Perceptie tot bewust zijn blok 3
Wat er wordt behandeld:
- Aandacht (top-down en bottom-up)
- Bewustzijn en onbewuste processen
- De relatie tussen bewustzijn en aandacht
- Het verlies van bewustzijn (coma, narcose, slaap etc.)
Selectieve aandacht:
- Een covert mechanisme, je kan van buiten niet zien waar je je aandacht op richt. (eig niet
helemaal, komt later terug)
- Stelt ons in staat om relevante input, gedachten en acties te selecteren
- Tegelijkertijd irrelevante of afleidende input gedachten en acties te negeren
Aandacht is:
- Vrijwillig (endogeen, intentioneel, top-down)
o Op basis van doelen verwachtingen of kennis
- Onvrijwillig (exogeen, stimulus-gedreven, bottom-up)
- Deze systemen zijn in constante competitie
Aandacht met perceptie:
- Aandacht zorgt er voor of je info wel/niet ziet
- Intenser of minder intens ervaart
Vraag in de literatuur: (1950-1960 dus wel vroegâh)
hoe vroeg in de verwerking van geluid of beeld treden de effecten van aandacht op?
Vroeg: vroeg, daarna geen verwerking meer van niet geattendeerde info
Laat: laat, eerst volledige semantische verwerking van info, dan pas selectie
Flexibel: afhankelijk van de hoeveelheid aandacht vroege of late selectie
Onderzoek dat vroege (auditieve) verwerking aan toont:
Koptelefoon op met piepjes (beeps en boops) die verschillende
intervallen hebben voor links en rechts. De proefpersonen moeten
attenderen op de piepjes uit 1 oor.
Je ziet dat bij 100 ms (heel vroeg) al een verschil is tussen het
aandacht oor en het niet aandacht oor, dit is dus vroege selectie.
1
,Verschil is te zien bij de beep en de boop. (vroeg omdat het een hele basale
modulatie is) (afbeelding: een ERP)
Onderzoek dat late (auditieve) selectie aantoont:
Proefpersonen krijgen weer een koptelefoon met
beeps en boops op verschillende freqenties voor beide
oren. 1 oor geattendeerd, nu moet er echter alleen
actie ondernomen worden bij de deviante toon (bv
tellen of op een knop drukken). De standaard toon is
dus irrelevant.
Geattendeerde oor: (boven)
MisMatchNagitivity (MMN) te zien bij deviant
stimulus anders dan verwacht
Ongeattendeerde oor: (midden)
Ook MMN te zien dus een automatische verwerking te
zien van de afwijkende toon. Is wel veel kleiner dan bij
geattendeerde oor.
Verschil: (onder)
Het P3 component is afhankelijk van aandacht, een laat
selectie mechanisme.
Onderzoeken zoals dit worden bij coma patiënten
gedaan, komt later terug.
Je hebt veel verschillende soorten aandacht:
- Spatieel (locatie)
o Je kijkt naar een plek maar focust je eigenlijk ergens anders op
- Feature gebaseerd (oriëntatie, kleur)
o Alleen aandacht op bv de rode objecten, of de ronde dingen etc.
- Object gebaseerd
o Je kan focussen op objecten
- Temporeel (in de tijd e.g. AB)
o Geeft geen en gaat er in college 1 iig niet echt verder op in
Overte aandacht: aandacht is waar de ogen naar kijken (fixatie)
Coverte aandacht: focus van aandacht is ergens anders
2
, Spatiele aandacht:
Stimulus binnen of buiten coverte
spatiele aandacht.
- Modulatie in P1 en N1 ERP
(“sensorische”)
componenten door spatiele
aandacht
- Ook wel “gain modulation”
(denk aan: volume harder)
Op het tt kan hij bv het onderste
figuur laten zien zonder de namen
van N1 en P1 er bij en moet je
uitleggen wat bij wat hoort hoe het
heet, of het vroeg of laat is ofzo
Feature gebaseerde aandacht:
Twee stimuli in receptive field (RF) van V4 neuron
waarvan 1 effectief is voor het V4 neuron en 1
ineffectief (andere rotatie of kleur ofz)
Aandacht op effectieve stimulus:
Vuurfrequentie omhoog, neuron doet alsof het
allen de effectieve stimulus “ziet”. (terwijl beide in
receptief veld)
Aandacht op ineffectieve stimulus:
vuurfrequentie omlaag (vgm bedoelt ie gwn lager)
neuron doet alsof het allen de ineffectieve stimulus
“ziet”.
Aandacht op beide stimuli:
vuurfrequentie is gemiddelde aandacht van
bovenstaande condities.
3