Samenvatting
ADVA
Master Accountancy Nyenrode
Anne van Asten
,1
,Inhoudsopgave
College 1 – Business Models ................................................................................................................................................................... 4
Algemeen................................................................................................................................................................................................ 4
Peecher – It’s all about audit quality ................................................................................................................................................ 4
Hogan – Financial statement Fraud................................................................................................................................................... 7
College 2 – Engagement Risk ................................................................................................................................................................. 9
Johnstone – Client-Acceptance Decisions: Simultaneous Effects of Client Business Risk, Audit Risk, Auditor Business Risk,
and Risk Adaptation. ............................................................................................................................................................................ 9
Fukukawa – Client Risk Factors and Audit Resource Allocation Decisions .............................................................................. 10
College 3 – Accountability ................................................................................................................................................................... 13
Algemeen............................................................................................................................................................................................. 13
DeZoort – Accountability and auditors’ materiality judgments: The effects of differential pressure strength on
conservatism, variability, and effort .............................................................................................................................................. 13
Peecher – An accountability framework for financial statement auditors and related questions ..................................... 14
College 4 – Risk Assessment ................................................................................................................................................................. 16
Algemeen............................................................................................................................................................................................. 16
Knechel – The business risk audit: origins, obstacles and opportunities .................................................................................. 16
Curtis – Auditors’ Training and Proficiency in Information Systems: A Research Synthesis ................................................. 18
College 5 – Audit Activities .................................................................................................................................................................. 20
Algemeen............................................................................................................................................................................................. 20
Werner – Embedding process mining into financial statement audits..................................................................................... 20
Snoei – Toepassing van (big) data-analyse in de MKB-jaarrekeningcontrole in een relatief eenvoudige omgeving . 22
College 6 – Going Concern ................................................................................................................................................................. 24
Algemeen............................................................................................................................................................................................. 24
Nolder – Grounding the professional skepticism construct in mindset and attitude theory: A way forward .................. 25
Carson – Audit Reporting for Going-Concern Uncertainty: A Research Synthesis................................................................ 27
College 7 – Reporting ........................................................................................................................................................................... 30
Jensen – Theory of the Firm: Managerial Behavior, Agency Costs and Ownership Structure ........................................... 30
Gray – Perceptions and Misperceptions Regarding the Unqualified Auditor’s Report by Financial Statement
Preparers, Users, and Auditors ....................................................................................................................................................... 32
Standaarden............................................................................................................................................................................................ 36
Standaard 200 – Algehele doelstellingen van de onafhankelijke accountant, alsmede het uitvoeren van een
controle overeenkomstig de standaarden ................................................................................................................................ 36
Standaard 210 – Overeenkomen van de voorwaarden van controleopdrachten ......................................................... 36
Standaard 240 – De verantwoordelijkheden van de accountant met betrekking tot fraude in het kader van een
controle van financiële overzichten ............................................................................................................................................ 37
Standaard 250 – Het in aanmerking nemen van wet- en regelgeving bij een controle van financiële overzichten 38
Standaard 315 – Risico op een afwijking van materieel belang identificeren en inschatting door inzicht te
verwerven in de entiteit en haar omgeving ............................................................................................................................. 38
Standaard 320 – Materialiteit bij de planning en uitvoeren van een controle ............................................................... 40
Standaard 330 – Inspelen door de accountant op ingeschatte risico’s ............................................................................. 40
Standaard 500 – Controle-informatie...................................................................................................................................... 41
Standaard 520 – Cijferanalyses ............................................................................................................................................... 42
Standaard 700 – Het vormen van een oordeel en het rapporteren over financiële overzichten ............................... 42
2
, Standaard 701 – Het communiceren van kernpunten van de controle in de controleverklaring van de
onafhankelijke accountant ........................................................................................................................................................... 44
Standaard 706 – Paragrafen der benadrukking van bepaalde aangelegenheden en paragrafen over overige
aangelegenheden in controleverklaring van de onafhankelijke accountant..................................................................... 44
Standaard 720 – De verantwoordelijkheden van de accountant met betrekking tot andere informatie.................. 44
Overige relevante wet- en regelgeving............................................................................................................................................ 45
VGBA ............................................................................................................................................................................................... 45
ViO ................................................................................................................................................................................................... 45
Bijlagen ..................................................................................................................................................................................................... 46
3
,College 1 – Business Models
Algemeen
Het vak ADVA heeft 3 verschillende invalshoeken:
1. IT en data
2. Ethiek
3. Fraude
Telkens wordt gekeken naar het maatschappelijk belang en de overige belangen. Hier heeft het wetenschap onderzoek
gedaan, wat weer vertaald is naar de wet- en regelgeving waar wij ons als accountants aan moeten houden.
Peecher – It’s all about audit quality
Aanleiding: ARM model voldoet niet meer, er moet een nieuw model komen omdat er ook sprake is van nieuwe business
modellen (o.a. technologische ontwikkelingen op IT vlak en meer schattingsposten). Ook de diverse fraudecasussen
betreft een oorzaak voor het ontwikkelen van een nieuw model, met ARM mis je namelijk belangrijke aspecten. Door de
alsmaar groter wordende veranderingen dient er meer risicogericht gecontroleerd te worden om tot een goed oordeel
te komen. Het traditionele ARM model is hierin niet meer toereikend.
Hoofddoel: Verhogen van audit quality
Koppeling standaard: Artikel is te koppelen aan std. 315, binnen deze standaard moet je de entiteit en haar omgeving
bekijken. Dit is ook wat Peecher beschrijft, de standaarden zijn echter nog wel op basis van ARM. Verder wordt in de
standaarden ook beschreven dat er voldoende controle informatie verzameld moet worden, dit is te koppelen aan het
begrip evidence driven belief based uit het artikel van Peecher.
ARM vs. SSA:
Binnen het traditionele ARM model wordt het audit risk bepaald door:
- Of financiële overzichten afwijking van materieel belang bevatten voorafgaand aan audit
- De waarschijnlijkheid dat accountant deze afwijkingen niet zal ontdekken tijdens de controle
Binnen het SSA model gaat de accountant op de stoel van de onderneming zitten en nadenken wat de strategieën/
stakeholders/ risico’s en toezichthouders zijn van de onderneming. De risico’s van de onderneming dienen door de
accountant gekoppeld te worden aan de strategie. Een diepgaande kennis van de omgeving en onderneming is dus van
groot belang voor de accountantscontrole, op dat moment is de accountant veel beter in staat om te beoordelen wat
voor impact dit heeft op de risico’s en verdere controleaanpak.
Het SSA model bestaat uit de volgende factoren:
- EBS (entity business states): strategieën, voorwaarden, processen, economische acties en gebeurtenissen binnen
de entiteit en zakelijke relaties uit het verleden/ heden/ toekomst. Bij EBS is het van belang dat de accountant
begrijpt in welk economisch web de organisatie zit (alles wat zich speelt rondom en binnen onderneming). Dit
kan vervolgens gekoppeld worden aan strategic thinking. Als de accountant begrijpt wat de visie van de
onderneming is, kunnen we dit vervolgens ook
beter koppelen aan de risico’s/ fraude (wel
of geen gelegenheid/ druk).
- MII (management information intermediaries):
MII transformeert EBS naar MBR. Dit ziet toe
op het gehele verwerkingsproces; alle interne
processen, interne beheersingsmaatregelen
en risicomanagementbeleid (volwassenheid
IB)
- MBR (management business representations):
gaat over de rapportages/ general ledgers/
FIGUUR 1
4
, subledgers en ook over de uiteindelijke jaarrekening. Ziet dus toe op het uiteindelijke product van het gehele
proces.
Binnen SSA is het dus van belang om te kijken naar het businessmodel: Waar verdient het bedrijf haar geld mee? Wat
is het bestaansrecht van de onderneming? Het is belangrijk om het bedrijfsmodel te kennen om op basis daarvan de
risico’s in kaart te brengen.
Het businessmodel kun je vervolgens ook ethisch beoordelen door dit tegen de beginselen van de VGBA aan te leggen:
- Professionaliteit
- Integriteit
- Objectiviteit
- Vakbekwaamheid en zorgvuldigheid
- Vertrouwelijkheid
Toepassing businessmodel
Voorbeeld 1: Nee verkopen
Wij willen nooit “nee verkopen”, resultaat hiervan is dat de voorraad altijd hoog moet zijn, risico is dus dat je grote kans
hebt dat je met deze voorraad blijft zitten.
Voorbeeld 2: Webshop
Bol.com, grootste risico is dat de website er uit ligt. Dit vormt een hoog risico, van belang voor de continuïteit van de
onderneming. Vanuit hier kan je een verwachting opstellen voor een bepaald kostenpatroon, bijvoorbeeld hoge IT kosten.
Systems thinking ziet dus toe op het begrijpen hoe de input vanuit EBS (omgeving organisatie) uiteindelijk terecht komt
in de jaarrekening (Welk proces volgt dat? Welke systemen loopt het door?). Hierbij wordt naar de financiële
verslaggeving gekeken alsof het één systeem is, wat bestaat uit meerdere elementen. Het gaat hier om de samenhang
tussen EBS, MII en MBR. Systems thinking is van belang, een accountant die dit nastreeft, erkent de mate waarin de
dynamische staten van een onderneming afhangen van vroegere, huidige en toekomstige invloed binnen onderneming
zelf en andere ondernemingen in het economische web.
Probleem SSA: Accountants waren niet voldoende opgeleid om de vertaling te maken vanuit de omgeving. Vaak zagen
accountants geen risico’s of waren deze onvoldoende gemitigeerd vanuit de auditwerkzaamheden (dit was gevolg van
minder gegevensgerichte werkzaamheden). Doordat er minder gegevensgerichte werkzaamheden (vaak tijdrovend)
werden uitgevoerd, werd er tamelijk veel geld verdiend met de audits, hier was veel kritiek op. Een andere vorm van
kritiek op het feit dat er minder gegevensgericht gecontroleerd werd, is de mate van vertrouwen wat accountants hebben
in de controlewerkzaamheden. Daarnaast was er ook kritiek op het feit dat het gehele risicomanagement binnen de
organisatie zo van belang was, hierdoor ging de accountant namelijk advies gerelateerde werkzaamheden uitvoeren
waardoor de controle meer neigde naar consultancy.
Concreet:
- Poging om non audit services te verkopen
- Te veel nadruk op analytical procedures i.p.v. test of detail
- Poging om de kosten van de audit te beheersen
- Meer senior teamleden benodigd
- Accountants hadden onvoldoende training in ‘systemthinking’
5