Dit document bevat de college aantekeningen van het vak Goederenrecht van week 1 t/m 6 (week 7 over erfdienstbaarheid en appartementsrechten ontbreekt dus).
Goederenrecht
Week 1a – Verhaal en voorrang algemeen
Hoge Raad 13 november 2020 – Glencore II
Een zaak kan op grond van art. 3:4 lid 2 BW alleen dan als bestanddeel
worden aangemerkt als zij met de hoofdzaak fysiek is verbonden. Uit het
feit dat hak- en breekwerk voor de verwijdering van het aluminium uit de
ovens noodzakelijk is, volgt niet het bestaan van verbondenheid in de zin
van art. 3:4 lid 2 BW. Denkbaar is dat het hak- en breekwerk slechts nodig
is om het in de ovens aanwezige (maar daarmee niet verbonden)
aluminium te bereiken en daaruit te verwijderen, nu het door de gestolde
toestand niet kan worden afgetapt. Indien sprake is van fysieke
verbondenheid, gaat het bij de beoordeling of sprake is van
bestanddeelvorming op de grond dat een zaak niet van de hoofdzaak kan
worden afgescheiden zonder dat beschadiging van betekenis wordt
toegebracht aan een van de zaken, erom dat de fysieke gevolgen van
afscheiding van betekenis zijn. Daarvoor is niet relevant wat de door
afscheiding optredende vermogensrechtelijke gevolgen (zoals de gevolgen
voor de waarde van de zaken) zijn en of na afscheiding herstel kan
plaatsvinden. Met de situatie dat de fysieke gevolgen van afscheiding van
betekenis zijn, moet redelijkerwijs worden gelijkgesteld de situatie waarin
afscheiding zonder fysieke gevolgen van betekenis weliswaar technisch
mogelijk is, maar daarmee in verhouding tot de waarde van de zaken
onevenredig veel inspanningen of kosten zijn gemoeid.
Verhaal
Verhaal op het gehele vermogen (3:276 BW)
o “De schuldenaar staat in met zijn gehele vermogen, tenzij de
wet of een overeenkomst anders bepaalt, kan een schuldeiser
zijn vordering op alle goederen van zijn schuldenaar
verhalen.”
o Dus op alle goederen, tenzij…
Overeenkomst
Afspraak in de overeenkomst dat op bepaalde
goederen geen verhaal kan worden genomen
Wet
Art. 447 Rv (huisraad, kleding, levensmiddelen)
Art. 475a/b/c Rv (beslagvrije voet, beslag op
loonvorderingen)
o Soms ook beslag op goederen van derden:
Retentierecht, soms (3:292 BW)
Fiscus: bodemrecht (22 lid 3 IW)
- Ontneemt derden de mogelijkheid van verzet in
rechte tegen de inbeslagneming van de in dat
artikel bedoelde zaken en genoemde
belastingaanslagen. Deze beperking biedt de
ontvanger de mogelijkheid de belastingschuld te
, verhalen op de desbetreffende zaken, ook als
deze niet aan de belastingschuldige toebehoren.
- Beslissend of de aldaar bedoelde zaken op de
bodem van de belastingschuldige in beslag
genomen worden
Derdenpand/hypotheek
Paritas creditorum (3:277 BW)
o Als meerdere personen verhaal zoeken en er te weinig is om
alle vorderingen te voldoen ➝ verdelingsmaatstaf
De normatieve kracht?
Doorbreking van de paritas door 6:107 lid 4 BW
Unitco (betaling steunvorderingen door derde (holding))
R.o 3.3.2: het betalen van steunvorderingen al dan
niet door derden in de faillissementssituatie is niet
ontoelaatbaar. Het staat derden in beginsel vrij
hangende een procedure tot faillietverklaring
steunvorderingen te voldoen. Dat levert geen
doorbreking op van de paritas creditorum, ook niet
indien de vordering van de aanvrager van het
faillissement onbetaald blijft of daarvoor geen
zekerheid wordt gesteld.
Echter is dit in sommige gevallen wel
ontoelaatbaar
o Gelijkheid van schuldeisers
o Netto-opbrengst wordt verdeeld, naar evenredigheid van
ieders vordering
o Een uitzondering hierop staat in lid 2: achtergestelde
vordering
Voorrang (3:278 e.v BW)
Voorrecht
o Ontstaan alleen uit de wet
3:285 BW
Pand en hypotheek (3:227 lid 1 BW)
o (Hoge) voorrang
o Er is geen executoriale titel vereist (recht van parate executie
3:248/268)
o Pand en hypotheekhouder oefenen in geval van faillissement
hun recht uit alsof er geen faillissement was (57 lid 1 Fw)
o Zaaksgevolg, prioriteit
De 1e in tijd heeft de sterkste in recht
Andere gronden
o Retentierecht
Dit is een gesloten stelsel.
Het nemen van verhaal
1. Bevoegdheid tot het nemen van verhaal door de crediteur;
2. Een executoriale titel is vereist (430 Rv);
, a. Een vonnis
b. Notariële akte
3. Executoriaal beslag (bijv. 439 Rv);
a. ‘Naar evenredigheid van ieders vordering’
4. Openbare verkoop (bijv. 463 Rv);
5. Verdeling van de opbrengst indien er meerdere schuldeisers zijn
(bijv. 480 Rv)
a. Paritas creditorum!
Faillissement
Art. 1 Fw: ‘Toestand van te hebben opgehouden te betalen’
Art. 20 Fw: ‘Het gehele vermogen van de schuldenaar wordt
uitgewonnen’
Art. 23-24 Fw: ‘Schuldenaar verliest beheer en beschikking over zijn’
vermogen’
o Hij kan niet meer vervreemden en beheersingshandelingen
verrichten
Art. 33 Fw: ‘Individuele beslagen vervallen’
De ‘verkeersregels’
Pand en hypotheek gaan voor voorrecht (3:279 BW)
Bijzondere voorrechten gaan voor algemene voorrechten (3:280 BW)
Bijzondere voorrechten op hetzelfde goed staan gelijk in rang (3:281
lid 1 BW)
Bijzondere voorrechten op hetzelfde goed, hebben gelijke rang,
wanneer de vordering is ontstaan speelt geen rol
De verhouding tussen voorrechten op alle goederen wordt bepaald
door de volgorde waarin de wet hen plaatst
Voorrecht Voorrang
Voorrang (Hoge) voorrang
Executoriale titel vereist Recht van parate executie
(3:248/268 BW)
Indienen in faillissement Separatist
Geen zaaksgevolg Zaaksgevolg
Week 1b – Pandrecht, i.h.b. op roerende zaken
, De Jong/KBC
Er is een geschil tussen de Jong en KBC over de
verdeling van de opbrengst. KBC stelt dat:
Zij een vordering heeft van €X op DMA;
Haar positie zou bij de verdeling bevoorrecht
zijn ex hypotheekrecht / pandrechten
De Jong stelt dat teboekstelling niet rechtsgeldig is
(incl. hypotheek).
Hof: ‘Teboekstelling is ongeldig (art. 8:784 lid 6
BW). Geen geldig hypotheekrecht, maar wel een
geldig pandrecht op de casco’s.’
Er is bij de executie wel een melding gemaakt van het
hypotheekrecht, maar niet van het pandrecht. De
executieverkoper wist dus niet van het pandrecht
(goede trouw).
Wat gebeurt er nu met het pandrecht?
Is dat komen te vervallen doordat er geëxecuteerd is
(art. 480 Rv)? Of… is het pandrecht overgegaan (droit
de suite) aan de koper. Maar bescherming van de
executieverkoper doordat hij niet afwist van het pandrecht.
Wat als het pandrecht vervalt door derdenbescherming?
i. De hoger gerangschikte schuldeiser executeert de
verpande zaak
a. Art. 448 jo 551 Rv: (lagere) pandhouder geldt bij de verdeling
als beperkt gerechtigde wiens recht door executie is vervallen
ii. De lager gerangschikte schuldeiser executeert de
verpande zaak
a. Art. 3:248 lid 3 BW is van toepassing. Het (hogere) pandrecht
blijft in principe bestaan, tenzij derdenbescherming (art. 3:86
lid 2 BW)
Hoge Raad: “art. 3:248 lid 3 BW ziet op het geval waarin sprake is van
enerzijds een beslaglegger / lager gerangschikte pandhouder en
anderzijds een hoger gerangschikte pandhouder. Art. 3:248 lid 1 BW ziet
dus niet op het zich hier voordoende geval van een pandhouder die
verkoopt als beslaglegger zonder melding te maken van zijn pandrecht.
Het hof heeft dus kunnen oordelen dat KBC bij de rangregeling dient te
worden aangemerkt als een beperkt gerechtigde wiens recht door de
executie is vervallen ex art. 480 Rv.”
Vestigingsvereisten vuistpand
Art. 3:84 lid 1 BW Titel
Beschikkingsbevoegdheid
Vestiging in enge zin
Art. 3:98 BW Schakelbepaling voor beperkte
rechten
Art. 3:296 lid 1 BW Zaak in de macht van de
pandhouder / derde brengen
Vestigingsvereisten stilpand
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper JudithhhhS. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.
