Dit is een samenvatting van de lessen gezondheidsrecht aan de HvA. Dit is vooral informatie uit de diavoorstellingen van de docent (oorspronkelijk uit het boek Gezondheidsrecht begrepen)
Bijeenkomst 1 - Inleiding; BIG en goed hulpverlener schap
Voorbereiding
Bestudeer:
Hoofdstuk 1 en 2 uit Janssen L. Gezondheidsrecht begrepen. Een praktische inleiding in het
gezondheidsrecht voor (para)medici en verpleegkundigen. 5e druk. Den Haag: Boom; 2021.
Les 1 – Aantekeningen:
WKKGZ = Kwaliteit/ plicht van de zorginstellingen
WGBO, WZD & WVGGZ = Rechten van de zorgvrager
Wet BIG = Kwaliteit en plicht zorgverlener (verpleegkundige)
In het gezondheidsrecht heb je bepaalde wetten die van belang zijn, de Wet BIG is hier één van.
Wet op de beroepen in de individuele gezondheidszorg (BIG)
De Wet BIG in de individuele gezondheidszorg geeft regels voor de handelingen op het gebied van
de individuele gezondheidszorg. Onder individuele gezondheidszorg vallen alle activiteiten in de zorg
die worden verricht in verband met de gezondheid van één individuele persoon, inclusief het doen
van onderzoek en het geven van advies.
De Wet BIG richt zich vooral op de kwaliteit van de individuele beroepsbeoefenaar in de
gezondheidszorg. De wet kent een stelsel van registratie, titelbescherming en tuchtrecht voor elf
zorgberoepen. Daarnaast kent de wet een stelsel van voorbehouden (medische) handelingen die
uitsluitend door bevoegde zorgverleners mogen worden verricht.
De Wet BIG is gericht op het bewaken van de medische professionaliteit van de zorgverlener. De
Wet Big biedt zeven verschillende instrumenten om de kwaliteit en professionaliteit van de
zorgverlener te bewaken:
Titelbescherming door registratie
Voor elf beroepen in de gezondheidszorg ontstaat het recht op het voeren van de titel door
registratie. Dit gaat om deze beroepen: Apotheker, arts, fysiotherapeut,
gezondheidszorgpsycholoog, klinisch technoloog, orthopedagoog- generalist, physician- assistent,
psychotherapeut, tandarts, verloskundige en verpleegkundige. Pas als de zorgverlener zich in het
desbetreffende register heeft laten inschrijven, heeft hij het recht om de titel van zijn/ haar functie
uit te voeren. Registratie is pas mogelijk als de zorgverlener aan bepaalde opleidingseisen voldoet.
De registers voor de verschillende beroepen worden bijgehouden door het CIBG, een
uitvoeringsorganisatie van het ministerie van volksgezondheid, welzijn en sport (VWS). De registers
zijn openbaar, zodat iedereen dit kan controleren. Dit zijn artikel 3 beroepen: registratie
gegarandeerd titel; artsen verpleegkundigen, verloskundigen en fysiotherapeuten. Deze beroepen
vallen onder de BIG en het tuchtrecht.
Artikel 14 beroepen: (verpleegkundig) specialisten - Deze beroepen vallen ook onder de BIG en het
tuchtrecht.
, Artikel 36A nieuwe beroepen: tijdelijke registratie
De inschrijving in het BIG-register is vijf jaar geldig, daarna wordt getoetst of de ingeschreven
zorgverlener recente werkervaring en/of voldoende actuele scholing heeft gevolgd.
Titelbescherming door opleiding
Andere dan de elf hiervoor genoemde beroepen in de individuele gezondheidszorg kennen geen
titelbescherming door registratie. De titelbescherming bij veel van deze andere beroepen is
gebaseerd op het afronden van een erkende opleiding. Wie een diploma heeft dat aan de eisen
voldoet, heeft recht op het voeren van de beschermde opleidingstitel. Denk hierbij aan: Apotheker,
Verzorgende IG, apothekersassistent etc. Dit zijn Artikel 34 beroepen: alleen diploma/ opleiding
geregistreerd.
Voorbehouden handelingen, door zelfstandig bevoegden
Een ander instrument van De Wet BIG voor de bewaking van kwaliteit is het systeem van de
voorbehouden handelingen. In principe staat het iedereen vrij handelingen op het gebied van de
individuele gezondheidszorg te verrichten. Maar De Wet BIG wijst veertien voorbehouden
handelingen aan die alleen door bepaalde zorgverleners zelfstandig mogen worden verricht (in hun
eigen deskundigheidsterrein).
Voorbehouden handelingen zijn handelingen die zoveel deskundigheid vragen dat de uitvoering
ervan door leken te veel risico’s met zich meebrengt voor de patiënt.
De bevoegdheid, het recht om de handeling te verrichten, is niet voldoende, een beroepskracht
moet ook bekwaam zijn. Dit wil zeggen dat hij beschikt over de juiste combinatie van kennis en
vaardigheden om de handeling goed uit te voeren.
In noodsituaties geldt het verbod op het uitvoeren van voorbehouden handelingen niet. Is er geen
bevoegde zorgverlener in de buurt en moet er toch snel levensreddend worden opgetreden, dan
kunnen voorbehouden handelingen ook door niet-bevoegden worden verricht.
Voorbehouden handelingen, door opdracht en functionele zelfstandigheid
De tweede mogelijkheid om onbevoegden toch voorbehouden handelingen uit te laten voeren is
zogeheten functionele zelfstandigheid. Artikel 39 Wet BIG geeft de regering de bevoegdheid om bij
algemene maatregel van bestuur te bepalen dat sommige onbevoegde zorgverleners met een grote
mate van zelfstandigheid de eis van toezicht en mogelijke tussenkomst (als er iets mis zou gaan)
vervalt. De andere eisen voor een opdracht blijven bij functionele zelfstandigheid overeind. De
voorbehouden handeling mag niet op eigen initiatief worden verricht, maar alleen in opdracht van
een bevoegde zorgverlener. Ook blijft gelden dat de zorgverlener bekwaam moet zijn om de
handeling uit te voeren en dat hij de aanwijzingen van de bevoegde zorgverlener moet op volgen.
Tuchtrecht
Een ander instrument van De Wet BIG om de professionaliteit van de zorgverlener te bewaken is
het tuchtrecht. In het tuchtrecht gaat het om de vraag of de zorgverlener verwijtbaar
tekortgeschoten is in zijn zorg voor de patiënt. Onder de werking van het medisch tuchtrecht vallen
alleen de elf hiervoor genoemde beroepen (en in beperkte mate de nieuwe zorgberoepen waarmee
tijdelijk geëxperimenteerd wordt).
Maatregelen van de inspectie
De Wet BIG biedt sinds enige jaren de Inspectie gezondheidzorg en Jeugd twee maatregelen om in te
grijpen bij individuele zorgverleners, als de kwaliteit van hun zorg ernstig tekortschiet.
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Ralt. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,83. Je zit daarna nergens aan vast.