Bachelor In De Logopedische En Audiologische Wetenschappen
Zorgtraject: Verworven Spraak En Taal (BKULE0F47A)
Samenvatting
Samenvatting Zorgtraject: Verworven Spraak En Taal, logopedisch deel (B-KUL-E0F47a)
6 keer bekeken 0 keer verkocht
Vak
Zorgtraject: Verworven Spraak En Taal (BKULE0F47A)
Instelling
Katholieke Universiteit Leuven (KU Leuven)
Dit document is een samenvatting van notities tijdens de les en de inhoud van de PowerPoints van het vak zorgtraject verworven spraak en taal, logopedisch deel. Hier worden zowel afasie, dysartrie en spraakapraxie behandeld.
= verworven taalstoornis, veroorzaakt door hersenletsel, waarbij begrijpen en uiten van
gesproken en geschreven taal gestoord is
- Is dus niet bij geboorte aanwezig
- Geen spraakprobleem maar wel verwerking van taal die fout loopt
- Letsel moet in taaldominante hemisfeer liggen
o Meeste links
o 30% linkshandigen bilateraal of rechts
Rechts = pragmatiek problemen
o 1/3 mensen CVA taalprobleem (afasie) = prevalentie
o Incidentie = elke half uur 1 beroerte in België
OORZAKEN
- CVA (85%)
o Trombose + embolie = ischemisch komt meer voor
o Hersenbloeding
- Trauma
- Hersentumor
- Infectie
- Degeneratieve ziekte (PPA)
o Binnen dementie
o Eerste problemen met taal en dan cognitieve problemen
Witte materie kan ook beschadigd worden
o = Verbinding tussen de verschillende regio’s
Taal moeilijker herstellen want minder kans op plasticiteit
o Geen myelinesatie = moeilijker info doorgeven
GESCHIEDENIS AFASIE
Voor 1860
- Egyptenaren = ziel in hart
- Grieks-Romeinse periode tot late middeleeuwen
o 4 elementen (vuur, water, lucht, aarde)
o Plato (denken + taal in hoofd, gevoelens in hart) vs Aristoteles (denken in
hart)
o Ventriculaire theorie
- Renaissance tot 18de eeuw
o Ontwikkelingen geneeskunde
o Kerk veto tegen anatomisch onderzoek
Descartes ziel in glandula pinealis
e
- 19 eeuw: afasiologie
o Studie afasie: lokaal vs holistische modellen
2
, Lokaal: frenologie van Gall (cerebrale localisatie functies)
Holistisch: Pierre Flourens
Hersendelen weg impact vergelijkbaar ongeacht regio
Er zit geen specialisatie in de hersenen
o Broca
= grondlegger afasie
Taal lokaal gerepresenteerd
Patiënt tan
Niks meer zeggen buiten ‘tan’
Patient Lelong = 5 woorden
Lokalisatie
L post 2 derde inf frontale lob
o Motorische centrum taal
o Linker lateraliasite
= Broca afasie
o Wernicke
Patienten: problemen met begrijpen, spraak nog goed (niet even
coherent altijd)
Lokalisatie
Linker posterieur
= Wernicke afasie
Eerste classificatie afasiesyndromen
o Lichtheim
o Soms clustering symptomen
TAXONOMIEËN VAN SUBTYPES
- Parafasie (=ernaast spreken)
o Fonematisch fout door taalprobleem
Transpositie = verkeerde plaats
Anticipatie = klank beïnvloed door latere klank
Perseveratie = klank uit vorig woord/zelfde woord blijft meegaan
Substitutie = klank vervangen
Additie = extra klank
Omissie = klank weg
o Verbale woord vervangen door woord dat er mee in verband staat
Semantische
o Neologisme nieuwe woorden
- Grammaticale problemen
3
, o Agrammatisme – telegramstijl
Heel vereenvoudigd of verarmd
Korte zinnen : vooral inhoudswoorden, minder voornaamwoorden,
voegwoorden, lidwoorden
Aaneenschakeling zelfstandige naamwoorden + soms niet
vervoegd werkwoord
Langzaam
o Paragrammatisme
Fouten toepassen grammaticale regels
Normale snelheid + intonatie
Lange, grammaticaal ingewikkelde zinnen + structuur fout
- Stereotypen
o Vaak eenzelfde woord/woordgroep/zin gebruiken
Vaker gebruiken dan normaal
- Echolalie
o Herhaalt woorden of zinnen van gesprekspartner
- Perseveraties
o Herhalen voorafgaande activiteit of respons als niet meer van toepassing is
- Kritiek types afasie
o Geen rekening met linguïstische deelprocessen
o Symptomen
o Niet alle symptomen moeten er zijn om van syndroom te spreken
o Syndromen niet noodzakelijk stabiel over tijd
o Relatie met letsel niet eenduidig
Broca afasie
- = motorische afasie (productie probleem)
- Problemen productie
o Niet vloeiend
o Stereotypes + automatismen
Automatismen = tot 10 tellen = blijven intact
Zelf iets produceren is moeilijker
o Problemen gesloten klasse elementen
Hulpwoorden, vs, voorzetsels, suffixen, lidwoorden,…
o Woordvindingsproblemen voor werkwoorden erger dan voor zelfstandige
naamwoorden
o Verminderde syntactische complexiteit
Zin reduceren tot samenvoeging znw en niet vervoegde ww
o Fonematische parafasieën
- Auditief begrip
o Oke in dagdagelijkse conversaties
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lisehuysmans. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,99. Je zit daarna nergens aan vast.
