VS ooit in oorlog komt
zou Britten hart onder de riem steken
Roosevelt wilde die indruk NIET geven (merendeel v.d. VS-bevolking was tegen oorlog)
Roosevelt = top afsluiten met verklaring van gemeenschappelijke doelen (overstijgen geopolitieke
belangen van GB)
- Kolonisatie = probleem inwoners v.d. eerste kolonie hebben zocht bevrijd v.d. Europese
kolonisatoren
o Europese koloniale rijken = staan id. weg van vrijhandel en vrije zeevaart (cruciaal
voor VS als grootste industriële en handelsmogendheid in de wereld)
Atlantisch Charter
ze vatten oorlog als conflict tussen autoritarisme en vrijheid/ democratie zodat ze vermijden de
indruk te geven dat dit klassiek, geopolitiek conflict was
gaf uitdrukking aan diepste overtuigingen van Roosevelt + zelfbeeld van de Amerikaanse
bevolking als voorvechters van vrijheid en democratie in de wereld
1. De oorlog streeft geen gebiedsuitbreiding na
2. Aan einde oorlog geen gebiedsoverdracht zonder instemming betroffen bevolking
3. Interne zelfbeschikking: het volk heeft het recht om de regeringsvorm te kiezen waarin zij
willen leven
4. Alle staten krijgen onder gelijke vw’en toegang tot handel en grondstoffen
5. Samenwerking tss de naties voor betere arbeidsvoorwaarden ( New Deal politiek van R.:
verheven tot beginsel voor nieuwe wereldorde), economische vooruitgang en sociale
zekerheid
6. Na de vernietiging van de nazi-tirannie komt er vrede tot stand
7. Alle landen kunnen de zeen bevaren zonder belemmering
8. Alle landen moeten afzien van het gebruik van geweld
grondslag voor de samenwerking van de Verenigde Naties (= geallieerden) + grondslag voor de
nieuwe wereldorde die ze tussen 1941 en 1945 zouden uittekenen
Echte revolutie
VS breekt met traditie: zichzelf afzijdig houden v.d. geopolitieke dynamiek buiten wat ze als
hun veiligheidszone beschouwen
o Hierdoor leidinggeven aan nieuwe wereldorde
model van de vrije maar sociaal gecorrigeerde markteconomie Model voor een nieuwe,
economische wereldorde (voor soevereine staten)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper zoegoethals18. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.