Samenvatting

Samenvatting 6ASO, humane wet. AA eerste semester kerstexamens

0 keer verkocht

Vak
Aardrijkskunde

Niveau
HAVO

In dit document vind je een samenvatting van het deeltje kosmografie. Eerste semester. Met afbeeldingen. Ook enkele artikels samengevat die wij moesten bestuderen over de ruimte met interessante terminologie in. De samenvatting bezit ook een begrippenlijst

[Meer zien]

Voorbeeld 3 van de 21 pagina's

Bekijk voorbeeld

Geupload op 2 januari 2023
Aantal pagina's 21
Geschreven in 2022/2023
Type Samenvatting

kosmografie
humanewetenschappen
sint paulus
6aso
sterren
telescopen
zonnestelsel
planeten
planetoïden
dwergplaneten
staartsterren
meteoroïden
samenstelling amp structuur zon
rotatie amp revolutie

Instelling Middelbare school
Niveau HAVO
Vak Aardrijkskunde
School jaar 6

€7,49

In winkelwagen

Op verlanglijstje

100% tevredenheidsgarantie
Direct beschikbaar na je betaling
Lees online óf als PDF
Geen vaste maandelijkse kosten

HT AA : Deel 1 - kosmografie
Inleiding waarnemen
Sterren
 Geven licht
Bv. Deneb, Poolster, Zon, Capella
Planeten Astronomie = sterrenkunde, kennis v.d. ruimte
 Geven geen licht
 Weerkaatsen licht van de zon

Sterrenbeelden Astrologie
 Schijnbare verz. sterren die voor menselijk oog fig. vormen = pseudowetenschap die
Bv. Waterman, vissen, … verbanden zoekt tussen stand
Sterrenstelsel v.d. hemellichamen &
 Verzameling van miljarden sterren gebeurtenissen op aarde
Bv. Andromeda, Melkweg,…

2. Wanneer/waar/hoe best kijken?
 Donkere nacht -> nieuwe maan & weinig lichtvervuiling
 Droge gebieden -> geen wolken
 Hoog (weinig storing v.d. atmosfeer, lucht is ijler)

Hulpmiddelen = telescopen Radiotelescoop
Sterren
 Zenden elektrische & magnetische golven uit
 Golflengte varieert van duizenden kilometers tot een miljoenste v.e. millimeter
 2 soorten golven kunnen door atmosfeer aarde
1) Radiogolven -> waarnemen door radiotelescoop (bestuderen radiogolven)
2) Zichtbaar licht -> waarnemen door optische telescoop (lenzen- en spiegeltelescoop)

In ruimte
 Geen hinder v.d. dampkring
- Moderne telescopen kunnen ook in andere spectra bestuderen

James Webb telescoop sinds ‘22
 Opvolger v.d. Hubble ruimtetelescoop
 Heeft gewone camera & infraroodcamera
 Levert unieke beelden v.h. heelal
Voordeel Hubble space telescoop
 Geen last v. -> ruimte telescoop
- Lichtvervuiling
- Afwisseling dag/nacht
- Bewolking
- Dampkring Optische telescoop
 Je kan ook andere stralen uit EMS bestuderen
Bv. UV, Gamma,…

Hoofdstuk 1: Het zonnestelsel

,Dankzij ruimtevaart = kennis over zonnestelsel toegenomen

1.1. De zon
 Enige centrale ster in zonnestelsel
 Vanuit universele context = “gewone ster”

Voor Aarde is de zon heel bijzonder
 Aarde draait errond
 Leven op Aarde = enkel mogelijk dankzij energie v.d. zon
 Zon = zwaarste & grootste object in ons zonnestelsel
(99% v.d. massa v. ons zonnestelsel)

Diameter zon = 1,4miljn Km = 110 x diameter aarde
Afstand Aarde – Zon = 150miljn Km

Afstandsmaten ruimte:
150miljn Km = 1 A.E. (Astronomische Eenheid) = 8,33 lichtminuten

Ontstaan zon
 4,5 miljard jaar geleden (zoals andere sterren)
 Ontstaan uit primitieve wolk v. gas & stof
 Wolk werd door schok van buitenaf tot samenpersen gewongen
 Schok = Ontploffende ster = Big Bang
 Door samentrekking van een gasvormige oernevel (=wolk) in het heelal o.i.v.
zwaartekracht

Data
1969: Appolo, Voor het eerst op de maan
1972: Laatste keer op de maan
2023? Terug naar maan -> Artemis

Samenstelling en structuur

,  Zon bestaat uit gassen ‘plasmatoestand’ (vooral waterstof & helium)

3 delen waaruit zon bestaat
1. Kern
- Dichte plasmabol waarin kernfusie plaatsvindt
- H -> He
- Gigantische energieproductie -> Hoog tempo
2. Transportzone
- Zonne-energie wordt nr opp. gebracht
- Gebeurt door straling (in stralingszone)
 Geen transport van materie
- Gebeurt door convectie (in convectiezone)
 Materiaal stijgt op & koelt af aan opp.
3. Atmosfeer
- Lagere dichtheid
- Veroorzaakt donkere absorptielijnen
- Bestaat uit 3 lagen:
1) Fotosfeer
- Zichtbaar zonlicht dat aarde ontvangt
- Zonnevlekken = koelere plekken v.d. zon
2) Chromosfeer
- Soms extreme ontploffingen waarbij protuberansen de ruimte ingeslingerd
worden.
3) Corona

Buitenste lagen v.d. atmosfeer v.d. zon
- Enkel zichtbaar bij zonsverduistering
boven atmosfeer
Bij uitbarstingen v.d. chromosfeer:
 Wolken die elektrisch geladen zijn worden de ruimte ingeslingerd = de zonnewinden
= Verplaatsing v. elekt. geladen deeltjes
 Zonnewinden worden afgebogen door magnetisch veld v.d. aarde
- Enkel bij de polen (magnetische veldlijnen komen hier samen) dringen deze geladen deeltjes
gedeeltelijk atmosfeer binnen
- Intense zonnewind = storingen elektriciteits- en communicatienetwerken

Zonnewind veroorzaakt poollicht
 Op aarde hebben zonnewind & daarmee verweven elekt. veld ook invloed
 Ze veroorzaken botsingen tussen geladen deeltjes in hoge atmosfeer
Gevolg: Ook poollicht wordt veroorzaakt (Groene & paarse stralingen)

1.2. De planeten

Dit zijn jouw voordelen als je samenvattingen koopt bij Stuvia:

Bewezen kwaliteit door reviews

Studenten hebben al meer dan 850.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet jij zeker dat je de beste keuze maakt!

In een paar klikken geregeld

Geen gedoe — betaal gewoon eenmalig met iDeal, creditcard of je Stuvia-tegoed en je bent klaar. Geen abonnement nodig.

Direct to-the-point

Studenten maken samenvattingen voor studenten. Dat betekent: actuele inhoud waar jij écht wat aan hebt. Geen overbodige details!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper baeyensastrid. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,49. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 69052 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Begin nu gratis