GROEPSDYNAMICA
GROEPEN EN TEAMS
1. GROEPEN EN TEAMS
WAT IS EEN GROEP
KENMERKEN VAN EEN GROEP:
Een doel
- Mensen die gezamenlijk een bepaald doel willen bereiken
- Beseffen dat ze meer kans maken om een doel te bereiken in groep -> het geheel is meer dan de
som van de individuen
Een onderlinge afhankelijkheid
- Individuen die op een bepaalde manier van elkaar afhankelijk zijn
- Bepaalde gebeurtenissen die plaats vinden beïnvloeden de hele groep
Interactie
- Individuen die directe contacten met elkaar onderhouden
- Er moet wel interactie zijn tussen de groepsleden
Een sociale eenheid
- Sociale eenheid die uit 2 of meer personen bestaat die zichzelf als lid van een groep beschouwen
- Individuen moeten zichzelf zien als een deel van die groep
Wederzijdse beïnvloeding -> verzameling individuen die elkaar beïnvloeden
Normen en rollen
- Individuen van wie de interacties door een aantal normen en rollen gestructureerd worden
- Groepsnormen zijn gedragsregels die voor ieder individu in de groep gelden
- Remmerswaal
o Normen vergemakkelijken het samenwerken en de omgang met elkaar in de groep omdat
iedereen weet wat men van de andere groepsleden mag verwachten en wat er van hen wordt
verwacht
o Een van de belangrijkste redenen voor conformiteit en uniformiteit in groep
Conformiteit => mate waarin groepsleden zich aanpassen aan de geldende
groepsnormen
Uniformiteit => groep verwijst naar het met elkaar in overeenstemming zijn, de
eenheid of samenhang
WAT IS EEN TEAM
Twee of meer individuen waartussen er sociale interactie is en die een of meer gemeenschappelijke
doelen hebben (Kozlowski en Ilgen)
Wat een team verbind => samen te werken aan een bepaald doel
KENMERKEN TEAM
- Teambelang voorgaat op eigenbelang
- er is sprake van cohesie, verbondenheid, een wij-gevoel
- iedereen draag bij aan een gezamenlijk doel
- er is een goede samenwerking
- iedereen neemt zijn verantwoordelijkheid op
- iedereen waardeert elkaar
- de communicatie verloop op een goede manier
- successen zijn een gezamenlijk resultaat
TEAM IN DE NON-PROFIT SECTOR (JEF STEVENS)
- 2 of meer leden met onderlinge afhankelijkheid
- Een taak vervullen
- Een gezamenlijk doel (verbind)
- Het organisatorisch verband -> binnen een visie en missie van de organisatie
- Een team heeft gedeelde waarden en normen
,2. DE ONTWIKKELINGSFASES VAN TUCKMAN - 1960
BESPREKING VAN HET MODEL
Het model helpt om meer zicht te krijgen op
groepen/teams en kan ook nuttig zijn om
groepen/teams naar zichzelf te leren kijken.
Het was eerst een 4 fasen model later werd er nog
een 5e aan toegevoegd:
1. Forming
2. Storming
3. Norming
4. Performing
5. Adjourning
De groepen zijn in elke fase met een ander thema
bezig en het gedrag wordt beïnvloedt. In elk stadium heeft de groep een ander doel
FORMING
De vormingsfase hier worden de teams gevormd
Kenmerken
- Teamleden kennen elkaar nog niet
- Teamleden zijn ontwenning, onzeker, angstig
- Sterk afhankelijk van de teamleider -> centraal persoon
- Richten hun communicatie meestal naar de teamleider
- Teamleden nemen weinig/geen initiatief
- Communiceren beleefd
- Voeren opdrachten netjes uit
- Houden hun mening vaak nog voor zich
- Relativeren latente conflicten
Einde
- De teamleden laten de afwachtende houding los en reageren spontaner
- De leden beginnen zichzelf te zien als een onderdeel van de groep
STORMING
In de stormfase wordt het team hechter en winnen de teamleden aan vertrouwen
Kenmerken
- Rollen worden duidelijk bepaalde en afgebakend
- Ontstaan onderlinge irritaties en conflicten
o Doordat ze tegenover elkaar durven uit spreken
o Conflicten zelf oplossen
- Leden komen op voor hun eigen belangen
- Ik-gevoel is sterker aanwezig dan het wij-gevoel
- Teamleider wordt bekritiseerd
o Heeft een begeleidende rol
o Hij moet stimuleren om vrijuit te spreken en open te staan voor elkaar
- Grenzen worden uitgetest
- Coalities worden gevormd -> eigen belangen te verdedigen
- Verzet groeit tegen het uitvoeren van taken/tegen het leiderschap
- Onderlinge kritiek wordt geuit
- Gebeurtenissen worden in kleine groepjes besproken
Einde -> als de structuur en/of hiërarchie ontstaan
NORMING
In de normfase gaat het team op een volwaardige manier samenwerken -> team krijgt identiteit
, Kenmerken
- Bewust dat ze elkaar nodig hebben om resultaten te bereiken
- Bereid om van elkaar te leren
- Werk wordt vlot afgehandeld
- Teamleden stellen meer vragen aan elkaar ipv te oordelen
- Aanwezige talenten worden benut
- Duidelijke afspraken gemaakt
- Procedures voor omgaan afwijkend gedrag worden opgesteld
- Groepsbinding komt op gang
- Gevaar van groepsdenken komt op
- Ontstaat wij-gevoel -> de teamleden beschouwen zichzelf als een groep
- Kritiek = constructief en taakgericht
- Teamleider team meer autonomie geven -> zelfstandig aan de slag
Einde
- Duidelijke afspraken en normen
- Cohesie in de groep
PERFORMING
In de prestatiefase functioneert het team als eenheid
Kenmerken
- Grote betrokkenheid -> samenwerking
- Grote inzet voor doelen en taken
- Creative ideeën ontstaan
- Zelfstandig werken
- Proactieve houding
- Aanvaarding normen, doelen en leiding
- Aanvaarding individuele verschillen (sterktes en zwaktes)
- Positieve benadering van conflicten
- Flexibel met veranderende vragen aan de groep
ADJOURNING
In de afscheidsfase beseffen de leden dat ze afscheid moeten nemen en dat de kans bestaat dat ze het
team zullen missen
Kenmerken
- Extra hard werken
- Strijden om team te behouden
- Reünies plannen
- Zich terugtrekken of afwezig zijn
- Ontkennen dat het stopt
Persoonlijke afscheid is zeer belangrijk hier in
INZICHTEN EN INSPIRATIE VOOR DE GROEPS- EN TEAMBEGELEIDER
Inzoomen op het werken met een groep cliënten
- Belangrijk om zicht te krijgen op de fase waarin de groep zit -> interventies op afstemmen
- Je kan werken met een groep die geregeld verschillende fases doorloopt of een groep die minder
vaak fases doorloopt
GROEPSPROCES BEGELEIDEN
Luitjes en Zeeuw-Jans geven bruikbare tips
FORMING
- Zorg voor persoonlijk onthaal en kennismaking met de groep
- Stel weinig risicovolle vragen
- Organiseer laagdrempelige activiteiten -> ‘receptie’
- Stimuleer het zoeken naar overeenkomsten
- Geef opdrachten in subgroepjes door
- Doe het gewenst gedrag voor
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper maaritbaeyens. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.