Faculteit der Rechtsgeleerdheid/Faculty of Law
2009/2010
Fiscaal Recht – Jaar 3
Courseperiod 3.5 – Openbare Financiën
Tutorial Manual
, Index
Economische Analyse ................................................................................................................... 1
Taak 1 – Introductie Openbare Financiën ............................................................................................ 1
Taak 2 – Theoretische basisbeginselen: nuts- en winstmaximalisatie ................................................ 3
Taak 3 – Theoretische basisbeginselen: Evenwicht en maatschappelijke welvaart ............................ 5
Redenen voor overheidsingrijpen .................................................................................................. 9
Taak 4 – Wanneer moet de overheid ingrijpen? ~ Externe effecten ................................................... 9
Taak 5 – Wanneer moet de overheid ingrijpen? ~ Collectieve goederen .......................................... 11
Taak 6 – Sociale Zekerheid................................................................................................................. 14
Taak 7 – lnkomensherverdeling ......................................................................................................... 17
Belastingen ............................................................................................................................... 19
Taak 8 – Grondslag en rechtvaardigheid van inkomstenbelastingstelsels ........................................ 19
Taak 9 – Effecten van belastingheffing op rechtvaardigheid en doelmatigheid ............................... 22
Taak 10 – Effecten van belasting op arbeidsaanbod ......................................................................... 24
Taak 11 – Effecten van belasting op sparen en vermogen ................................................................ 27
, Economische Analyse
Taak 1 – Introductie Openbare Financiën
1. Wat zijn de vier hoofdvragen van openbare financiën en geef bij elke vraag een korte uitleg.
De vier hoofdvragen zijn: wanneer moeten overheden maatregelingen nemen in de economie?
(normatief); hoe moeten de overheden deze maatregelingen nemen? (normatief); wat is het
effect van deze maatregelingen op de economie? (positief); en waarom kiezen de overheden om
maatregelingen te nemen op de manier ze doen? (positief.
- Wanneer moeten overheden maatregelingen nemen in de economie?
Dit kan zijn in twee situaties, te weten markt falen (problemen die ervoor zorgen dat de
markteconomie een zodanige uitkomst geeft dat niet de maximale efficiëntie geeft) en
herverdeling (het verschuiven van bronnen van sommige groepen in de maatschappij naar
andere groepen).
- Hoe moeten de overheden deze maatregelingen nemen?
Dit kan op verschillende manieren, om te beginnen kan dit door middel van heffing van
belastingen en het geven van subsidies de inkoop en verkoop regelen van bepaalde producten.
Verder kan dit door het verplichten of het verbieden van inkoop en verkoop van bepaalde
producten. Ten derde kan dit door middel van openbare provisies (te denken valt aan social
Insurance). Als laatste kan dit doordat de overheid helpt met financieren.
- Wat is het effect van deze maatregelingen op de economie?
Deze vraag valt uit in twee delen, te weten directe effecten en indirecte effecten. Bij directe
effecten gaat het om de effecten van maatregelingen van de overheid die te voorspellen zijn
als de burgers hun gedrag niet veranderen ten aanzien van de maatregel. Bij indirecte effecten
gaat het de effecten van maatregelingen van de overheid die voortkomen uit het feit dat
burgers hun gedrag veranderen door de maatregeling.
- Waarom kiezen de overheden om maatregelingen te nemen op de manier die ze doen?
Bij deze vraag zien we dat er ook een politieke economie is, het politieke proces creëert
besluiten die zowel de burgers als de economie raakt. Verder zien we ook het falen van de
overheid, de publieke instellen hebben last van beperkte informatie, beperkte controle of
private markt antwoorden, beperkte controle over bureaucratie en er zijn beperkingen
opgelegd door het politieke proces.
2. Wat zijn de genoemde visies en kunnen we ons daarmee verenigen?
Jonathan stelde dat het heffen op vrouwelijke schoonheid, waarbij iedere vrouw zelf kon
bepalen hoeveel belasting zij dan af zou moeten dragen. Op deze wijze zou belastingafdracht
met een positief gevoel gepaard gaan. Ik vraag me af in hoeverre dit een positief gevoel geeft, je
uiterlijk veranderd niet afhankelijk van hoeveel belasting je betaald, en portemonnee is lichter
en uiteindelijk zijn het de andere mensen die je beoordelen op hoe je eruitziet en men zal geen
kaartje gaan dragen met daarop hoeveel belasting is betaald. Richard Wagner stelde echter dat
belastingen de prijs zijn die men betaalt voor beschaving, met deze stelling kan ik het al meer
vinden aangezien we bijvoorbeeld de wegen gebruiken en deze moeten worden de overheid,
echter dient er wel een ‘gerechtvaardige belasting te zijn naar gelang van bijvoorbeeld gebruik
en dienen er geen extra kosten door de overheid gemaakt te worden.
1
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper UMstudent1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,48. Je zit daarna nergens aan vast.