Uitgebreide samenvatting van hoofdstuk 11: giftige planten van het vak dierenvoeding 1. De samenvatting is gebaseerd op de kennisclips die beschikbaar werden gesteld op Toledo door de docent.
Hoofdstuk 10: Giftige planten
Meestal zijn de eerst voorkomende symptomen bij een vergiftiging:
§ Braken, diarree en kolieken (hevige buikpijn)
§ Aandoeningen aan het zenuwstelsel: evenwichtsstoornissen, verlammingen
§ Algemene symptomen:
• Veralgemeende verzwakking
• Gebrekkige eetlust
• Vermagering
Over het algemeen zijn vooral runderen, paarden, schapen, geiten en konijnen betrokken bij
dodelijke vergiftigingen met planten.
Inhoud stoffen planten
Alkaloïden
§ Bevatten N (stikstof) à NPN-groep
§ Hebben alkalische eigenschappen (eerder basisch)
§ Meest sterke fysiologische werking (gaan vrij intensief in interactie met de cellen van
het dier)
§ Meest voorkomend in buitenste laag van planten (schors, takken, wortelen vlies en
zaden)
§ Bittere smaak (voor sommige diersoorten onaantrekkelijk, varkens zijn soms een
uitzondering)
§ Planten die een ernstig gevaar vormen voor mens en dier zijn doorgaans planten die
rijk zijn aan alkaloïden.
Symptomen
§ Vaak aantasting centrale zenuwstelsel: opiumalkaloïden, aconitine, taxine, galegine
§ Of aantasting autonoom zenuwstelsel: atropine, hyoscyamine, scopolamine
§ Of veroorzaken huidirritatie: colchine
§ Of vernietigen levercellen: jacobine, senecionine
§ Of…
Er zijn meer dan 4000 verschillende alkaloïden gekend en er worden steeds nieuwe ontdekt.
Plantenvoorbeelden
Palmboompje (Buxus sempervirens)
§ Familie: buxusfamillie
§ Voorkomen: Samber en Maas, aangeplant in tuinen
§ Bast en bladeren zijn giftig
, § Alkaloïden: “buxine” het belangrijkste
§ Symptomen: hevige kolieken, braken, diarree, duizeligheid,
spierzwakte, ademhalingsverlamming, eventuele sterfte
• Bij volwassen mens: reeds na een inname van 10 bladeren!
• 750 g bladeren zijn dodelijk voor een paard!
Jacobskruiskruid (Senecio jacobaea L.)
§ Familie: Composieten (één bloemhoofd is samengesteld uit meerdere bloemen)
§ Voorkomen: algemeen verspreid (juni)
§ Niet te verwarren met: boerenwormkruid en St.-Janskruid (meest voorkomende in
België)
§ Normaal gezien wordt de rijpe plant niet gegeten door herkauwers
(indien dieren voldoende eten hebben)
§ In hooi echer smakelijk, vooral jonge planten à gevaarlijk!
§ Toxitciteit vermindert niet in hooi (!)
§ Lethale dosis: 5-20 kg gedroogde plant/ 100 kg lichaamsgewicht
§ Koe (en paard): 35kg/ dier ßà schaap: 160kg/ dier
§ Pyrrolizidine alkaloïden: vooral kort voor de bloei
§ (Chronische) leverschade (megalocytose, fibrose, cirrose)
Symptomen
§ Acuut: zelden; dood na uren of enkele dagen
• Ziek 1-7 dagen na opname van grote hoeveelheden
§ Chronisch!!!: symptomen soms na lange opname
• Verloop: enige weken tot 6 maanden (afhankelijk van de dosis)
• Met periodes van stabilisatie
• Morbiditeit 20% (= ziekte waargenomen) - mortaliteit bijna 100%
• Plotse verergering wanneer leverfunctie verstoord
• Soms onverwachte dood
St.-Jacobsvlinder
§ Dag actieve nachtvlinder
§ Profiteert van de opkomt van het Jacobskruiskruid
§ Familie: nachtschadefamilie
§ Voorkomen: algemeen verspreid, aangeplant, cultivars
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper juliesevereyns. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.
