Samenvatting
biologie samenvatting mavo 4
hoofdstuk 1, 2 en 3 mavo 4 boek; biologie voor jou vmbo-gt
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 24 pagina's
Voorbeeld 3 van de 24 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Insuline is nodig voor het regelen van het suikergehalte in het bloed. Mensen die diabeteshebben maken geen insuline. Voor deze mensen is insuline een medicijn.
Misdaadbestrijding
DNA-onderzoek wordt gebruikt bij het oplossen van misdaden.
▪ Elk mens heeft eigen, uniek DNA.
▪ Plaats delict worden haren, huidschilfers, bloedsporen of sperma gevonden.
▪ Het DNA uit deze cellen wordt onderzocht (bevat info over haarkleur, oogkleur,
huidskleur en geslacht van de verdachte).
▪ Met bepaalde technieken kan het DNA zichtbaar gemaakt worden als een patroon
van strepen en banden.
▪ Dit patroon kan dan vergeleken worden met de patronen van de verdachten -> zo
kan uit een groep een verdachte ontmaskerd worden.
Met deze techniek kun je ook verwantschap tussen mensen aantonen.
Hoofdstuk 1 mavo 4
1
Planten hebben groene onderdelen zoals bladeren en stengels.
▪ De bladgroenkorrels bepalen de groene kleur: in plantcellen zitten zee veel bgk
▪ Bgk zijn suikerfabrieken: ze maken glucose (een voedingsstof)
▪ Glucose is de brandstof en bouwstof voor planten
Zonder bgk zou een plant niet kunnen leven
Bladeren bestaan uit verschillende typen weefsels.
• Weefsel met bladgroenkorrels (hierin kan fotosynthese plaatsvinden): het bladmoes
• Vaatbundels: hiermee worden o.a. water en suiker vervoerd. In bloembladeren
vertakken de vaatbundels zich in nerven.
• Opperhuid (boven en onderkant, met aan de onderkant huidmondjes): hiermee
worden gassen opgenomen en afgegeven.
Fotosynthese
▪ vind plaats in cellen met bladgroenkorrels
▪ alleen als er licht is vind er fotosynthese plaats
▪ fotosynthese is het maken van glucose en
, zuurstof onder invloed van lichtenergie
o alle levende cellen hebben zuurstof nodig om energie vrij te maken
bij fotosynthese word (licht)energie opgeslagen in glucose= brandstof. Hiervoor is water en
koolstof dioxide nodig (gaan de plant in), glucose en zuurstof gaan de plant uit.
• BGK’s vangen lichtenergie op.
• Water komt in het blad via
de houtvaten.
• CO2 komt via de huidmondjes in
het blad.
• Glucose verlaat het blad
via de bastvaten.
• Zuurstof verlaat het blad via
Huidmondjes
Koolstofdioxide
Opgenomen uit de lucht via de huidmondjes
Water
Wordt via de wortels uit de bodem opgenomen. Via vaatbundels wordt water en opgeloste
stoffen naar de bladeren vervoerd: wortel > vaatbundel > bladsteel > hoofdnerf > zijnerven >
bladweefsel
Glucose
Wordt gemaakt in de bgk. Glucose wordt blad uit vervoerd via vaatbundels: bladweefsel >
zijnerven > hoofdnerven > vaatbundels: alle delen van de plant.
Zuurstof
Zuurstof wordt in bgk gemaakt. Het grootste gedeelte wordt afgegeven via de huidmondjes
het blad uit.
Werking huidmondjes
▪ bestaat uit 2 sluitcellen
▪ bladeren en stengels hebben huidmondjes in de opperhuid
▪ plant verliest water (waterdamp) via de huidmondjes
▪ bij droogte sluiten de huidmondjes, er kan geen fotosynthese meer plaatsvinden
Openen en sluiten gebeurt door vormverandering van de sluitcellen.
Alleen de sluitcellen in de opperhuid hebben bgk.
Als stevigheid afneemt, veranderen de sluitcellen
van vorm:
o opening tussen de sluitcellen wordt kleiner.
o Huidmondjes gaan uiteindelijk dicht.
Wanneer de sluitcellen weer stevigheid krijgen, wordt
de opening groter: huidmondjes gaan open.
, Stevigheid door water
▪ Cellen van de opperhuid en het bladmoes
krijgen stevigheid door vocht in de vacuolen.
▪ Vacuolevocht drukt de cel tegen de celwand.
▪ Celwand kan maar een beetje uitrekken: duwt terug. Zo ontstaat stevigheid!
2
Functies wortels van een plant
• Stevigheid geven
• Opslag reservevoedsel
• Opname van water en mineralen uit de bodem
Functies stengels van een plant
• Stevigheid geven
• Dragen van bladeren en bloemen (soms vruchten)
• Opslag van reservevoedsel
• Transport van water en mineralen naar bovenste delen
• Transport van water en glucose naar beneden/ alle delen van de plant
Transport in zaadplanten verloopt via vaatbundels. (transport in planten)
▪ Vaatbundels zijn lange, dunne buisjes
▪ vaatbundels lopen vanaf de uiteinden van de wortelharen,
▪ via de stengel tot in het blad.
Transport door vaten
vaatbundels bestaan uit houtvaten en bastvaten
• houtvaten (transport naar boven) bestaan uit boven elkaar liggende dode houtcellen
o de celwanden zijn verdikt en bestaan uit cellulose en houtstof
o de cellen en de dwarswanden zijn verdwenen
o dikke, verticale celwanden van houtcellen
vervoeren water en opgeloste mineralen via de wortelharen > zijwortels > hoofdwortel
>stengels >bladsteel > (blad) hoofdnerf > zijnerven > bladmoes
Ook naar bloemen en bloemknoppen
• bastvaten (transport naar beneden) bestaan uit boven elkaar liggende
levende bastcellen
o in de dwarswanden zitten openingen, hierdoor kunnen stoffen door de
bastvaten vervoerd worden
ligging van houtvaten en bastvaten
• in stengels in vaatbundels: houtvaten aan de binnenkant, bastvaten
aan de buitenkant.
• In bladeren in vaatbundels die in nerven liggen: houtvaten aan de
Bovenzijde, bastvaten aan de onderzijde
• In een stam van een boom: houtvaten aan de binnenkant, bastvaten
aan de buitenkant
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jilljanssen2006. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 67232 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen