In dit document staan de antwoorden op de begrippen en parate-kennisvragen van hoofdstuk 11 duidelijk per paragraaf in een goedlopende samenvatting. Dit boek is geschreven door mijn docent.
Maatschappijleer samenvatting toetsweek Kerst
11.1 Democratie en dictatuur
Nederland is een democratie: een regeringsvorm waarbij het volk de macht heeft. Demos (=
volk) en kratos (= macht). Ook is er sprake van zogenaamde volkssoevereiniteit: alle macht
gaat uit van het volk. In Nederland zijn er parlementariërs die gekozen zijn en de bevolking
vertegenwoordigen. Een regering wordt gevormd door partijen die een meerderheid in de
Tweede Kamer hebben.
Veel ex-communistische landen (Oostbloklanden) en communistische landen (Cuba, China
en Noord-Korea) kenden/kennen een een systeem dat bekend stond als het communisme:
een politieke stroming die streeft naar volledige gelijkheid op economisch, sociaal en
cultureel gebied.
Oost-Europese leiders hebben kritiek op westerse vormen van democratie, omdat zij zelf
vinden dat ze de echte democratie vormen. De communistische partij vertegenwoordigt de
belangen van het hele volk. Die landen noemden hun land een echte volksdemocratie: het
volk heeft het voor het zeggen door één communistische partij.
In communistische landen stelde men dat er een regering zat voor het volk minders de
communistische partij. In westerse democratieën gaat men ervan uit dat er door het volk
wordt geregeerd door middel van het parlement.
Na de val van de Berlijnse muur in 1989 verdween het communisme.
De planeconomie (= een economie waarin de staat het economisch proces volledig bepaalt)
werd vervangen door een meer vrijemarkteconomie (= sprake van een wisselwerking
tussen vraag en aanbod die de prijs van het product bepaalt).
Er zijn ook landen die worden bestuurd door een dictator (= absolute alleenheerser) waar
een dictatuur (= staatsvorm met een alleenheerser) heerst. Maar meestal is er toch een
‘soort’ bestuursorgaan, die de dictator heeft aangewezen en namens het volk zogenaamd
besluiten goed kan keuren.Ten tijde van de nazi’s moest iedereen gehoorzamen aan Hitler
die zichzelf Führer noemde. De machthebbers uit dictatuur landen (Cuba, China, Noord-
Korea en aantal ontwikkelingslanden) kwamen vaak uit het leger. Deze landen noemen je
militaire junta (= het leger heeft er in feite de macht).
11.2 Nederland, een parlementaire constitutionele monarchie
Nederland kent een parlementair stelsel (= de regering moet steun krijgen van een
meerderheid in de Tweede Kamer). Het Parlement kent de medewetgevende macht, omdat
ze immers ook door de bevolking zijn gekozen. De minister-president is het hoofd van de
regering. Het staatshoofd is de Koning. En een parlementaire democratie heeft kenmerken:
1. De regering wordt gecontroleerd door de gekozen Tweede- en Eerste-Kamerleden
(volksvertegenwoordiging).
2. Er is sprake van principiële gelijkwaardigheid en gelijkheid van burgers
3. Algemeen kiesrecht: alle burgers hebben één stem, waardoor ze gelijke invloed
kunnen uitoefenen.
4. De macht van de overheid is beperkt, deze wordt ingeperkt door vrije verkiezingen
5. Er is sprake van een indirecte democratie / representatiedemocratie (= de
bevolking regeert indirect via een gekozen volksvertegenwoordiging (parlement) die
bij vrije en geheime verkiezingen worden gekozen. In een directe democratie zijn
het de burgers die rechtstreeks via een referendum (volksraadpleging) over politiek
gevoelige zaken beslissingen nemen.
6. Beslissingen worden altijd met een meerderheid van stemmen genomen
7. In een echte democratie houdt men ook altijd rekening met de meningen van
minderheden. Daarom zitten er ook aantal kleinere fracties in de Tweede Kamer.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Kirstenkamp. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.