Dit document bevat (Nederlandse) literatuursamenvattingen van het vak beroepsethiek en integriteit. Met dit document krijg je beter grip op de stof om uiteindelijk het eindessay te kunnen schrijven.
Inhoudsopgave
WEEK 1 – BEROEPSETHIEK VOOR JURISTEN.................................................................................................... 2
H. GOLDMAN - PROFESSIONAL ETHICS........................................................................................................................2
R. WASSERSTROM - ROLES AND MORALITY.................................................................................................................2
B. TAMANAHA - ON THE RULE OF LAW......................................................................................................................2
J. HERRING – ETHICAL THEORIES...............................................................................................................................2
M. ASSCHER – DE SCHAAL VAN CLEVERINGA...............................................................................................................3
F. VON SCHIRACH – VOLKSFEEST...............................................................................................................................3
WEEK 2 – KERNWAARDEN VAN DE RECHTER..................................................................................................4
LYNNE N. HENDERSON – LEGALITY AND EMPATHY.......................................................................................................4
ANDREW J. WISTRICH AND JEFFREY J. RACHLINSKI - IMPLICIT BIAS IN JUDICIAL DECISION MAKING..........................................5
LOTH -................................................................................................................................................................. 8
WEEK 3 – KERNWAARDEN VAN DE ADVOCAAT.............................................................................................. 9
P.A. BOONTJE – DE MEDIATION-ADVOCAAT VERLAAT HET TOERNOOIMODEL.....................................................................9
I. VAN DOMSELAAR – EEN EERLIJKE DEAL? OVER ETHISCH MINIMALISME IN DE CORPORATE ADVOCATUUR..............................9
CHRISTINE PARKER - A CRITICAL MORALITY FOR LAWYERS: FOUR APPROACHES TO LAWYERS’ ETHICS.....................................10
WEEK 4 – KERNWAARDEN VAN DE OFFICIER VAN JUSTITIE...........................................................................12
MICHAEL CASSIDY – CHARACTER AND CONTEXT: WHAT VIRTUE THEORY CAN TEACH US ABOUT A PROSECUTOR’S ETHICAL DUTY
TO “SEEK JUSTICE”?..............................................................................................................................................12
J. LINDEMAN - OFFICIEREN VAN JUSTITIE IN DE 21E EEUW............................................................................................13
WEEK 5 – DE KERNWAARDEN VAN DE OVERHEIDSJURIST.............................................................................15
M. BOVENS – THE QUEST FOR RESPONSIBILITY. ACCOUNTABILITY AND CITIZENSHIP IN COMPLEX ORGANIZATIONS...................15
VAN LOCHEM – DE SPANNING TUSSEN AMBTELIJKE LOYALITEIT EN CORRECT OVERHEIDSHANDELEN......................................16
SOURDIN - JUDGE V ROBOT?.................................................................................................................................17
WEEK 6 – DIVERSITEIT IN DE RECHTSPLEGING............................................................................................... 19
S. VAN DER RAAD – ‘CONCLUSION AND DISCUSSION’, OTHERING AND INCLUSION OF ETHNIC MINORITY PROFESSIONALS..........19
HUNTER - MORE THAN JUST A DIFFERENT FACE? JUDICIAL DIVERSITY AND DECISION-MAKING..............................................20
VAN DER BERG - DE RECHTERLIJKE MACHT EN CULTURELE EN RELIGIEUZE DIVERSITEIT........................................................21
WEEK 7 – (PROFESSIONELE) INTEGRITEIT IN DE WEERBARSTIGE PRAKTIJK....................................................23
G. POSTEMA – ‘SELF-IMAGE, INTEGRITY AND PROFESSIONAL RESPONSIBILITY’..................................................................23
LUBAN – INTEGRITY: ITS CAUSES AND CURES..............................................................................................................24
VAN DOMSELAAR - MOEDIGE JURISTEN IN DE ALLEDAAGSE CONTEXT..............................................................................25
,Week 1 – Beroepsethiek voor juristen
H. Goldman - Professional ethics
Professionals bezitten speciale expertise. Zij nemen belangrijke beslissingen en leveren diensten. Daarbij
genieten ze prestigieuze status en/of macht. Professionals maken vaak onderdeel uit van zelfregulerende
organisaties, waarbij zij gebonden zijn aan specifieke, gecodificeerde ethische eisen die afwijken van de
ethische eisen die zouden worden gesteld aan niet-professionals in een soortgelijke situatie.
We hebben beroepsgroepen nodig die van zekere orde zijn omdat deze zodanig belangrijk zijn voor alle
burgers (zoals artsen, advocaten, etc.).
R. Wasserstrom - Roles and Morality
De centrale vraag is: in hoeverre is roldenken gerechtvaardigd? Kan je bijvoorbeeld zeggen ‘ik deed het
omdat ik advocaat was’? Dit is de zogenoemde role-differentiated reasoning, een gangbare manier van
redenen waarbij er beroep wordt gedaan op een rol als rechtvaardiging voor het handelen en o.b.v.
waarvan kritiek op het handelen wordt geleverd. Roldenken is psychologisch aantrekkelijk (want je kan
dan makkelijk zeggen dat je advocaat bent, je worstel niet). Het heeft een spanning met het
universalistisch karakter van moraal, want ieders belang heeft een bepaald gewicht.
Er zijn drie verschillende argumenten voor roldenken:
1) ‘Betere uitkomsten’ argument (bijvoorbeeld als iedere ouder zijn eigen kind beschermt, dan
hoeven ouders niet te kijken naar andere kinderen).
2) ‘Concrete verwachtingen van direct betrokkenen’ argument (je mag verwachten dat je advocaat
aan jouw kant staat).
3) ‘Systematische verwachtingen’ argument (we leven in een rechtsstaat, daar hebben we
verwachtingen van).
B. Tamanaha - On the Rule of Law
Formele rechtsstaat = richt zich op de formele wijze hoe een rechtsstaat tot stand is gekomen, bijv. via
democratische besluitvorming. In de materiële opvatting zitten menselijk waarborgen.
J. Herring – Ethical theories
Bij een ethische analyse zoeken we antwoord naar de vraag wat het juiste is om te doen en hoe willen we
dat mensen reageren op deze situatie. Rosalind Hurthouse stelt dat er geen ‘moral whizz-kids’ bestaan.
Goede ethiek vereist een duidelijke uitleg met argumentatie.
Of een gedraging legaal is of ethisch zijn twee verschillende vragen. Iets mag dan wel ethisch zijn, maar
wellicht niet legaal.
Herring maakt drie benaderingen binnen de ethiek:
Op regels gerichte benadering, ‘volg de regels’, principes, waarden (deontologisch);
Op consequenties gerichte benadering (bijv. utilitarisme);
Op karakter gerichte benadering (bijv. praktische wijsheid, eerlijkheid, rechtvaardigheid, etc.).
Ethische principes
Consequentialisme = bepaalt of een handeling moreel gerechtvaardigd is of niet, afhankelijk van of het
goede of slechte gevolgen heeft.
Regel consequentialisme = bevordert het volgen van regels die normaal gesproken over het algemeen
goede gevolgen hebben.
, Deontologie = stelt dat er bepaalde morele regels zijn die moeten worden gevolgd, ongeacht de
omstandigheden.
Principe = houdt in dat een deontologische benadering wordt toegepast door middel van een benadering
die bekend staat als principialisme. Wordt veel toegepast bij het respecteren van de autonomie, niet-
kwaadaardigheid, weldadigheid en rechtvaardigheid.
Hermeneutiek = bevordert luisteren en praten door problemen. Door de problemen te articuleren en te
bespreken, zal een oplossing samenvloeien.
Feministische ethiek = beschouwt ethische dilemma’s in de context van gender. Het is hier belangrijk om
ervoor te zorgen dat denkstijlen of uitkomsten vrouwen niet benadelen.
Cassidy en Herring zitten dicht bij elkaar
Bij een algemene norm die onduidelijk is, kan de togadrager zich bijv. richten op consequenties of
situationele overweging. Voorbeeld van consequentietheorie: het meeste nut realiseren (bijv. bij
brand kiezen of je een individu redt of 12 anderen > je kiest voor 12 anderen).
Wat is vanuit de deugd het juiste om te doen in zo’n situatie? (= Cassidy) Dan zou je veel meer
gericht zijn op oefenen en blootstellen aan situaties > professionele vorming.
M. Asscher – De schaal van Cleveringa
Cleveringa (een Nederlandse jurist) was tegen de Duitsers vanwege zijn morele richtingsgevoel. Freisier
(een Duitse jurist) was nationalistisch.
Als Freisier het nulpunt van de rechtvaardigheid symboliseert, dan kan Cleveringa gelden als het
hoogtepunt daarvan. De schaal van Cleveringa is net als bij graden Celsius een meting van 0 tot 100. Het
uur der waarheid komt maar op één ding aan: niet wat je zegt dat je gaat doen, niet wat je achteraf zult
zeggen dat je hebt overwogen, maar uitsluitend wat je daadwerkelijk doet op het moment dat het gedaan
moet worden (bijv.: benoemen van hoogste rechter terwijl hij tijdens de WO II de Duitsers tegemoet heeft
gewerkt > het gaat er niet om wat goed en fout is, het gaat er om wat je eraan doet.
F. von Schirach – Volksfeest
Het verhaal gaat over twee studievrienden die de verdediging voeren voor mannen die een meisje
seksueel hebben misbruikt en toegetakeld. Het is hun eerste grote zaak en zij hadden als strategie dat
iedereen gewoon moest zwijgen. Tijdens de zitting bleek dat er niets te bewijzen viel. De
onderzoeksrechter hief het arrestatiebevel op en de mannen werden vrijgelaten. Voor het kantongerecht
stond de vader van het meisje. Hij keek de studievrienden aan. De studievrienden liepen door naar het
station en wilden geen van beide iets zeggen. Ze wisten dat ze hun onschuld waren verloren. Vanaf dat
moment wisten ze dat dingen nooit meer eenvoudig zouden zijn.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper MikeR24. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,99. Je zit daarna nergens aan vast.
