HC Notarieel ondernemingsrecht II.
HC 1 (13 sept): van oprichting tot ontbinding.
Wat is de rol van de notaris in de levenscyclus?
- Pre constitutieve fase
- Oprichting d.m.v. notariele akte.
- Actualiteit van digitale oprichting
- Te maken met een richtlijn die geïmplementeerd moet worden.
- KNB -> ervoor gezorgd dat de notaris ook bij de digitale oprichting een
rol blijft spelen. Notaris maakt de akte en stuurt deze op, de cliënt
ondertekent deze elektronisch.
- Waarom de notaris? Toegevoegde waarde is de belangrijkste reden. Ook de
poortwachtersrol. Men zal zich achter de oren krabben wanneer ze deze
toegevoegde waarde niet zien en wel moeten betalen. Grotendeels bepaald
door de markt.
- Storting anders dan in geld.
- Aandeelhoudersovereenkomst
- Adviserende rol.
- Niet verplicht langs de notaris om de ovk te maken, maar wel handig
vanwege de kracht. Vanzelfsprekend al executoriale kracht, kunt naar
deurwaarder ipv de rechter en onmiddellijk executeren. Heb je geen notariële
akte dan moet je eerst langs de rechter.
- Uitkeringen.
- AvA.
- Belangrijke transacties, bijv. fusie, joint venture.
- Nieuwe aandeelhouders.
- Aansluiten vennootschapsrecht bij familiestructuur.
- Uittreden aandeelhouders.
- Geschillen, procedures, arbitrage.
- Beursgang.
- Participatie door private equity of andere participant.
- Grensoverschrijdende transacties, concern, fusies.
- Ontbinding.
Welke sfeer en welke vragen?
- Wie heb je tegenover je? Een kenner of een beginner? Verschillend behandelen.
- Sfeer noodzaak voor feedback en process.
- Pro-actief.
- Achtergrond.
- Doel.
- Andere adviseurs.
- Stakeholders.
- Budget.
- Timing.
Aandachtspunten oprichting
1. Controle op rechtspersonen: repressieve permanente controle = geautomatiseerd
systeem waarbij koppeling wordt gemaakt tussen handelsregisters,
, bevolkingsregister, OM registers en belastingdienst. Wordt gekeken naar verdachte
namen en of die ergens opkomen.
2. Sanctielijsten. Van verscheidene organisaties controleren. Staat iemand hierop dan
mag je die persoon niet de notariële dienst verlenen.
a. Ongewenst gevolg is dat niet alleen de persoon die op de lijst staat wordt
getroffen maar ook een andere (bonafide) partij.
b. Als je wel de dienst verleent kunt je zelf of onderneming op een sanctielijst
komen.
3. Anti-witwasregeling: UBO-register.
a. Voor iedere RP de persoon die de UBO (ultimate beneficial owner) is
inschrijven. Is er geen, dan moet je een UBO aanwijzen. Iedere
vennootschap heeft ten minste 1 UBO.
4. Verplichte tussenkomst notaris?
Oprichtingsvereisten kapitaalvennootschap: één of meer oprichters (2:64/175 lid 2 BW)
1. Notariële akte (2:64/175 lid 2 BW).
a. Art. 2:4 BW -> afwijking op de Wna, vele vormvereisten gelden niet voor
oprichting. Louter is vereist een door de notaris ondertekende akte.
b. Wat doe je als je als notaris vergeet te ondertekenen? Wordt gecontroleerd
waarna de akte wordt ingebonden indien alles klopt. Mist de handtekening
dan wordt de notaris gevraagd alsnog te ondertekenen.
2. Inschrijving handelsregister (2:69/180 BW).
a. Geen vereiste voor de oprichting.
i. Bij EEC (europees economisch samenwerkingsverband) en informele
vereniging wel vereist.
b. Economisch delict indien niet ingeschreven.
c. I.b. in het Nederlands deponeren, maar mag ook in het engels, frans of duits.
Statuten wijzigen moet in het Nederlands.
3. Kapitaalbescherming (2:93aBW en 2:94a/204a BW).
Minimumvereisten statuten:
1. Naam, zetel, doel (2:66/177 lid 1 BW).
2. (bedrag MK), aantal en nominaal bedrag, soorten aandelen (2:67/178 BW).
3. Belet en ontstentenis bestuurders (2:134/244 lid 4 BW).
4. Belet en ontstentenis commissarissen (2:252 lid 4 BW).
Redenen voor statuten:
1. Art. 2:25 BW alles wat in boek 2 staat is dwingend recht, en je mag er louter van
afwijken indien de wet dit mogelijk maakt.
a. Reden dus -> afwijken van de wet.
2. Voor gebruiker van de BV prettiger een soort spoorboekje te hebben in de vorm van
de statuten, en niet de lastige wet erbij te moeten pakken.
3. De wet voorziet er niet in.
a. Kunt het ook uitwerken in een aandeelhoudersovk. Voor/nadelen:
i. Makkelijker te wijzigen (tenzij afgesproken dat wijziging via notariële
akte moet).
ii. Statuten zijn openbaar en de aandeelhoudersovk niet.
,Een Casus
DGA familiebedrijf met Holding in Italië besluit om verschillende redenen dat holding in NL
moet komen. Transactie structuur, oprichting BV, inbreng aandelen ItalyCo. Inhoud statuten,
oa aandacht voor bedrijf in familie (kinderen en kleinkinderen) en continuiteit. Wat in
statuten?
1. Aanbiedingsregeling
a. Uitgangspunt wetgever = beperkt overdraagbaar.
b. Kan opnemen dat ze vrij overdraagbaar zijn.
c. Om de aandelen zo veel mogelijk binnen de familie te houden opnemen dat
de aandelen eerst aangeboden moeten worden aan de aandeelhouders.
d. ‘Vrije kring’ opnemen -> uitgangspunt is aanbieden, maar hoeft niet aan te
bieden indien de aandelen kunnen naar iemand in de vrije kring.
2. Goedkeuringsregeling
a. Hier kan je ook een ‘vrije kring’ opnemen. Bijv. aanbieden niet nodig wanneer
je overdraagt aan je kinderen.
10 jaar later.
Aanbiedings- en goedkeuringsregeling geldt alleen voor de overdracht van aandelen,
voorziet niet automatisch in een overgang van aandelen. Een aandeelhouder is overleden
en de partner was enig erfgenaam, de aandelen zijn hierdoor onder algemene titel
overgegaan. De blokkeringsregeling werkt hiervoor niet. We moeten daarom ook voorzien in
blokkeren van de overgang, paar dingen die je hiervoor kan doen:
1. Wanneer aandelen onder algemene titel of anderszins verkregen worden die niet tot
de vrije kring behoort, dat die dan verplicht is de aandelen aan te bieden/goedkeuring
vraagt aan de andere aandeelhouders. Tot dat moment kan deze persoon echter wel
de voordelen van het aandeelhoudersschap benutten.
2. Kwaliteitseis -> opnemen dat het bijv. alleen familiekring tot zoveelste graad in recht
lijn. Hierbij biedt de wet de mogelijkheid het vergaderingsrecht en stemrecht weg te
houden bij de aandeelhouder.
Kunt de aandelen niet zomaar onteigenen.
Handelen namens BV i.o -> persoon die handeld is i.b. aansprakelijk. Duurt voort totdat de
BV is opgericht en de rechtshandeling is bekrachtigd. Als er binnen een bepaalde periode
faillissement optreedt, dan kan de aansprakelijkheid terugkeren.
Gebondenheid vennootschap
1. Bekrachtiging door BV/NV (2:203/93 lid 1 BW).
2. Oprichters verbinden BV/NV in akte van oprichting -> slechts limitatieve
rechtshandelingen (2:203/93 lid 4 BW).
3. Moet wel de BV zijn die partijen voor ogen hadden toen het contract werd getekend.
Is dit niet zo dan is de handelend persoon bevrijd van zijn aansprakelijkheid.
4. Verbintenisrechtelijke handelingen kunnen bekrachtigd worden. Goederenrechtelijke
handelingen = handel je namens de BV dan blijf de gehandelde eigenaar.
a. Bij faillissement willen de handelend personen vaak de zaak, waarvoor zij
vaak zelf ook hebben betaald, uit het faillissement houden.
b. Moet 2x verkopen en leveren. Verkoper verkoopt en levert 1x aan BV i.o.
onder opschortende voorwaarde. En levert 1x aan de natuurlijk persoon
onder ontbindende voorwaarde. Hierdoor komt het goed bij de BV.
Kenbaarheid van handelen namens de BV i.o.
, Rechten en verplichtingen BV/NV ontstaan eerst na bekrachtiging.
Bekrachtiging geschiedt na oprichting BV/NV
- Dient te geschieden door de BV/NV die partijen op het oog hadden.
- Uitdrukkelijk of stilzwijgend?
- In praktijk meestal op schrift.
De namens de BV/NV i.o. handelende persoon is hoofdelijk verbonden tot het moment
van bekrachtiging (2:203/93 lid 2 BW).
Namens de BV/NV i.o kunnen obligatoire en goederenrechtelijke rechtshandelingen
worden aangegaan.
Goederenrechtelijke levering pas door bekrachtiging tot stand.
Kapitaalbescherming = ontstaan om de criminaliteit tegen te gaan. Echte boeven
worden echter niet weerhouden hierdoor, was de conclusie. Bij de BV toen weer nieuwe
regels gemaakt, je mag altijd geld uitkeren, maar je moet kijken of je dan nog wel kan
voldoen aan de verplichtingen die je hebt. Moet goedkeuring van het bestuur krijgen.
Toetsen of er dan nog voldaan kan worden aan de verplichtingen, dat is de enige
weigeringsgrond. Bent aansprakelijk als bestuurder indien er niet aan de verplichtingen
kan worden voldaan. Degene aan wie is uitgekeerd moet de uitkering teruggeven indien
hij had moeten voorzien dat er door de uitkering niet meer aan de verplichtingen voldaan
kon worden.
Kapitaalbescherming tijdens bestaan vennootschap
- Inbreng in natura (94b/204b).
- Nachgründung: Alleen NV (94c).
- Uitkeringen aan aandeelhouders (105/216).
- Verkrijging van eigen aandelen (98/207).
- Financieel steunverbod: Alleen NV (98c).
- Kapitaalvermindering (99-100/208).
Formele wetgeving omgeven met strenge sancties van nietigheid.
Solvabiliteit en liquiditeit.
Goed begrip nodig van wat eigen vermogen is en wat je daar wel of niet mee kunt doen.
Eigen vermogen (373):
- Geplaatst kapitaal.
- Agio.
- Herwaarderingsreserve.
- Wettelijke reserves.
- Statutaire reserves.
- Overige reserves.
- Niet verdeelde winsten.
Poortwachtersfunctie
Twee jaar cel geëist tegen notarissen wegens fraude met plof-BV’s.
Het Openbaar Ministerie heeft eind vorige week twee jaar cel geëist tegen de (voormalig)
notarissen Robert Buurke en Job Broos. Zij worden ieder verdacht van betrokkenheid bij