WALLER & SAMPSON
C19 – OPIOID ANALGESICS AND THE MANAGEMENT OF PAIN
Medical pharmacology & therapeutics
PIJN EN PIJNPERCEPTIE
Nociceptieve pijn è acute pijn, duurt slechts tot dat de initiële stimuli weg is.
- Als reactie op een verscheidenheid aan stimuli die een nociceptor sensorische eenheid
activeren.
- Er is sprake van een verdedigend mechanisme, want het geeft het beschadigde deel van het
lichaam kans om te herstellen.
Nociceptieve pijn kan op twee manieren in het centrale zenuwstelsel komen:
1. Via snelle zenuwvezels, verbonden door spinothalamische paden è deze reageren op
mechanische en thermale stimuli, en creëren scherpe en lokale pijn.
2. Via langzame zenuwvezels, verbonden door paleo spinothalamische paden è deze reageren
op chemische stimuli en creëren slecht gelokaliseerde pijn, kloppend/branderig gevoel.
De generatie van nociceptieve pijn is een resultaat van stimulatie van nociceptoren van afferente
sensorische neuronen, door thermale, mechanische of chemische stimuli.
- Het type pijn bepaalt welke receptoren of ionkanalen geactiveerd worden.
- De pijngeleidende neuronen geleiden alleen impulsen bij activatie!
Neuropathische pijn è chronische pijn, duur langer dan de originele stimuli en worden ondraagbaar
als gevolg van aanhoudende pathologische veranderingen, in de manier waarop neuroceptieve
neurale paden functioneren.
- Neuropathische pijn kan spontaan ontstaan è dysesthesie
- Neuropathische pijn kan ontstaan als gevolg van een pijnlijke stimuli (hyperalgesie), of als
reactie op een triviale stimulus (allodynie).
Pijn wordt voorgeleid door twee soorten axonen, beiden komen
binnen via de dorsale wortels, en gaan via het ruggenmerg naar
de thalamus.
- Alfa-delta vezelaxonen = snel geleidend.
- C vezel axonen.
- Neurotransmitters in deze paden zijn: glutamine,
tachykinine, CGRP (exciterend) en GABA (inhiberend).
Daarnaast zijn er dalende modulerende routes (LC, PAG en NRM)
die stijgende pijnroutes remmen via endogene opioïden,
noradrenaline en serotonine.
! Chronische pijn wordt gegenereerd door intracellulaire
eiwitsynthese, door de stimulatie van proto-oncogene c-Fos en
verschillende induceerbare transcriptiefactoren in neuronen van
het CNS.
1
, WALLER & SAMPSON
Belangrijke mechanismen bij neuropatische (en andere soorten chronische) pijn zijn o.a.
1. Sensibiliteit van afferente input è activatie van inactieve nociceptoren, en een lagere
drempelwaarde, neurotransmitter release en expressie van abnormale
spanningsafhankelijke natriumkanalen.
2. Disfunctionele dalende pijnmodulerende paden, en bij faciliterende paden.
3. Verlies van inhiberende neuronen, en generatie van nieuwe synapsen die functioneren als
nociceptieve neuronen è Aβ zenuwvezels kunnen van fenotype veranderen en nociceptieve
neuronen worden.
Pijnstillende medicatie
NSAIDS Blokkeren nociceptieve impulsen door inhibitie PG’s door COX-1 en COX-2.
NSAIDS remmen ook de pijnpaden in het CNS.
Opioïden Werken op het ruggenmerg/limbische systeem en stimuleren de dalende
inhiberende paden van de middenhersenen naar de dorsale hoorn.
Opioïden produceren hun effecten via specifieke receptoren die nauw verbonden zijn met de
neuronale paden die pijn van de periferie naar het CZS overbrengen.
2