Samenvatting recht en criminologie: module 2 historisch perspectief VUB
36 keer bekeken 0 keer verkocht
Vak
Recht en Criminologie
Instelling
Recht En Criminologie
De cursus van criminologie en recht aan de VUB bestaat uit vier modules. Module 1: basisbeginselen strafprocesrecht., module 2: Historisch perspectief, module 3: EVRM en tot slot module 4: Belgisch grondwettelijk perspectief. Dit is een samenvatting van module 2 historisch perspectief
,MODULE 2: HISTORISCH PERSPECTIEF
LESDOELEN
Lesdoelen
• Je weet en begrijpt hoe en waarom het strafrecht geëvolueerd is van privaat naar publiek (overheids)
recht
• Je kent de belangrijkste evoluties op strafrechtelijk vlak doorheen de tijd en kan deze uitleggen
binnen hun maatschappelijke context en tijdskader (oudheid, vroege/late middeleeuwen/, moderne
tijd)
• Je weet dat strafrecht niet altijd (democratisch) wettenrecht was zoals omschreven in het
hedendaagse legaliteitsbeginsel en dat in het verleden andere legitimaties gebruikt werden om te
straffen (God, gewoonte, Koning/Keizer)
• Je kan het ontstaan van de grondwet(en de grondwettelijke verankering van het strafrecht) in
algemene lijnen uitleggen vanaf de middeleeuwen met de opkomst van het leencontract, het
constitutionalisme, het parlementairsme & later de Verlichting
12de en de 18de eeuw worden vaak examenvragen over gesteld
Bronnenmateriaal module 2
• Martyn & Opsommer, Geschiedenis van het publiek recht en de politiek, Brugge, Die Keure, laatste
versie.
• Van den Wyngaert (zie reader) : hoofdstuk 2 (historisch overzicht) en hoofdstuk 3 (theorieën van het
strafrecht)
2. HET ROMEINSE (STRAF)RECHT: RATIONALISERING & VERWETENSCHAPPELIJKING ................................................6
HET ROMEINSE STRAFRECHT..........................................................................................................................................6
A) LEX SALICA: DADER-SLO-VERZOENING..........................................................................................................................7
B) OUDGERMAANS STRAFPROCES: BETEUGELING VAN ‘KWADE FEITEN’, MET GODS HULP.............................................................7
LICHTPUNT IN DE ME… : HET FEODALE LEEN-CONTRACT.......................................................................................................8
4.LATE MIDDELEEUWEN 12DE EEUW BELANGRIJK.....................................................................................................8
OPKOMST STEDEN EN UNIVERSITEITEN..............................................................................................................................8
C) INQUISITIE: OP ZOEK NAAR DE ‘WAARHEID’ ( GODS WIL)..................................................................................................9
“WET”BOEKEN EN ORDONNANTIES................................................................................................................................10
ALVA’S BLOEDRAAD (16DE EEUW).........................................................................................................................................10
FOLTEREN EN BEKENNEN: IN DE FASE VAN HET ONDERZOEK OF DE INQUISITIO..........................................................................10
OPENBARE, ONGELIJKE, WREDE & VERNEDERENDE LIJFSTRAFFEN...........................................................................................11
LICHTPUNTEN: DE OPKOMST VAN HET CONSTITUTIONALISME & HET PARLEMENTARISME............................................................13
CONSTITUTIONALISME................................................................................................................................................13
MAGNA CARTA LIBERTATUM, 1215: (THE GREAT CHARTER OF THE LIBERTIES, ENGELAND)..............................................................14
BLIJDE INTREDE, 1356: HERTOGEN VAN BRABANT...................................................................................................................14
BILL OF RIGHTS (ENGLAND) 1689.........................................................................................................................................15
PARLIAMENT, KINGDOM OF ENGLAND: CA. 13-14DE EEUW................................................................................................15
PARLEMENTARISME “VERTEGENWOORDIGINGSREGIME”.....................................................................................................15
CASUS HERSTELRECHT OPLOSSEN............................................................................................................................15
5. VAN ABSOLUTISME NAAR VERLICHTING: HET ONTSTAAN VAN HET KLASSIEKE STRAFRECHT (17-18 DE EEUW).....16
“L’ETAT, C’EST MOI!”: LOUIS IVX.................................................................................................................................16
VORSTELIJK ABSOLUTISME...........................................................................................................................................16
“WET”BOEKEN & ORDONNANTIES.................................................................................................................................16
“STRAFFEN” IN TIJDEN VAN ABSOLUTISME.......................................................................................................................17
LETTRES DE CACHET............................................................................................................................................................17
VANAF 16DE-17DE E: NATUURRECHT............................................................................................................................17
3
, MODULE 2: HISTORISCH PERSPECTIEF
DE VERLICHTING EN HET ONTSTAAN VAN DE GRONDWET (18DE EEUW)..................................................................17
JOSEPH II (OOSTENRIJK): VERLICHT DESPOTISM................................................................................................................18
CESARE BECCARIA (1764): HUMANISEER HET STRAFRECHT.................................................................................................18
IMMANUEL KANT: HET RECHT REGEERT..........................................................................................................................18
CHARLES DE MONTESQUIEU : SCHEIDING DER MACHTEN.....................................................................................................19
MONTESQUIEU…EN DE GEZAGSTYPES VAN ARISTOTELES.....................................................................................................19
JEAN JACQUES ROUSSEAU: SOCIAAL CONTRACT................................................................................................................19
JOHN LOCKE: SOCIAAL CONTRACT..................................................................................................................................20
US CONSTITUTION (1787): DE EERSTE “MODERNE” GRONDWET.........................................................................................20
WE THE PEOPLE.................................................................................................................................................................21
ARTICLES.......................................................................................................................................................................... 21
CHECKS & BALANCES..........................................................................................................................................................22
AMENDMENTS................................................................................................................................................................... 22
QUID SLAVERNIJ?....................................................................................................................................................24
7. TOTALITARISME: CRISIS VAN HET STRAFRECHT...................................................................................................29
DE EERSTE CRIMINOLOGEN & HET “SOCIALE VRAAGSTUK”...................................................................................................29
OPKOMST SOCIAAL VERWEER (EIND 19DE E TOT WOII, 2DE STRAFRECHTSTHEORIE) ..............................................29
HET “JOODSE VRAAGSTUK”.........................................................................................................................................30
HOE DE GW & GRONDRECHTEN OMZEILEN?....................................................................................................................31
TOTALITARISME.........................................................................................................................................................31
8. REACTIES OP DE TWEEDE WERELDOORLOG.........................................................................................................31
1. INTERNATIONALISERING VAN HET RECHT......................................................................................................................32
2. NÜREMBERG & LEGALITEIT.......................................................................................................................................32
ART. 7 EVRM................................................................................................................................................................... 32
NIEUW SOCIAAL VERWEER (NA WO2, 3DE STRAFRECHTSTHEORIE).........................................................................33
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper tillyspringael. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.
