, Hoofdstuk 2_Legitimering van
opvoedingsondersteuning (OO)
2 Legitimering van opvoedingsondersteuning (OO)
Blik op geschiedenis
Tendensen en veranderingen in de samenleving
Impact ervan op opvoeding
=> door deze veranderingen is vandaag opvoedingsondersteuning gelegitimeerd
2.1 Historische context
2.1.1 Vroeger
Verhouding tussen staat en gezin
= 4 brede periodes
2.1.1.1 De liberale nachtwakerstaat
De liberale nachtwakersstaat
Begin 19e eeuw = moralistische periode
= Interveniëren (inmenging/ tussen beide komen) in het gezin vanuit morele en religieuze
beweegredenen, in gezinnen die afwijken van norm
Patriarchale (vader dominant), burgerlijke kostwinnersgezin = de norm
Scheiding publiek en private sfeer = zorgde voor feminisering van opvoedingstaken (moeder)
Grote kindersterfte door industrialisatie & onduidelijke (precaire) levensomstandigheden in de stad
= decontextualisering en culpabilisering van moeder – moeders kregen de schuld
Door filantropisch en caritatief geïnspireerde vrijwilligerswerken
= focus op moeder- en kinderzorg (bv. melkkeukens, bewaarscholen door burgervrouwen, zuigelingen-
raadplegingen…)
2.1.1.2 Gerationaliseerde overheidsinmenging
Gerationaliseerde overheidsinmenging
Tweede helft 19e eeuw
= door opkomst eugenetica (verbeteren genetische samenstelling bevolking) en bloei statistische
wetenschappen als legitimering (identiteit bewijzen) voor preventie
Lijn evolutie naar denken over kind als object van pedagogische bekommernis
= kinderwetten
Institutionalisering en pedagogisering van kindertijd
(Kinderwetten 1901)
=> grondslag duidelijkere preventieve inmenging van overheid in private domein (belang kind en
maatschappij)
Kinderen
= kapitaal waarin geïnvesteerd moest worden
= bron van onkosten
2
, Ouders
= verantwoordelijk voor kind en maatschappij (kind moest goed opgevoed worden, zodat het
meerwaarde kon bieden aan maatschappij)
2.1.1.3 Sociaal-democratische welvaartstaat
Sociaal-democratische welvaartstaat
Tijdens jaren 60
Na oorlog: wederopbouw economisch leven en uitbouw sociale zekerheid (welvaart en sociale
zekerheid)
Overheidsfocus: van welvaart naar welzijn
= bevorderen psychosociaal welbevinden van individuele gezinsleden
Overgang sociale welvaartsstaat naar verzorgingsstaat
=> ‘Verzorgingsstaat’ en ‘interventiestaat’
Emancipatorische gedachtegoed
= detraditionalisering dagelijkse leven en grotere morele vrijheid
= nadruk individuele ontplooiingsmogelijkheden
Het gezin
= geloof in maakbaarheid
= keuzevrijheid + levenshoge verantwoordelijkheid en herculpabilisering
=> ouder is verantwoordelijk voor kind en gedrag – hun schuld als kind iets fout doet
2.1.1.4 De opkomst van het neo liberalisme
Opkomst neo liberalisme
Eind 20ste eeuw
= veranderde concepties welvaartsstaat zorgde voor verschuiving relatie ouders en overheid
Economische crisis 1980
= verminderde overheidsinkomen – verzorgingsstaat onbetaalbaar
Van verzorgingsstaat naar ‘sociale investeringsstaat’
= max. sociale bescherming burgers ingeruild voor activerend discours (gesprek) + nadruk preventie
Terug naar nachtwakersstaat? Arbeidsmarkt en sociale orde
21ste eeuw = hernieuwde responsabilisering van ouders en aangevuld met pedagogiserend discours
‘Ouders vormen om hun kinderen succesvol op te voeden’ (geloof in maakbaarheid)
2.1.2 En nu?
Nu?
Duidelijke continuïteit in benadering van gezinnen
Ouders
= steeds als unieke en centrale opvoedingsverantwoordelijken
Individualisering van sociale problemen en daarmee samenhangende responsabilisering en
normalisering van opvoeders persistent aanwezig
Vandaag?
Veel aandacht voor opvoedingsondersteuning (OO)
Actuele aandacht ondersteuning ouders zien als breuk met verleden? Vormt decreet aanleiding tot
gedeelde opvoedingsverantwoordelijkheid?
2.2 Aandacht voor opvoedingsonzekerheid
Voornaamste tendensen die mogelijks impact hebben gehad op actuele aandacht voor
opvoedingsonzekerheid
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper WillemsEmma18. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,49. Je zit daarna nergens aan vast.