middelen bij aandoening van het gastro intestinale stelsel
middelen bij aandoening aan nko
middelen bij aandoeningen van het hormonale stelsel
Geschreven voor
Hogeschool Gent (HoGent)
Professionele Bachelor Verpleegkunde
Verpleegkundige Zorg En Communicatie 3
Alle documenten voor dit vak (26)
Verkoper
Volgen
miesdebatselier1
Voorbeeld van de inhoud
Samenvatting Farmaco 3a
ANALGETICA, ANTIPYRETICA, ANTI-INFLAMMATOIRE MIDDELEN
PIJN EN DE WHO-PIJNLADDER
Nociceptieve pijn = pijn ontstaan door schade aan oppervlakkige of dieper gelegen weefsels
Neuropatische pijn = beschadiging van druk op zenuwweefsel
World Health Organization (WHO) stappensysteem of pijnladder:
Stap 1: behandeling met niet-opioïd analgeticum
Stap 2: Behandeling met een zwak opioïd analgeticum
Stap 3: Behandeling met een sterk opioId analgeticum
Stap 4: Invasieve en minimaal invasieve technieken (recent toegevoegd)
Coanalgetica = te combineren met elke stap
Stappen In 2 richtingen gebruiken (afhankelijk pijnintensiteit en oorzaak)
NIET-OPIOÏDE ANALGETICA EN ANTIPYRETICA
PARACETAMOL
= Een matige pijnstiller
= ‘Zwak’ analgeticum dat vaak gecombineerd wordt met opioïd of een NSAID
Werkt ook antipyretisch, maar heeft geen anti-inflammatoir effect
Weinig bijwerkingen Eerste keuze bij aanpak pijn en koorts
Effect paracetamol = een combinatie van onderlinge samenhang tussen verschillende
centrale mechanismen
Langdurig gebruik met hoge dosering nier- en leverbeschadiging
ASAP acetylcysteïne als antidotum
Mogelijke bijwerking van overmatig gebruik = medicatieafhankelijke hoofdpijn of rebound-
hoofdpijn
ACETYLSALICYLZUUR
Heeft een beperkte plaats bij koorts en pijn
Voor anti-inflammatoir effect = hoge dosissen acetylsalicylzuur noodzakelijk
Sterkste effect op trombocytenaggregatie en als antiaggregans in de cardiovasculaire
preventie
Per os = lokaal etsend effect op maagslijmvlies best tijdens maaltijd
Overgevoeligheidsreactie (bv. bronchoconstrictie) rekening houden met
kruisovergevoeligheid
COMBINATIEPREPARATEN
Acetylsalicylzuur en paracetamol komen veel voor in combinatiepreparaten
Meer bijwerkingen en niet altijd meer werkzaam
Preparaten met één werkzame stof te verkiezen
Coffeïne beperkte versterkende werking op pijnmedicatie
Ascorbinezuur of vitamine C soms toegevoegd aan analgetica
Resorptie acetylsalicylzuur stimuleren omdat de maaginhoud zuurder wordt
NIET-STEROÏDALE ANTI-INFLAMMATOIRE MIDDELEN (NSAID’S)
= COX-remmers
Naast een analgetisch effect ook een anti-inflammatoir effect
Toepassingsgebied NSAID = behandeling van lichte tot matige pijn bij aandoeningen waarbij
inflammatie een rol speelt
Werkingsmechanisme = remmen van de omzetting van arachidonzuur in prostaglandines
door reversibele inhibitie van enzym-cyclo-oxygenase (COX)
Bepaalde prostaglandines = verantwoordelijk voor versterken van pijn, koorts en ontsteking
1
, Klassieke NSAID’s belangrijke rol bij omzetting van arachidonzuur in de
ontstekingsbevorderende prostaglandines
Inhibitie van COX-1 = verantwoordelijk voor schadelijk effect op maag
Gevolg: ulceraties, bloedingen en soms perforatie
Gastro-intestinale bijwerkingen vooral bij ouderen, bij combinatie van corticosteroïden of
alcohol, bij langdurige en hoge doseringen
COX-1 trombocyten tromboxaan-A2 aanmaken
COX-2 aanmaak prostacycline in de vaatwand en remt de trombocytenaggregatie
COX-2-selectieve NSAID’s geven minder gastro-intestinale bijwerkingen
Verhoogd risico op myocardinfarct en CVA
Indicatie: artrose en reumatoïde artritis
NSAID’s = af te raden tijdens de zwangerschap
1ste trimester = risico op miskraam en vermoeden van teratogeniteit
3de trimester = zwangerschap en partus verlengen, bloedingen optreden en ductus
arteriosus vroegtijdig sluiten
OPIOÏDE ANALGETICA
= Oefenen werking uit op het centrale zenuwstelsel
Opioïden = nauw verband aan opiaten en hebben een stimulerend effect op de
opiaatreceptoren
Door binding pijnsignalen worden niet naar de hersenen gestuurd
Meeste opioïden = volle agonisten (codeïne, morfine, …)
Sommige opioïden = partiële agonisten (buprenorfin) Niet gecombineerd met volle
agonist omwille van verminderde werkzaamheid van zuivere agonist
Naloxon = zuivere agonist Toegediend bij overdosering (corrigeert AH depressie)
Frequente bijwerkingen:
Obstipatie
Misselijkheid
Braken
Sedatie
Ademhalingsdepressie
Miosis
Jeuk
Tolerantie
Psychische afhankelijkheid
Lichamelijke afhankelijkheid met ontwenningsverschijnselen bij plotse onderbreking
ZWAKKE OPIOÏDEN
= Gebruikt bij milde tot ernstige pijn
Onderscheiden van sterke opioïden = pijnstillend effect kan niet blijven opdrijven door
dosis te verhogen (= plafondeffect)
Codeïne = prodrug vab morfine
Toevoeging van codeïne aan paracetamol gunstiger effect
Tramadol = bijna dezelfde pijnstillend werking als codeïne maar heeft minder bijwerkingen
zoals obstipatie en sedatie.
Bijwerkingen zijn vooral: nausea en duizeligheid
KRACHTIGE OPIOÏDEN
= Toegepast bij bestrijding van pijn bij maligne aandoeningen of tijdelijk na chirurgie.
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper miesdebatselier1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.