Deze samenvatting is gemaakt in de corona periode, hierin is de lesgever niet tot het einde van de cursus geraakt, waardoor het deel over metabolisme zeer beknopt is. Wel is de samenvatting over Aminozuren, Lipiden, Carbohydraten en Enzymen zeer uitgebreid. Alle belangrijke aspecten komen aanbod. Z...
Biochemie
Hoofdstuk 1: Biochemie en de taal van biochemie
Biochemie is de studie van chemische verbindingen en reacties die in levende organismen
voorkomen (bevatten koolstof).
biochemie is gebaseerd op ‘reductionisme’: het geheel in kleinere stukken opdelen en elk
stukje apart bestuderen
Doel: wat zijn chemische en ruimtelijke structuren van biomoleculen, hoe interageren ze,
hoe verloopt de coordinatie van cellulaire activiteiten, hoe geberut synthese en afbraak van
de biomoleculen in de cel, hoe wordt energie gewonnen, hoe wordt genetische informatie
opgeslaan
Historiek
Biochemie = jonge wetenschap
Vandaag: functie van elk gen achterhalen en koppelen aan fenomenen, vooruitgang
in celbiologie en genetica, nieuw chemische en fysische technieken
Hoofdthema’s biochemie
1) Structurele biochemie: biomoleculen en functie
2) Metabolisme: totaal aan reacties in levende materie
3) Genetische biochemie: opslag en doorgeven biologische informatie
Biochemie als chemische wetenschap
Elementen in biomoleculen: H,C,N,O…Na,Mg,P,S,Cl,K,Ca…
elementen in ons lichaam komen niet overeen met deze in de bovenste aardlaag
samenstelling organismen verschillend van de omgeving
Koolstof is centraal element: >50% van drooggewicht cel, laat veel 3D structuren toe
functionele groepen die zorgen voor diversiteit
Nucleïnezuren (DNA/RNA) : heteropolymeer, C,H,O,N,P
= polynucleotiden, regelmatige vorm, < fosfaatgroep,suiker,N-base (structuren), verbonden
via fosfodiësterbinding
functie: informatiemoleculen: coderen, overdracht & expressie van genetisch materiaal
Eiwitten : heteropolymeer, C,H,O,N,(S)
= ketens van aminozuren (20), verbonden met peptidebinding (amide) => polypeptiden
Functie: Biologische activiteit: antilichamen, transport, enzymen die katalyseren, hormonen;
Structurele functie: carriers, ion kanalen
Polysacchariden : homopolymeer, C,H,O
= polymeren van monosacchariden, bv cellulose (= 1000-en glucosemoleculen), verbonden
via glycosidebinding (ether)
Functie: Structureel: cellulose, chitine; Opslag van energie: zetmeel, glycogeen
,Lipiden
= belangrijkste structuurelementen van membranen, ook energiebronnen, verbonden via
esterbinding
Fosfolipiden: 1vetzuur vervangen door een fosfaathoudende molecule geladen en
amfipatisch/amfifiel: bevatten zowel hydrofiele en hydrofobe groep
vorming van fosfolipide dubbellaag (membranen)
Vetten = triglyceriden
! lipiden zijn geen polymeren!
Synthese en hydrolyse biopolymeren (aanmaak en afbraak)
Condensatiereactie: dehydratatiereactie: verlies van watermolecule bij aan elkaar
hechten
Enzymen versnellen de dehydrataie
Afbraak door hydrolyse: is het omgekeerde van dehydratatie
Toepassingsdomeinen: geneeskune en gezondheid, levensmiddelenchemie en -technologie,
landbouw en biodiversiteit, toxicologie, biotechnologie, milieuwetenschappen…
, Bio-informatica : analyse DNA, simulatie metabolisme, analyse geneesmiddelen
Genomics: houdt zich bezig met volledige genoom: nucelotideseq van genoom bepalen,
expressie en functie van elk gen beoordelen, evolutionaire relaties tussen genen
Algemene formule ¿ met n ≥ 3 :
! niet alle verbindingen met deze formule zijn suikers, bv melkzuur!
Indeling: op basis van aantal suiker-eenheden
- Monosacchariden: eenvoudigste = monoside
- Disacchariden: < 2 monosacchariden = bioside
- Oligosaccharide: < 2-10 suikereenheden
- Polysacchariden = polysiden
Naamgeving:
- Koolhydraat: verbinding met deze formule : ¿
- Saccharide: alle derivaten van koolhydraten
- Suiker: niet-gederivatiseerde monosacchariden en kleine oligosacchariden
- Glycaan: oligosaccaride of polysaccharide
Functies
- Bouwelementen: suiker + proteine glycoproteine, suiker + lipide glycolipide (in
celmembranen als receptoren of bij cel-cel herkenning)
- Energiehuishouding: FS door planten en FS bacteriën, afbraak monosacchariden
energie, ook energieopslag: koolhydraten = 50% calorie-opname van de mens
- Structuurfunctie: celwand planten: cellulose, exoskelet geleedpotigen: chitine
- Ribose en deoxyribose in DNA en RNA
Monosacchariden
= verbinding met vrije aldehyde- of ketongroep en min 1 of meer alcoholfuncties; elk C-
atoom, behalve 1, draagt een OH-groep
- Aldehyde aldose: monoside met CHO-groep
- Keton ketose: monoside met CRO-groep
Indeling
Op basis van aantal C-atomen: kleinste = triose (tetrose(4), pentose(5), hexose(6)…)
Achtervoegsel: ‘ose’
Van al deze monosiden bestaat er keto- en aldostructuur
- Aldopentose : 5-C-suiker met aldehydegroep
- Ketohexose: 6-C-suiker met ketongroep
C-nummering: aldosen: 1 op aldehyde-C; ketosen: 1 op eind-C dichtst bij ketongroep
Hexosen belangrijkste!!
Moleculaire structuur en optische rotatie
Optische isomerie
Chiraal C-atoom = asymmetrische C = optisch actief
- Sp3 met 4 verschillende substituenten
- Tetraëdisch
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper sigriddebleecker. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,49. Je zit daarna nergens aan vast.
