Hoofdstuk 1 Sportklimmen in onderwijs en klimcentra
1.1 Inleiding
Sportklimmen: het beklimmen van behaakte routes op kunstmatige of natuurlijke
wanden, waarbij het erom gaat, volgens bepaalde spelregels steeds moeilijkere
routes te klimmen.
- Het uitgangspunt is dat hulpmiddelen slechts mogen worden gebruikt voor de
beveiliging en niet voor de voortbeweging of om in uit te rusten.
Een route is alleen succesvol beklommen als de klimmer zonder te vallen
helemaal tot boven is geklommen, zonder aan zekeringspunten te hangen of
hierop te steunen.
Voorklimmen: bij voorklimmen brengt de klimmer het touw boven en wordt er
van beneden gezekerd. De voorklimmer beveiligt zich onderweg met behulp van
haken die op regelmatige afstanden in de rotswand of klimmuur zitten.
(Mocht de klimmer vallen, dan valt hij twee keer de afstand tot de haak, plus de
afstand die het touw nodig heeft om strak te komen te staan).
Naklimmen: bij naklimmen is het touw al boven en wordt de klimmer van
beneden gezekerd (topropezekering) of van boven vanaf een standplaats.
In de rotsen wordt meestal van boven gezekerd en op klimwanden van beneden.
1.2 Een korte historie
− In de 19e eeuw was het bergbeklimmen een zaak van de rijke mensen,
zoals de Engelse adel. Zij bereikten als eerste de hoogste Alpentoppen.
Rond de eeuwwisseling en in het begin van de twintigste eeuw waren het
de Duitsers en Oostenrijkers die moeilijkere beklimmingen deden in het
hooggebergte. Zij klommen met henneptouw, dat om het middel werd
vastgebonden.
− De eerste haken waren open staalhaken, die met een hamer in de rotsen
werden geslagen. Daarna kwamen de gesloten haken, waarbij de klimmers
zich onderweg moesten losknopen om het touw door de haak te steken.
− In de 20ste eeuw klom Paul Preuss zonder touw en zonder haken volledig op
eigen kracht naar boven. Hij overleefde één van zijn tochten niet en
overleed op jonge leeftijd.
− Later werd niet alleen het bereiken van de top belangrijk, maar ook de
route er naartoe.
− Toen alle moeilijke routes gedaan waren ging men zo recht mogelijke lijnen
zoeken die met kunstmatige hulpmiddelen geklommen werden (artificieel
klimmen). In 1945-1970 bloeide het artificieel klimmen. De manier waarop
maakte niet uit, als je maar boven kwam.
− Eind zestiger en begin zeventiger jaren gingen ze naar de oude routes toe
met haken en werd het een not done om uit te rusten aan de haken of je
eraan omhoog te werken. Ze dienden alleen als beveiliging. ‘Vrijklimmen’.
1.3 De wereld van sportklimmen
Sportklimmen is indoor en outdoor. In de natuur wordt sportklimmen gedaan als
rotsklimmen in het hooggebergte, middelgebergte en laaggebergte.
− De meest beoefende tak van klimmen in de natuur is het klimmen van
routes van 1 of meer touwlengtes in het laaggebergte. Daarnaast is het
boulderen steeds populairder geworden.
Eind jaren 80 werden de eerste kunstmatige klimwanden met
, verwisselbare grepen neergezet. In 2014 zijn er al 44 klimcentra en 7
boulderhallen in Nederland.
Tegenwoordig wordt bijna overal ter wereld de franse gradering gebruikt (Tabel
blz 18).
1 waardering voor de klimtechnische moeilijkheden en één voor de moeilijkheid
van de totale route.
Wedstrijdklimmen
− De eerste klimwedstrijden waren snelheidswedstrijden ‘Speedklimmen’.
− Leadklimmen: Het touw omhoog leiden.
− Tegenwoordig is het speedklimmen één van de 3 disciplines van het
wedstrijdklimmen.
Boulderwedstrijden
Het gaat om vijf boulders, waarvoor steeds maar maximaal 5 minuten de tijd
voor wordt gegeven. Hoeveel van deze 5 boulders worden er gehaald? Maar ook
belangrijk in hoeveel pogingen.
Er worden wedstrijden georganiseerd voor verschillende categorieën:
− Categorie senioren: > 20 jaar.
− Categorie junioren: 18/19 jaar.
− Categorie A: 16/17 jaar.
− Categorie B: 13/14 jaar.
− Categorie C: 13/14 jaar.
− Categorie D: < 12 jaar.
In Nederland worden categorie B en C samengevoegd bij nationale wedstrijden.
Er bestaan ook niveaucategorieën:
− Categorie A: niveau > 7a+
− Categorie B: niveau 6b – 6c.
− Categorie C: niveau 5b/c – 6a.
− Categorie D: 4-5a/b.
Bij nationale wedstrijden worden de deelnemers ingedeeld in de
leeftijdscategorieën en onderverdeeld in de jeugdcompetities en
seniorenwedstrijden.
Klimverenigingen
KNAV: Koninklijke Nederlandse Alpen Vereniging.
KBV: Nederlandse Bergsport vereniging.
Na een samenwerkingsperiode van NKBB naar NKBV:
NKBB: Nederlandse klim en bergsport bond.
NKBV: Nederlandse klim en bersport vereniging.
1.4 Sportklimmen op school
− Sportoriëntatie/lifetime sport.
− Bewegen regelen & Balanceren.
− Sportprestatie is meestal niet het uitgangspunt, maar de samenwerking
wel.
Redenen om klimmen te integreren in het bewegingsonderwijs
− Klimmen is een basisvorm van bewegen.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ALOMilou. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,79. Je zit daarna nergens aan vast.