Stoma = een kunstmatige uitgang in het menselijke lichaam. Het wordt chirurgisch aangelegd en
verbindt een lichaamsholte met de buitenwereld. Dit kan zijn voor ontlasting (colostoma of
ileostoma), urine (urostoma), gal of ademhaling (tracheostoma). In deze samenvatting staat de zorg
voor een stoma voor feces (ontlasting) en urine centraal
Urine stoma’s
Urostoma
Bij een incontinent urinestoma heeft de zorgvrager geen invloed over de afvloed van urine. De urine
loopt in een opvangzakje op de buik. Een permanente methode van een urostoma is het maken vaan
een verbinding tussen de ureters en een stukje darm dat in de huid wordt gehecht.
Indicaties
- Cystectomie (verwijdering van de blaas)
- Slechte functie van kringspieren of de blaas
- Aangeboren afwijkingen
- Ernstige ontstekingen van de blaaswand
- Ernstige afwijkingen en urethra
- Lichamelijke trauma
-
Ontlasting stoma’s
1. Colostoma: uitgang is aangebracht in de dikke darm
2. Ileostoma: uitgang is aangebracht in de dunne darm
Een stoma kan tijdelijk of blijvend zijn. een tijdelijk stoma wordt bijvoorbeeld aangelegd om een
darmdeel rust te geven, een blijvend stoma wanneer de hele dikke darm moet worden weggehaald.
Colostoma
= kunstmatige uitgang van de dikke darm in de huid van de buik
Een colostoma moet worden aangelegd wanneer de ontlasting het lichaam niet via de anus kan
verlaten. Omdat een stoma geen kringspier heeft die de ontlasting binnenhoudt, kan er elk moment
ontlasting naar buiten. Deze ontlasting moet worden opgevangen, hiervoor zijn speciale
opvangmaterialen en methoden om het opvangen van de ontlasting te reguleren.
Kan op verschillende delen van de dikke darm worden aangelegd:
- Hoog op de darm: Is een groter of hoger gelegen stuk darm weggehaald, dan is de ontlasting
minder dik.
- Laag op de darm: Ligt een stoma laag op de dikke darm en is dus alleen de endeldarm
weggenomen, dan is de ontlasting vrij dik.
Een colostoma kan enkelloops (eindstandig) of dubbelloops zijn
, - Eindstandig: heeft één opening. Er komt alleen ontlasting naar
buiten. Het stuk darm dat vanuit de endeldarm komt is in deze
situatie of helemaal verwijderd of het laatste stuk endeldarm is
dicht gehecht en licht nog in de buikholte. In de laatste situatie
kan mogelijk nog een hersteloperatie worden uitgevoerd. Als een
stuk endeldarm nog in de buikholte ligt, dan is het mogelijk dat via
het rectum slijm wordt afgescheiden. Mensen kunnen aandrang
ervaren.
- Dubbelloop: heeft twee openingen naast elkaar. Uit de ene opening komt de ontlasting, uit
de andere alleen slijm. Een tijdelijk stoma is vaak dubbelloops. De chirurg haalt een stuk van
de darm door een opening in de buik naar buiten (een darmlis). Dat darmdeel wordt
geopend en in de buikwand gehecht. De darm heeft dan een soort omleiding. Zo wordt
bijvoorbeeld een nieuwe verbinding in de darm ontzien, waardoor de genezing beter kan
verlopen. Het gebeurt ook dat het stuk darm waar het slijm uitkomt onder de huid wordt
gehecht, zodat er maar één opening zichtbaar is. dan lijkt het een enkelloops stoma. Een
dubbelloops stoma kan er uitzien als een stoma met twee openingen of als twee aparte
stoma’s (splitstoma).
Indicaties
- Tumoren
- Chronische darmontstekingen (ziekte van Crohn, colotis ulcerosa)
- Aangeboren afwijkingen
- Darmpoliepen, diverticulitis = ontstekingen van kleine uitstulpingen in de darm
- Fistels = abnormale verbindingen tussen twee holle organen
- Neurologische aandoeningen
- Slechte darmfunctie
- Het tijdelijk moeten ontzien van de plaats waar een darm geopereerd is
- Incontinentie
- Ileus
- Verwondingen aan de darm
Ileostoma
Wordt aangelegd als het nodig is om de hele dikke darm te verwijderen of tijdelijk te ontzien. Wordt
dan meestal aan het einde van de dunne darm aangebracht.
Soms kan het noodzakelijk zijn om nog eerder in de dunne darm een stoma aan te brengen. Hoe
minder dunne darm over is, hoe meer invloed dit heeft op de gezondheid omdat in dit deel van het
lichaam de voedingsstoffen worden opgenomen. Er is een groter risico op een tekort aan vocht,
kalium en zouten. Bij koorts en warm weer moet iemand met een ileostoma extra alert zijn op zout-
en vochtverlies.
Doordat de ontlasting niet meer door de dikke darm gaat, wordt deze niet meer ingedikt. Omdat de
stoma geen kringspier heeft, kan er op elk moment brijige tot dunne ontlasting via de stoma naar
buiten komen. Dit wordt opgevangen in een stomazakje. De stoma bevindt zich meestal aan de
rechterkant van de buik onder de navel.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper alieke1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.