Week 1
Strafrecht; hoe zat het ook alweer?
Materieel strafrecht en formeel strafrecht
Materieel strafrecht
- Strafbaar feit: gedraging/delictsomschrijving/wederrechtelijk/schuld
o Artikel 350 Sv!
- Legaliteitsbeginsel: art. 1 Sr
- Delictsomschrijvingen: misdrijf of overtreding
- Objectieve en subjectieve bestanddelen (opzet, culpa)
- Deelnemingsvormen
- Poging/voorbereiding
- Strafuitsluitingsgronden
- Sancties: straffen en maatregelen
Formeel strafrecht (strafprocesrecht)
- Instrumentarium en procedure voor het beantwoorden van de vragen van 348/350
Sv
Recapitulatie: aard en doel van strafprocesrecht
Wat is strafprocesrecht (ook wel: formeel strafrecht)?
Bepaalt hoe en door wie wordt onderzocht of strafbare feiten zijn begaan of worden
beraamd of gepleegd en door wie en naar welke maatstaven daarover en over de
daaraan te verbinden strafrechtelijke sancties wordt beslist.
Verschil met burgerlijk procesrecht en bestuursprocesrecht
Waartoe bestaat strafvordering?
Hoofddoel van het strafproces is de juiste toepassing van het materiële strafrecht op
daders mogelijk te maken
- En aldus bevorderen dat schuldigen worden vervolgd en gestraft en voorkomen dat
dit met onschuldigen gebeurt waarheidsvinding
Het strafprocesrecht normeert de schakel tussen het strafbare feit en de op te leggen
sanctie
Uitgangspunt is beslissen door rechter: strafprocesrecht is gericht op verkrijgen
rechterlijke beslissing.
Echter: buitengerechtelijke afdoening
Aard en doel van het strafprocesrecht
Autonome plaats en functie
Het strafprocesrecht stelt (doelgebonden) eisen aan de (wijze van) opsporing, vervolging
en berechting
De normen die aan de overheid worden gesteld, beogen rechtsbescherming tegen de
overheid te garanderen
Nevendoelen van het strafproces
Speciale en generale preventie
Voorkomen van eigenrichting
Kanaliseren van maatschappelijke onrust
Genoegdoening aan het slachtoffer
, Dit alles te realiseren vooral door procedurele rechtvaardigheid en demonstratiefunctie
Bronnen van strafprocesrecht
Het Wetboek van Strafvordering (WvSv)
- Zes boeken
- Iwtr. 1926
- Honderden wijzigingen en aanvullingen
- Modernisering Wetboek van Strafvordering
- https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/nieuwe-wetboek-van-strafvordering
Internationale rechtsinstrumenten
- Mensenrechtenverdragen: EVRM
- Recht van de Europese Unie: Richtlijnen, Grondrechtenhandvest
Lagere wetgeving en beleidsregels
- Bijvoorbeeld: Besluit middelenonderzoek bij geweldplegers
Jurisprudentie
Ongeschreven recht Beginselen van een goede procesorde
Wetboek van Strafvordering
Sinds 1926
Ingedeeld in 6 boeken
Inmiddels verouderd en bovendien door vele wijzigingen en aanvullingen niet meer goed
hanteerbaar
Project ‘Modernisering Wetboek van Strafvordering’
- https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/modernisering-wetboek-van-
strafvordering
- Project van lange adem
, Verzamelen bewijsmateriaal
Voorbereiden vervolgingsbeslissing
Verschillende vormen
1. Vooronderzoek (132 Sv):
(Sv boek II, titels I-V en boek I, titels IV-Vf)
opsporingsonderzoek (art. 132a Sv)
2. Vervolgingsbeslissing:
Dagvaarding, sepot of buitengerechtelijke afdoening
(opportuniteitsbeginsel: OM poortwachter tot rechter)
3. Eindonderzoek (Boek II Sv, titels VI-VIII)
Eerste aanleg (Kanton, PR, MK) (268-366a Sv)
Hoger beroep (Boek III, art. 404 e.v. Sv)
Cassatie (Boek III, art. 427 e.v. Sv)
Eindonderzoek
‘Gematigd accusatoir’
Relatief belang
- Sepots en strafbeschikkingen (opportuniteitsbeginsel – week 3)
- Zitting is vooral ‘bespreking’ van dossier (‘verificatievergadering’).
In veel gevallen n.v.t. vanwege buitengerechtelijke afdoening
Uitgangspunten en beginselen, o.a.
Strafvorderlijk legaliteitsbeginsel (deze week en week 3)
Opportuniteitsbeginsel (deze week)
Waarborgen positie verdediging (verdachte en raadsman)
- Gematigd accusatoir karakter (arrest Bloedproef II)
- Verdedigingsrechten (art. 6 EVRM; Handvest en richtlijnen EU: week 2)
o Rechtsbijstand, vertaling, equality of arms: interne openbaarheid, tegenonderzoek
Onschuldpresumptie
Beginselen van een goede procesorde
- Proportionaliteit en subsidiariteit
- Geweldsmonopolie politie
Onafhankelijke en onpartijdige rechter
- Externe openbaarheid
Recapitulatie - begin van een strafzaak: vooronderzoek en vervolgingsbeslissing
Strafbaar feit komt ter kennis van politie/justitie
Door aangifte
Door (anonieme) meldingen van burgers
- HR Aanslag Hoog Catharijne
Door toevallige eigen waarneming politie
Door gericht (opsporings)onderzoek
Bij uitoefenen van (controle)bevoegdheden
Door inseinen door andere overheidsorganen, zoals toezichthouders
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper isaroede. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.