Dit document bevat een samenvatting van de leerstof aardrijkskunde van H1 en H2 van het boek geogenie natura 6. Het TSO/KSO leerwerkboek. Er zijn afbeeldingen, foto's en oplossingen in vermeld.
Hoofdstuk 1: de schilvormige opbouw van de aarde
1 Hoe geraken we aan informatie over het inwendige van de aarde?
1.2 Een ‘echografie’ van de aarde
Om het inwendige van de aarde te bestuderen werkt de wetenschap met indirecte
waarnemingen vergelijkbaar met een echografie:
- Trillingen verspreiden zich door de aarde
- Worden verderop opgevangen
- Geven beeld weer van gebied waar ze door zijn gegaan = seismische golven
- Die golven zijn afkomstig van een aardbevind of kan kunstmatig opgewekt
worden
1.3 Seismische golven hebben eigen karakter
1. P-golven / primaire golven= snelle golven die materiaal afgewisseld
samendrukken en uitrekken. Trilrichting valt samen met de
voortplantingsrichting
Bv: geluidsgolven, golven in een
veer…
2. S-golven / secundaire golven= hierbij
verplaatsen de deeltjes zich
loodrecht op de bewegingsrichting.
Ze verplaatsen zich trager dan P
golven en kunnen niet door
vloeistoffen bewegen.
Bv: golf op een touw…
3. Als er enkel P en S golven zijn op een
afbeelding van een seismogram dan
gaan de golven door een vloeistof.
Seismograaf = hiermee worden aardbevingen gemeten
Seismogram = maakt het verschil uit tussen verschillende bewegingen
, 1.4 Golven worden op hun tocht afgebogen en afgebroken
- Golven worden afgebogen en afgebroken gaan niet in een rechte lijn maar
een gebogen lijn door de dichtheid van de materie toeneemt met de diepte
- Discontinuïteiten= scherp begrensde overgangen in het inwendige van de
aarde tussen korst en mantel, en tussen mantel en kern. Er komen plotselinge
veranderingen in het gedrag van de golven. Ze veranderen van snelheid en
richting.
1.5 Golven versnellen en vertragen
- Golven verplaatsen zich niet door alle materialen even snel en gemakkelijk
Bv: wandelen op asfalt, (droog of nat) zand, water…
- Dezelfde moeilijkheden als de seismische golven door bepaalde materialen
van de aarde
- Snelheidsveranderingen geven wetenschappers informatie over de aard van
de lagen en de diepte ervan
2 Resultaten van het onderzoek: de aarde is schilvormig opgebouwd
Indeling volgens chemische Indeling volgens fysische
samenstelling: samenstelling:
Continentale korst: Silicium en Lithosfeer: korst en bovenste deel
Aluminium SiAL 25 – 70 km dik mantel zijn beide vast 125 km onder
continenten en 70 km onder oceanen
aggregatietoestand veranderd hier
Oceanische korst: Silicium en Asthenosfeer: onderliggende laag is
Magnesium SiMa 7 km dik in plastisch
korst en mantel veel zuurstof
Discontinuïteit (ligt tussen mantel en Grens beide sferen ligt op de plaats
korst): Gütenberg-discontinuïteit waar tempratuur 1280 °C is door
2900 km diep Nikkel en Ijzer deze temperatuur worden sommige
NiFe mineralen plastisch
Door toenemende druk in de mantel
veranderd toestand opnieuw deel
van mantel is nu vaste mesosfeer
Gütenberg-discontinuïteit gaat
mesosfeer over in de kern S-golven
vallen hier weg buitenkern is dus
vloeibaar
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Nooraussems. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,99. Je zit daarna nergens aan vast.
