Samenvatting van Geschiedenis Werkplaats vwo, hoofdstuk 5: de tijd van ontdekkers en hervormers. Paragraaf 5.1: de renaissance, paragraaf 5.2: de Europese expansie, paragraaf 5.3: de Reformatie, paragraaf 5.4: de Nederlandse Opstand. 6 pagina's.
-Hoofdstuk 5: De tijd van ontdekkers en hervormers
-5.1: De renaissance
-Nieuw mens- en wereldbeeld
● Nieuw mens- en wereldbeeld: in middeleeuwen werd de mens als slecht en zondig
gezien. Elites in Florence en andere Italiaanse steden zagen in 15e en 16e eeuw
wereld als Gods schepping, maar genoten van schoonheid.
-Navolging van de oudheid
● Italiaanse kunstenaars bestudeerden klassieke erfgoed, in de vorm van ruïnes en
beeldhouwwerken. Proberen het te overtreffen → Renaissance.
● Kunst van middeleeuwen gotisch.
● Vroegmoderne tijd, 16e eeuw → tijd van ontdekkers en hervormers.
● Brunelleschi ontdekker van perspectief, geïnspireerd door kunstenaars uit de
oudheid, droeg bij aan vernieuwing in schilderkunst.
● Beeldhouwers renaissance bestudeerde klassieke voorbeelden, onderzochten
anatomie, houdingen en gezichtsuitdrukkingen van mensen.
● Hoogtepunt → Michelangelo.
● Kunstenaars boven gewone mensen verheven.
-Bestudering van de klassieken
● Humanisten, vriendelijkheid en levenshouding die nadruk legt op vrijheid en
waardigheid, volgens Cicero ging het ook om taalbeheersing en vermogen met taal
andere te overtuigen.
● Bestudeerden teksten kritisch om oorspronkelijke betekenis te herstellen.
● Gebruikten klassieke teksten voor onderwijs en opvoeding. Studie zou leerlingen
helpen zich efficiënt en elegant uit te drukken en verstandige en beschaafde mensen
te worden.
● Ontstond in Italië nieuw type onderwijs, was gericht op geesteswetenschappen: de
humaniora. Boekdrukkunst hielp met verspreiding.
● Lezen van klassieke teksten behoorde tot de opvoeding van de rijke burgerij.
-Verspreiding over Europa
● Humanisme anders ontwikkeld noorden van Alpen → humanisme richtte
zich op wedergeboorte van oorspronkelijke christendom.
● Christelijk humanisme → Erasmus, reisde door Europa. Afkeer van
dogmatische redeneringen van intolerante theologen, hadden niks te
maken met zuivere christendom. Vertaalde het Nieuwe Testament →
constateerde dat de Bijbel, die kerk gebruikte vol fouten zat.
-Wetenschappelijke belangstelling
● Humanisten niet bezig met natuurwetenschappen.
● Toch kritisch onderzoek klassieke teksten voor natuurwetenschappen van belang.
Middeleeuwers baseerden kennis op teksten van Aristoteles, humanisten ontdekten
dat daar fouten in zaten.
● Renaissance Kunstenaars wel belangstelling voor natuur, wilden perfect mogelijk
uitbeelden. Da Vinci sneed in lijken om anatomie te zien, maakte tekeningen van
skeletten en lichaamsdelen.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper naimamaria. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,09. Je zit daarna nergens aan vast.
