Samenvatting fiscaliteit (boek + lesnotities + slides) , Arteveldehogeschool, Bedrijfsmanagement AJ '23-'24
Boek: praktisch belastingrecht editie 2022.
Lesgever: An-Katrien Vroman.
Ik haalde een 17/20 met enkel deze samenvatting en de oefeningen uit de powerpoints.
Alle theorie, formules,...
[Meer zien]
Laatste update van het document: 5 maanden geleden
H1 begrip en kenmerken van de belasting.............................................................................................. 1
1. het begrip ‘belasting’ ....................................................................................................................... 1
2. kenmerken van een belasting ......................................................................................................... 1
H2 de situering van het belastingrecht ................................................................................................... 1
H5 wie mag belasting heffen? ................................................................................................................. 2
H6 grondwettelijke beginselen van de belastingheffing ......................................................................... 2
1. het legaliteitsbeginsel/wettelijkheidsbeginsel ................................................................................ 2
2. het eenjarigheidsbeginsel/annualiteitsbeginsel ............................................................................. 3
3. het gelijkheidsbeginsel .................................................................................................................... 3
H7 beginselen en kenmerken die voortvloeien uit de aard van de belastingen en uit het recht in het
algemeen ................................................................................................................................................. 4
2. de fiscale wet is van openbare orde................................................................................................ 4
7. het ‘non bis in idem’-beginsel ......................................................................................................... 4
H8 de indeling van de belastingen .......................................................................................................... 5
2. naar de grondslag van de belasting ................................................................................................. 5
3. naar de wijze van vereffening van de belasting .............................................................................. 5
5. Naar directe en indirecte belastingen volgens het fiscaal-administratief criterium ....................... 6
H1 inleidende begrippen ......................................................................................................................... 7
1. Wie is aan de personenbelasting onderworpen?............................................................................ 7
2. Welke inkomsten zijn belastbaar in de personenbelasting? ........................................................... 7
3. Gemeenschappelijke aangifte of niet in de personenbelasting? .................................................... 8
4. Wat met inkomsten van kinderen? ................................................................................................. 8
5. Belastbaar tijdperk en aanslagjaar in de personenbelasting .......................................................... 9
6. Berekening van de personenbelasting (per belastingplichtige) ...................................................... 9
7. Progressieve belasting ..................................................................................................................... 9
8. Aangiftetermijn in de personenbelasting ...................................................................................... 10
9. Voorstel van vereenvoudigde aangifte (VVA) ............................................................................... 10
10. Mogelijke gevolgen bij een laattijdig ingediende aangifte of bij niet-aangifte ........................... 10
H2 bepaling van het netto-inkomen (= bruto-inkomen met aftrek van kosten en verliezen) .............. 11
1. onroerende inkomsten .................................................................................................................. 11
1.1 algemene regels ...................................................................................................................... 11
1.2 bij wie belastbaar?................................................................................................................... 12
1.3 wat met de onroerende goederen die toebehoren aan de kinderen? ................................... 13
, 1.4 wat bij verandering van eigenaar tijdens 2022? ..................................................................... 13
1.5 wat bij gewijzigde bestemming van het onroerend goed in 2022? ........................................ 13
1.6 het bruto belastbaar bedrag ................................................................................................... 13
2. roerende inkomsten ...................................................................................................................... 13
2.1 Roerende inkomsten: wat zijn dat?......................................................................................... 13
2.2 belastbaar bij wie?................................................................................................................... 14
2.3 wat met de roerende goederen die toebehoren aan de kinderen? ....................................... 14
2.4 verplicht en facultatief aan te geven roerende inkomsten ..................................................... 14
3. diverse inkomsten ......................................................................................................................... 15
3.5 onderhoudsuitkeringen ........................................................................................................... 15
4. beroepsinkomsten......................................................................................................................... 16
4.1 belastbaar inkomen en vrijgestelde inkomsten: enkele verduidelijkingen............................. 16
4.3 aftrek van de kosten ................................................................................................................ 17
H3 aftrekbare bestedingen.................................................................................................................... 19
3.1 wat wordt bedoeld met ‘een aftrekbare besteding’? ................................................................. 19
3.2 voorwaarden aftrekbaarheid onderhoudsuitkeringen ............................................................... 19
H4 progressief tarief .............................................................................................................................. 20
H5 belasting op de belastingvrije som .................................................................................................. 21
5.1 basisbedragen van de belastingvrije som ................................................................................... 21
5.2 verhoging(en) van de belastingvrije som voor kinderen ten laste en andere personen ten laste
........................................................................................................................................................... 22
5.2.1 Verhoging(en) belastingvrije som voor kinderlast ............................................................... 23
5.2.2 verhoging van de belastingvrije som voor personen ten laste andere dan kinderen .......... 23
H8 gewestelijke belastingverminderingen (en belastingkredieten) ..................................................... 25
8.2 andere gewestelijke belastingverminderingen (en belastingkredieten) voor specifieke uitgaven
........................................................................................................................................................... 25
8.2.3 belastingvermindering voor dienstencheques ..................................................................... 25
H9 federale belastingverminderingen................................................................................................... 26
9.2 overige federale belastingverminderingen voor bepaalde uitgaven .......................................... 26
9.2.1 belastingverminderingen voor het langetermijnsparen ...................................................... 26
9.2.4 belastingvermindering voor uitgaven voor verwerven van aandelen van startende
vennootschappen → tax shelter startende ondernemingen ........................................................ 27
9.2.9 belastingvermindering voor giften ....................................................................................... 28
9.2.11 belastingvermindering voor kinderoppaskosten ............................................................... 28
, 9.2.16 belastingvermindering voor de uitgaven voor de plaatsing van een vast laadstation voor
elektrische wagens in of bij de woning ......................................................................................... 29
H1 basisbegrippen ................................................................................................................................. 30
1.1 Wie is aan de vennootschapsbelasting onderworpen? .............................................................. 30
1.2 belastbare grondslag ................................................................................................................... 30
1.4 Belastbaar tijdperk (BT) en aanslagjaar (AJ) ................................................................................ 30
1.5 indiening van de aangifte ............................................................................................................ 30
H3 verworpen uitgaven ......................................................................................................................... 31
3.1 niet-aftrekbare belastingen ......................................................................................................... 31
3.5 niet-aftrekbare autokosten en minderwaarden op personenwagens, auto’s dubbel gebruik en
minibussen ........................................................................................................................................ 32
3.7 niet-aftrekbare restaurantkosten................................................................................................ 33
3.8 niet-aftrekbare receptiekosten en kosten voor relatiegeschenken ............................................ 34
H5 uiteenzetting van de winst............................................................................................................... 34
5.1 eerste bewerking: fiscaal resultaat ............................................................................................. 34
5.6 vierde bewerking: aftrek van DBI (definitief belaste inkomsten) ............................................... 34
5.7 vijfde bewerking: aftrek voor innovatie-inkomsten .................................................................... 35
5.8 zesde bewerking: investeringsaftrek ........................................................................................... 35
5.8.1 eenmalige investeringsaftrek ............................................................................................... 35
5.8.2 gespreide investeringsaftrek ................................................................................................ 36
H6 tarief ................................................................................................................................................. 36
H1 inleiding............................................................................................................................................ 37
1.1 algemene werking van de btw .................................................................................................... 37
H2 de btw-belastingplichtige ................................................................................................................ 37
H3 de belastbare handelingen .............................................................................................................. 39
H4 BTW-tarieven ................................................................................................................................... 39
H5 documenten ..................................................................................................................................... 40
5.1 de factuur .................................................................................................................................... 40
5.2 periodieke btw-aangifte .............................................................................................................. 41
5.3 jaarlijkse BTW-listing ................................................................................................................... 42
H6 verplichtingen van de belastingplichtige ......................................................................................... 42
,DEEL 1 - BASISBEGINSELEN
H1 BEGRIP EN KENMERKEN VAN DE BELASTING
1. HET BEGRIP ‘BELASTING’
Belasting = een bijdrage die volgens bepaalde rechtsregels door de overheid wordt opgelegd met het
oog op het verzamelen van financiële middelen die nodig zijn om uitgaven te doen in het algemeen
belang en voor zover die bijdrage bij wet of decreet als belasting wordt erkend.
• Voor infrastructuur, overheidsinstellingen, onderwijs, gezondheidszorg, pensioenen…
• Voor collectieve (soms quasi-) goederen
2. KENMERKEN VAN EEN BELASTING
2 hoofdkenmerken:
• Het financieel doel
o Overheidsuitgaven financieren van openbaar nut
o Geen rechtstreekse en individuele tegenprestatie
• Het dwingend karakter/afdwingbaarheid
o Publiek rechterlijk: fiscale wet = openbare orde
o Sancties mogelijk bij niet-naleving
▪ Administratieve sancties
▪ Strafrechtelijke sancties
‘Non bis in idem’: kan slechts 1 keer worden bestraft
Overheidsinkomsten die geen belastingen zijn:
• Bepaalde overheidsinkomsten (vb. inkomgelden musea)
• Retributies
• = vergoeding voor geïndividualiseerde dienstverlening ➔ er is een tegenprestatie
Vb. tolgelden, parkeerretributies, …
• Parafiscale heffingen (sociale bijdragen vnl. werknemers- en werkgeversbijdragen)
H2 DE SITUERING VAN HET BELASTINGRECHT
1
,H5 WIE MAG BELASTING HEFFEN?
Fiscale autonomie:
• Regionale en lokale overheden kunnen geen belasting heffen op federale bevoegdheden
• Lokale besturen zijn verantwoording verschuldigd aan de hogere overheid
• Federale wet kan een lokale belasting invoeren of afschaffen
6e staatshervorming (2014):
• Uitbreiding fiscale autonomie van de gewesten in de personenbelasting
• Federaal en gewestelijk luik in de personenbelasting
• Eigen bevoegdheden voor de gewesten
o Eigen belastingen heffen
o Eigen belastingverminderingen invoeren
o …
H6 GRONDWETTELIJKE BEGINSELEN VAN DE BELASTINGHEFFING
1. HET LEGALITEITSBEGINSEL/WETTELIJKHEIDSBEGINSEL
Legaliteits-/wettelijkheidsbeginsel =
• Bescherming van de burgers tegen al te buitensporige belastingen
• Er is steeds een wet, decreet of besluit nodig om een nieuwe belasting in te voeren of een
bestaande te wijzigen
• Vaststelling van:
o het belastingsubject + grondslag
o het tarief
o de modaliteiten van de heffing
2
,gevolgen van het legaliteitsbeginsel:
• Principiële belastingvrijdom: Alles is vrij van belasting, tenzij de wet anders bepaalt (decreet
of besluit van de gemeente- of provincieraad voor de regionale en lokale bevoegdheden)
• Gebonden bevoegdheid van de administratie: zij moet de fiscale wetten correct toepassen
o Steeds verplicht om tot inning van wettelijk verschuldigde belasting over te gaan
→ geen kwijtschelding of vermindering van belasting verlenen
• Het voorzienbaarheidsbeginsel:
o Wettekst moet duidelijk zijn
o Wettekst moet geïnterpreteerd worden conform de geldende interpretatieregels
o Wet moet consistent toegepast worden
2. HET EENJARIGHEIDSBEGINSEL/ANNUALITEITSBEGINSEL
Eenjarigheids-/annualiteitsbeginsel =
• Belastingen worden jaarlijks gestemd
• Ingevoerde regels zijn slechts voor een jaar van kracht als zij niet worden vernieuwd
• In de praktijk: uitvoerend macht moet elk jaar opnieuw uitdrukkelijke machtiging krijgen om
belastingen te heffen obv de bestaande wetgeving (wet houdende rijksmiddelenbegroting).
Gevolgen van het eenjarigheidsbeginsel:
• Gevolgen inzake inkomensbelasting:
o Elk jaar een nieuwe aangifte
o Beroepskosten enkel aftrekbaar in het belastbaar tijdperk waarin gedaan/gedragen
o Jaarlijkse indexatie fiscale bedragen
3. HET GELIJKHEIDSBEGINSEL
gelijkheidsbeginsel =
• Alle Belgen zijn gelijk voor de wet
• Geen voorkeursbehandelingen
• Relatief karakter
o Alle personen die zich in dezelfde feitelijke toestand bevinden moeten op gelijke
wijze worden belast
o Objectieve en redelijke verantwoordelijk voor het verschil in behandeling
• Elke fiscale wet kan door het Grondwettelijk Hof worden getoetst aan het grondwettelijk
gelijkheidsbeginsel
3
,H7 BEGINSELEN EN KENMERKEN DIE VOORTVLOEIEN UIT DE AARD VAN DE BELASTINGEN
EN UIT HET RECHT IN HET ALGEMEEN
Buiten de grondwettelijke beginselen zijn er een aantal (ongeschreven) basisregels en kenmerken die
in het fiscaal recht toepasselijk zijn, maar die hun oorsprong vinden in het gemeen recht.
2. DE FISCALE WET IS VAN OPENBARE ORDE
Belastingontduiking is niet toegelaten – keuze van de minst belaste weg:
• Belastingontduiking ≠ belastingvermijding
o Belastingontduiking = proberen ontsnappen aan belasting → VERBODEN
o Belastingvermijding/-ontwijking = keuze van de minst belaste weg → TOEGELATEN
▪ Wanneer een persoon zich niet in belastbare omstandigheden bevindt en er
alles aan zal doen om zich daar niet in te begeven OF wanneer iemand een
bona fide juridische constructie opzet waardoor hij minder belastingen moet
betalen dan in de situatie waarin hij zich normaal zou bevinden
▪ De belastingplichtige mag belastingen ontwijken op een legale manier. Hij
mag geen wettelijke verplichtingen schenden.
▪ Recht om minst belastbare weg te volgen
7. HET ‘NON BIS IN IDEM’-BEGINSEL
• Eenzelfde belastingplichtige (bp) kan voor eenzelfde belastbaar tijdperk maar 1 keer door
dezelfde belasting (of belastingen met eenzelfde doel), op dezelfde materie, getroffen
worden
• Staat niet in de wetgeving → door billijkheid ingegeven richtsnoer
• Moet vermeden worden, maar in de praktijk is een dubbele belasting toch mogelijk
• Alleen indien een wettekst expliciet in een vermijding tot dubbele belasting voorziet, zal dit
daadwerkelijk het geval zijn
• Juridische vs. economische dubbele belasting
o Juridische: 1 belastingsplichtige meerdere malen over zelfde materie belast
o Economische: verschillende belastingsplichtige, herhaalde belastingheffing over
dezelfde economische grondslag
4
,H8 DE INDELING VAN DE BELASTINGEN
2. NAAR DE GRONDSLAG VAN DE BELASTING
1. kapitaal- of vermogensbelasting
• Belast het vermogen, ongeacht of dit vermogen al dan niet een inkomen oplevert
• Slechts 1 belasting in België: erfbelasting/successierechten
2. inkomstenbelasting
• Belasten de opbrengsten van het vermogen of de bedrijvigheid
• Tasten vermogen in beginsel niet aan
• Vb. personenbelasting
3. NAAR DE WIJZE VAN VEREFFENING VAN DE BELASTING
1. vaste belastingen
• Het bedrag van een vaste belasting is steeds hetzelfde, ongeacht de omvang van het
belastbare feit.
• Vb.: het vast recht in de registratierechten (bijv. 50 EUR)
2. evenredige belastingen
• Het bedrag van een evenredige belasting is een vast percentage op een veranderlijke
grondslag.
• Vb.: de vennootschapsbelasting
3. progressieve belastingen
• Het percentage van de belastingen stijgt naargelang de grondslag toeneemt.
• Vb.: de personenbelasting
• Progressief klimmend tarief AJ 2023:
5
, 5. NAAR DIRECTE EN INDIRECTE BELASTINGEN VOLGENS HET FISCAAL -ADMINISTRATIEF
CRITERIUM
1. directe belasting
• Schuldenaar ook de drager
• Voortdurende/permanente toestand wordt belast en periodiek geïnd
• 2 soorten:
o Inkomstenbelastingen:
▪ Personenbelasting
▪ Vennootschapsbelasting
▪ Belasting van niet-inwoners
▪ Rechtspersonenbelasting
o Met inkomstenbelastingen gelijkgestelde belasting:
▪ Verkeersbelasting
▪ belasting op inverkeerstelling
▪ km-heffing
▪ belasting op de spelen en weddenschappen
▪ belasting op de automatische ontspanningstoestellen
▪ belasting op deelname van de WN’s in de W of kapitaal van vennootschap
2. indirecte belasting
• Schuldenaar niet noodzakelijk de drager
• Toevallig of voorbijgaande gebeurtenissen
o Verbruik van goederen/verbruiksbelasting: btw, douane, accijnzen, milieuheffing
o Rechtsverkeer/juridische feiten: erfbelasting, registratiebelasting,
hypotheekrechten,…
6
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper SilkeDL. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,39. Je zit daarna nergens aan vast.
